Elmi təcrübələr ölümün astanasından dönən bütün halların nevro-psixoloji ya da psixoloji əsaslarını ortaya qoyur.
Mütəxəssislərin fikrincə, insan ruhunun bədəndən çıxması, ölmüş yaxınlarla qarşılaşması kimi halların ölümdən sonrakı həyatın qapısının aralanması deyil, beyinin “şıltaqlığının” nəticəsidir.
İstanbulun bir qrup elm adamı insanların ölümün astanasından döndüyü anlarda yaşadıqlarının beyin fəaliyyətinin yoğunlaşmasından qaynaqlandığını bildirirlər. Edinburg Universiteti və Kembric Tibbi Tədqiqatlar Birliyinin mütəxəssisləri bu mövzuda indiyədək aparılan araşdırmaları bir daha nəzərdən keçirtdi.
BBC-nin Türkcə xəbərlərə görə tədqiqatçılardan olan Dr. Caroline Watt, “Beynimiz bizimlə oyunlar oynamaqda çox ustadır” deyir. Ölümün astanasında hiss edildiyini təsdiqləyən təcrübələr göstərir ki, travma anında olan beyin insan bədəninin məruz qaldığı tibbi vəziyyətdəki can yandırma kimidir.Edinburg Universitetinin işçisi olan Dr. Caroline Watt, “Ölümün astanasından döndüyünü deyən insanların sənədlərini incələdiyimiz zaman çoxunun əslində ölüm riski ilə qarşı-qarşıya gəlmədiyini gördük. Lakin öldüklərini fikirləşirdilər. ” deyir. Elmin sübut etdiyi ölümə yaxınlaşma hallarının bütün tərəflərinin bioloji bir təməl olduğu bildirilir. Ölümün astanasından qayıtdıqlarını deyənlərin tez-tez işlətdikləri ifadə “öldüklərini bilmələri”dir. Lakin bu hissin digər vəziyyətlərdə də özünü biruzə verməsi qeyd edilir.
Cotard sindromu və ya “Gəzən cəsəd sindromu” kimi tanınan xəstəlik insanların özlərinin öldüklərini fikirləşmələrinə yol açır. Bunun kimi hallar ağır zədə sonrası ya da tifo və multipl skleroz xəstəliklərinin sonrakı mərhələlərində də ortaya çıxa bilər.
Bir çox adam “o biri tərəfə gedib-gəldikdə”, özünü bədəni xaricində“havada süzülən” kimi hiss etdiklərini deyir.
“Eyni hisslər yarada bilir”.İsveçrəli mütəxəssislər isə belə təcrübələrin beynin məsuliyət daşıyan, qəbul və şüur hissəsinin xəbərdar edilməsi ilə yarana biləcəyini deyirlər.
Hələ, “ucunda işıq olan tunelin” də beynin məqsədli şəkildə xəbərdarlığı ilə yarana bilər. Yerin cazibə qüvvəsindən təsirlənən G-qüvvəsində uçan pilotların bəziləri qan təzyiqinin həddindən artıq qalxması ilə ürəkkeçmələr yaşamaqla, tuneldən keçmə hissinə dala bilirlər ya da gözün görmə qabiliyyəti bir neçə saniyə itə bilər.Hətta ABŞ-da aparılan bir araşdırmada tunelin ucundakı işığı gözə yetərli qədər qan və oksigen getməməsinin səbəbi kimi də açıqlayırlar.
Xoşbəxtlik, fərahlıq, coşqu kimi hisslər isə ketamin və amfetamin kimi dərmanların təsirindən yarana bilər.
Söz gəlişi tədqiqatlarda beynin ifraz etdiyi noradrenalin adlı hormonun da müsbət hisslər, qarabasmalar və o biri dünyaya gedib-gəlmə ilə əlaqəli duyğuları da yarada biləcəyi təsdiq olundu. Təfəkkür Elmləri Jurnalında (Trends in Cognitive Science) dərc olunan məqalədə mütəxəssislərin fikrincə, “Bütün bu elmi təcrübələr ölümün astanasından qayıtma hallarının Nevro-psixoloji və ya psixoloji təməllərinin olduğunu düşündürür”.Nyu-York əyalət Universitetindən Dr.Sam Parnia isə yalnız ölüb-dirilmə hissinin deyil, xoşbəxtlikdən depressiyaya qədər bütün duyğuların beyin süzgəcindən keçdiyini yazır.
