Mağaza piştaxtalarının çeşidlərlə bol olması insanlar üçün cəlbedicidir. Lakin araşdırmalar göstərir ki, çeşid bolluğu heç də satış həcmini (başqa sözlə, müştərilərin daha çox mal almasını) stimullaşdırmır. Səbəb budur ki, seçimin optimal olması baxımından, insan beyni üçün say məhdudiyyəti var. Çeşidin çoxluğu müştərini sövq edir ki, onların hər birini nəzərdən keçirsin. Bu isə zaman alır, beyinin yorulmasına və bununla da, alış istəyinin sönməsinə səbəb ola bilir.
Eksperimentlərdən birində müştərilərə konkret mal növü əvvəlcə 25 çeşiddə, sonra 7 çeşiddə təqdim olunmuşdu. Birinci halda piştaxtalar daha çox müştəri cəlb etmiş amma mal alan az olmuşdu. İkinci halda az müştəri cəlb olsa da, mal alanların sayı birinci halda olduğundan 7 qat çox olmuşdu.
Seçim paradoksu o hallara aiddir ki, müştəri malın hansı çeşidini alacağını əvvəldən qəti qərarlaşdırmayıb. Məsələn, adam həmişə konkret növ mayonez alırsa, çeşid çoxluğu ona problem yaratmır, onun gözü məhz həmin çeşidi axtarır, dərhal seçimini edir. Mağazada həmin çeşid yoxdursa, yaxud adam məhz nəyi seçəcəyini əvvəlcədən qətiləşdirməyibsə, çoxsaylı seçimlər onu seçim paradoksu ilə üzləşdirir.
Seçim paradoksunun bir cəhəti də budur ki, bir-birinə bənzəyən çox sayda çeşidin mövcudluğu və adamların uzun çək-çevirdən sonra onlardan hansısa birini seçməsi heç də həmişə onların məmnun qalması ilə nəticələnmir. Məsələn, 30 növ cins şalvar arasından seçim etmiş adam öz seçimindən bir çox hallarda narazı qalır, sonradan fikirləşir: “görəsən mən ən yaxşısınımı seçdim?”; “O birini götürsəm necə olardı?”. Bunun nəticəsidir ki, bir çox adamlardan belə sözlər eşidirsiz: “Mən mal seçə bilmirəm”. Yaxud, bir çox adamlar daha uğurlu seçim etmək üçün, mağazaya özləri ilə başqa adamlar aparırlar.
Bol çeşidli satış yerlərində satıcıların əsas vəzifəsi: müştərinin çoxluqdan yorulmasına və bununla da mal almaqdan vaz keçməsinə imkan verməmək, seçimlər göstərmək, müştərinin diqqətini konkret çeşiddə saxlamaq, almağa stimullaşdırmaqdır. Bu məqsədlə müştərini aldadıb axmaq yerinə qoymaqdan da çəkinmirlər.
Bahalı brend dükanlarında konkret malın çeşidi az olur və çeşidlər bir-birindən xeyli fərqlənir. Məqsəd: seçim paradoksuna yol verməmək, daimi müştəriləri bir qayda olaraq seçimdən məmnun etməkdir. Əlbəttə, varlı müştəri mövcud 5 çeşidin hamısını birdən ala bilər. Amma məsələ təkcə bunda deyil. Həm də ondadır ki, adamlar özlərinin uğurlu seçim etmək bacarığından həzz alırlar. Bu həzzi onlara yaşatmaq lazımdı ki, brendin və ya mağazanın daimi müştərisi olsunlar.
Ruslan Köçərli
XƏBƏR LENTİ
“Dünyanın ən yaxşı futbolçusu özüməm”
Bu kənddə adamın kiprikləri də donur
İstehsal tarixindəki səhvlər
Gerenuk
Klaç çanta modelləri
Xanım Qafarova dəfn edildi
Qızı aparıcını çətin vəziyyətə saldı - VİDEO
Gələn il “BakıKart”ın yeni növü hazırlana bilər
HAVA necə olacaq? 25 Mart
Azərbaycan himni Moskvada səsləndi və bayrağı yüksəldi!
O mükəmməl bədən kimindir?
Ev heyvanları haqqında doğru bilinən yanlışlar
Bir cümlənin ifadə etdiyi dərin mənalar
Yupiterlə kometa toqquşacaq - Yer məhv olacaq?
Azərbaycanlı məşhurlar itlərlə bağlı ÇAĞIRIŞ ETDİ - VİDEO
Bu avadanlığa görə 3 il gömrük rüsumu alınmayacaq
Sabahın HAVAsı
Yeni il şamı (foto resept)
Məşhur müğənni ərə gedir-FOTO/VİDEO
Atatürk köşkündə gizli sığınacaq tapıldı-FOTO
Dünyanın ən maraqlı 99 faktı-3
Dəhşətli xəstəlik 40 can aldı
Müəllimlərin işə qəbulu üzrə əlavə yerləşdirməyə start verilir
"Burberry" çanta
Qadınlarda menopauza və müalicəsi
Otağında televizor olan uşaqlar təhlükədədir!
Göz rənginə görə makiyaj
Qeyri-adilik üçün 13 ideya
Çingiz "Eurovision" dakı çıxışından danışdı - VİDEO
Hansı meyvə-tərəvəz hansı xəstəliyin dərmanıdır?
Dünyanı məhvə aparan dərman qadağan edilir
Böyrək daşı əməliyyatı
Fərqli ayaq bilərzikləri
Ancelina Colinin oğlu universitetə qəbul oldu-FOTO
Cey Lo ideal bədəninin sirrini açdı - FOTO
Rusiya təyyarələri bombaladı: 40 ölü
İngilislər internetdə mübarizəni gücləndirirlər
Müdafiə Nazirliyi cəbhədəki son vəziyyət barədə məlumat yaydı
ABŞ tarixində ilk qadın prezident?
“Çukur”un aktyoru yenidən gündəm oldu-FOTO
Fermerlərə kombaynlar paylanıldı
Günün qoroskopu:Yaranan imkanları dəyərləndirin
Evlərimiz nə vaxt qızacaq?
Rəfiqəsi Maradonadan 6,3 milyon dollar tələb edir
Bakıda yeni doğulmuş uşaqda və anasında koronavirus aşkarlanıb - VİDEO
Günün qoroskopu: soyuqqanlı düşünün, təmkinli olun
Qeyri-adi bəzək əşyaları
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
HAVA necə olacaq? 23 MAY
Dünyanı bu bəladan pişiklər xilas edəcək
- ŞƏRHLƏR