Mağaza piştaxtalarının çeşidlərlə bol olması insanlar üçün cəlbedicidir. Lakin araşdırmalar göstərir ki, çeşid bolluğu heç də satış həcmini (başqa sözlə, müştərilərin daha çox mal almasını) stimullaşdırmır. Səbəb budur ki, seçimin optimal olması baxımından, insan beyni üçün say məhdudiyyəti var. Çeşidin çoxluğu müştərini sövq edir ki, onların hər birini nəzərdən keçirsin. Bu isə zaman alır, beyinin yorulmasına və bununla da, alış istəyinin sönməsinə səbəb ola bilir.
Eksperimentlərdən birində müştərilərə konkret mal növü əvvəlcə 25 çeşiddə, sonra 7 çeşiddə təqdim olunmuşdu. Birinci halda piştaxtalar daha çox müştəri cəlb etmiş amma mal alan az olmuşdu. İkinci halda az müştəri cəlb olsa da, mal alanların sayı birinci halda olduğundan 7 qat çox olmuşdu.
Seçim paradoksu o hallara aiddir ki, müştəri malın hansı çeşidini alacağını əvvəldən qəti qərarlaşdırmayıb. Məsələn, adam həmişə konkret növ mayonez alırsa, çeşid çoxluğu ona problem yaratmır, onun gözü məhz həmin çeşidi axtarır, dərhal seçimini edir. Mağazada həmin çeşid yoxdursa, yaxud adam məhz nəyi seçəcəyini əvvəlcədən qətiləşdirməyibsə, çoxsaylı seçimlər onu seçim paradoksu ilə üzləşdirir.
Seçim paradoksunun bir cəhəti də budur ki, bir-birinə bənzəyən çox sayda çeşidin mövcudluğu və adamların uzun çək-çevirdən sonra onlardan hansısa birini seçməsi heç də həmişə onların məmnun qalması ilə nəticələnmir. Məsələn, 30 növ cins şalvar arasından seçim etmiş adam öz seçimindən bir çox hallarda narazı qalır, sonradan fikirləşir: “görəsən mən ən yaxşısınımı seçdim?”; “O birini götürsəm necə olardı?”. Bunun nəticəsidir ki, bir çox adamlardan belə sözlər eşidirsiz: “Mən mal seçə bilmirəm”. Yaxud, bir çox adamlar daha uğurlu seçim etmək üçün, mağazaya özləri ilə başqa adamlar aparırlar.
Bol çeşidli satış yerlərində satıcıların əsas vəzifəsi: müştərinin çoxluqdan yorulmasına və bununla da mal almaqdan vaz keçməsinə imkan verməmək, seçimlər göstərmək, müştərinin diqqətini konkret çeşiddə saxlamaq, almağa stimullaşdırmaqdır. Bu məqsədlə müştərini aldadıb axmaq yerinə qoymaqdan da çəkinmirlər.
Bahalı brend dükanlarında konkret malın çeşidi az olur və çeşidlər bir-birindən xeyli fərqlənir. Məqsəd: seçim paradoksuna yol verməmək, daimi müştəriləri bir qayda olaraq seçimdən məmnun etməkdir. Əlbəttə, varlı müştəri mövcud 5 çeşidin hamısını birdən ala bilər. Amma məsələ təkcə bunda deyil. Həm də ondadır ki, adamlar özlərinin uğurlu seçim etmək bacarığından həzz alırlar. Bu həzzi onlara yaşatmaq lazımdı ki, brendin və ya mağazanın daimi müştərisi olsunlar.
Ruslan Köçərli
XƏBƏR LENTİ
Məşhur müğənni ərə gedir
Silahlı Qüvvələr terror aktı barədə bəyanat yaydı
Hazar Amani Sıla haqqında AÇIQLAMA verdi-FOTO
Dünyanın ən kök futbolçuları
Bu gün gənclərin bayramıdır
Tənbəl zəriflərimiz
Çelik konsertinə gələn qızı sevdiyini 27 il sonra etiraf etdi
HAVA necə olacaq?- 3 MAY
Məkkədə QEYRİ-ADİ görüntülər - FOTO
Balıq buğlaması (foto resept)
“İnsan mühəndisi” – orijinal yanaşma və gerçək mesaj
Pensiya ilə bağlı yeni xəbər
Sadə azərbaycanlı ev almaq üçün neçə il ac qalmalıdır?
Beren qayınanasını sildi
Yuxusuna inandı: Lotereyada 500 min dollar qazandı - FOTO
2015-ci ildə hansı hədiyyələri vermək olmaz?
Gəlinlər üçün ayaqqabı modelləri
Azərbaycanda qeyri-adi toy karvanı
Obama müsəlmanları təbrik edib
Real həyat əsasında çəkilmiş filmlər
Ay tutulmasının vaxtı məlum oldu
Samsung yeniliyə sürətlə hazırlaşır
Atamın məhəbbəti
Şəhadətnamə və attestat almaq istəyənlə
Ən ucuz noutbuk təqdim edildi
Futbol azarkeşlərinin peyğəmbər sevgisi
"Bazardan aldım bir dənə, evdə açdım, min dənə":
Günün qoroskopu:Təşkilatçı olun!
Ən populyar şəhər seçildi
Çimərliklərdə nələr qadağandır? - SİYAHI
Heydər Əliyevin vəfatının 10-cu ildönümü ilə əlaqədar məqalə dərc edilib
Saba Tümer paylaşdığı FOTO ilə gündəmdədir
"Rusiyadan silah almağımız onunla izah edilir ki..." - Elmar Məmmədyarov
Siz uşağınızı tanıyırsınızmı?
Riannanın 3 milyon dollarlıq qolbaqları - FOTO
Həzmi çətinləşdirən 4 qida
Arıqlamağa kömək edən salat
Bülent Ersoy vəliəhdini açıqladı - FOTO
Smartfonda istənilən insanı izləmək mümkündür
Körpə dərisi və şirin yuxu
Halvalı keks (foto resept)
Koronavirusa yoluxmuş şəxs bu xəstəxanaya yerləşdirildi
Sabahın HAVAsı
"Yedi numara"nın məşhur aktyoru İLLƏR SONRA-FOTO
Dünyada "Atalar günü"...
Azərbaycanda elektron hərraclar keçiriləcək
Taysonu Çiliyə buraxmadılar
Məşhurların şəkillərini təqlid edən Tom
2013-cü ilin dəbli gəlinlikləri
Qadın bir ayda iki dəfə koronavirusa yoluxdu
- ŞƏRHLƏR