“Beyində bunlardan məsul olan sahələri tapmaq, ya da eyni hissi yarada bilmək təcrübənin həqiqi olmadığı mənasını vermir. Əks halda eşq, xoşbəxtlik və depressiya da gerçək deyil, demək lazım idi” deyir. Parniyaya görə “bir çox adam da beynin işləmədiyi (ürək böhranı kimi) anlarda bir şey gördüyünü izah edir. Bunları sırf beyin ilə açıqlamaq mümkün deyil.” Parnia, “yaşayanlar baxımından gerçək görünən bu cür ölümün astanasından dönmə halları bizlər üçün də ölümün necə bir şey olduğuna dair ipucu verir ”deyir.
XƏBƏR LENTİ
Adobe Photoshop (Dərs-18)
Xidmətçilər kraliçanın iqamətgahını tərk etdi
Pelin Karahan plastik əməliyyat olundu?-FOTO
Arvadının 8 il həbsini tələb edir
Rusiyalı Veranın əl işləri
Koronavirusa yoluxan Rüştü Rəcbərin vəziyyəti ağırdır
Azərbaycan quş əti istehsalını 3 dəfə artıracaq
Elza efirə bu eynəklə çıxdı
Avtomobilin təkərindən sıçrayan su paltarımıza düşsə...
"Hədəfimin mənbəyi arzularımdır..."-Xəyalə Muraddan müsahibə
Qaraciyəri təmizləyən 3 tərəvəz suyu
Müəllimlərin istirahəti bitdi
Siqaret çəkənlər kor ola bilərlər!
Melanya Trump Helsinkiyə paltoda getdi-FOTO
Uşağa yod çəkərkən diqqətli olun! - PEDİATR Xəbərdarlığı
Brüsseldə Qarabağla bağlı layihə: Ədalətsiz qərar dəyişdirildi
Cəbhədən xəbər var
Cem Yılmazdan AYRILIQ Açıqlaması
İnsanlar hansı yaşda xoşbəxt olurlar?
Professor İlham Rəhimovun kitabı təqdim olunub
HAVA necə olacaq?
Sürpriz yumurtadan çıxan oyuncaq valideyni dəhşətə gətirdi - FOTO
Qəribə qərar: Tutulan hər siçana görə 2 manat pul
Azərbaycandakı uzunömürlülərlə bağlı MARAQLI MƏLUMATLAR aşkarlanıb
Ərdogan Azərbaycana başsağlığı verdi
Koronavirusun müalicəsində istifadə edilən dərmanlar bu orqanı sıradan çıxarır
İstirahət gününün HAVAsı
Ramazan ayının ikinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
Gümüşü necə parlaq saxlayaq?
Əsaslandırılmamış qeysəriyyə əməliyyatına görə cərimələr tətbiq olunur
Mənzildə olan sayğacların oxunması dayandırılır - RƏSMİ
Cəbhədə güclü atışma
2018/2019 Qış gözəllik trendləri
Azərbaycan üçün Ramazan və Namaz vidgeti
Everestə qalxmaq ucuzlaşdı
Gözəllik salonları müxtəlif xəstəliklərə yoluxma riskini artırır
Yeni il oyuncaqlarının tarixi
Gələn həftə son 68 ilin ən nadir hadisəsi baş verəcək
Azərbaycanda 5 yeni seysmik stansiya quraşdırılacaq
Paltarları niyə ütüləməliyik?
İspan dili 13-cü dərs
Ceyhun Bayramov İndoneziya səfiri ilə görüşdü - FOTO
Azərbaycanda koronavirusa yoluxanların yaşları açıqlandı
Məşhur aktrisa xəyanətlə üzləşdi-FOTO
Azərbaycanda hər 8 nəfərdən birinin maşını var
Gəlinciyi gəlinliyə dəyişdirilənlər
Cizgi filmi deyib keçməyin (1)
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-27 İyul
İstidə südü bu cür saxlayın
Mobil qurğularda təhlükələr artır
- ŞƏRHLƏR