Mağaza piştaxtalarının çeşidlərlə bol olması insanlar üçün cəlbedicidir. Lakin araşdırmalar göstərir ki, çeşid bolluğu heç də satış həcmini (başqa sözlə, müştərilərin daha çox mal almasını) stimullaşdırmır. Səbəb budur ki, seçimin optimal olması baxımından, insan beyni üçün say məhdudiyyəti var. Çeşidin çoxluğu müştərini sövq edir ki, onların hər birini nəzərdən keçirsin. Bu isə zaman alır, beyinin yorulmasına və bununla da, alış istəyinin sönməsinə səbəb ola bilir.
Eksperimentlərdən birində müştərilərə konkret mal növü əvvəlcə 25 çeşiddə, sonra 7 çeşiddə təqdim olunmuşdu. Birinci halda piştaxtalar daha çox müştəri cəlb etmiş amma mal alan az olmuşdu. İkinci halda az müştəri cəlb olsa da, mal alanların sayı birinci halda olduğundan 7 qat çox olmuşdu.
Seçim paradoksu o hallara aiddir ki, müştəri malın hansı çeşidini alacağını əvvəldən qəti qərarlaşdırmayıb. Məsələn, adam həmişə konkret növ mayonez alırsa, çeşid çoxluğu ona problem yaratmır, onun gözü məhz həmin çeşidi axtarır, dərhal seçimini edir. Mağazada həmin çeşid yoxdursa, yaxud adam məhz nəyi seçəcəyini əvvəlcədən qətiləşdirməyibsə, çoxsaylı seçimlər onu seçim paradoksu ilə üzləşdirir.
Seçim paradoksunun bir cəhəti də budur ki, bir-birinə bənzəyən çox sayda çeşidin mövcudluğu və adamların uzun çək-çevirdən sonra onlardan hansısa birini seçməsi heç də həmişə onların məmnun qalması ilə nəticələnmir. Məsələn, 30 növ cins şalvar arasından seçim etmiş adam öz seçimindən bir çox hallarda narazı qalır, sonradan fikirləşir: “görəsən mən ən yaxşısınımı seçdim?”; “O birini götürsəm necə olardı?”. Bunun nəticəsidir ki, bir çox adamlardan belə sözlər eşidirsiz: “Mən mal seçə bilmirəm”. Yaxud, bir çox adamlar daha uğurlu seçim etmək üçün, mağazaya özləri ilə başqa adamlar aparırlar.
Bol çeşidli satış yerlərində satıcıların əsas vəzifəsi: müştərinin çoxluqdan yorulmasına və bununla da mal almaqdan vaz keçməsinə imkan verməmək, seçimlər göstərmək, müştərinin diqqətini konkret çeşiddə saxlamaq, almağa stimullaşdırmaqdır. Bu məqsədlə müştərini aldadıb axmaq yerinə qoymaqdan da çəkinmirlər.
Bahalı brend dükanlarında konkret malın çeşidi az olur və çeşidlər bir-birindən xeyli fərqlənir. Məqsəd: seçim paradoksuna yol verməmək, daimi müştəriləri bir qayda olaraq seçimdən məmnun etməkdir. Əlbəttə, varlı müştəri mövcud 5 çeşidin hamısını birdən ala bilər. Amma məsələ təkcə bunda deyil. Həm də ondadır ki, adamlar özlərinin uğurlu seçim etmək bacarığından həzz alırlar. Bu həzzi onlara yaşatmaq lazımdı ki, brendin və ya mağazanın daimi müştərisi olsunlar.
Ruslan Köçərli

XƏBƏR LENTİ
Kosmosdan Qütb parıltısını çəkərkən gözlənilməz mənzərə ilə üzləşdi – VİDEO
26 mindən çox abituriyent imtahan verəcək
Arıqlamaq istəyənlərin yol verdiyi 4 xəta
Fotoşəkillərdə heç gülməyən məşhurlar
Dünyanın ən eybəcər kişisi
Azərbaycanda çörəyi ilə seçilən kənd - VİDEO
Rəngləri uyğunlaşdırmaqda çətinlik çəkirsiniz?
Vətən daşını yastıq edən qəhrəmanlar – VİDEO
Yağ bilib aldığımız əslində....
İmtahanlara buraxılış qaydası dəyişdi
Kraliça rekord vurdu
Bu axşam "Qızıl top"u 2 nəfər qazanacaq!
Azərbaycanın 5 rayonu atəşə tutuldu
"Neftçi" fanatlarına şad xəbər
Günün qoroskopu: Səhhətinizin qayğısına qalın!
Azərbaycanda zəlzələ olub
Şəkər tozu və qənd alarkən nəyə diqqət etmək lazımdır?
Necə "Yox" deməli?
Məşhur aktrisa övladı ilə-FOTO
Dünyanın sonu haqda inanılmaz fakt
Azərbaycan alimlərindən bir ilk
Detoks pəhrizi
Novruz Bayramında neçə gün iş olmayacaq?
Asan salat (foto resept)
Günün ulduz falı
İşsizlərə ŞAD XƏBƏR
Hyustonda Vüqar Həşimovun xatirəsinə turnir keçirilib
Bakılı sürücülər üçün xoş xəbər
Tək rəng köynəkləri necə kombin etməli?
Şəkidə "Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı- Şəki 2016"
Qısqanclığın sərhədi
Hava haqqında
Azərbaycan 4G ilə əhatə ediləcək
Madam Tüsso muzeyində birinci xanımın heykəli qoyuldu
Azərbaycanda yaşayan əcnəbilər koronavirusa yoluxdu - RƏSMİ
Sıla ilk dəfə AÇIQLAMA verdi
Sabah hava necə olacaq?
HAVA necə olacaq?-21 FEVRAL
Romanı ayaqyalın fəth edən afrikalı(3)
Üzünüzə yaraşan qaş formaları
Bu ölkələrə uçuşlar dayandırıldı
Otel üzərinə düşən təyyarədə ölü sayı artdı
Quru dərilər üçün təbii maska
Pasport və şəxsiyyət vəsiqələrini itirənlər xərcə düşəcək - YENİ RÜSUMLAR
İlham Əliyevin sədrliyi ilə 2020-ci ilin yekunlarına həsr olunmuş müşavirə keçirilib - CANLI YAYIM
İlham Əliyev xizək sürdü
Qadın hərbçilərimizin döyüş hazırlığı
Təkcə "alo" demək kifayət deyil
Hadisənin bacısı da Belçikaya köçür-SƏBƏB
Türkiyədə zəlzələ olub

- ŞƏRHLƏR