Yeni bir doğulan uşaq qardaş və yaxud bacı üçün qəbul edilməsi bəlkə də ən çətin vəziyyətlərdəndir. Amma tək uşaq sahibi olmaq da uşağın qısqanclığını ortadan qaldırmaz. Uşaq yeni bir bacı-qardaş gələnə qədər ailənin maraq və sevgi mərkəzindəykən özünə olan maraq və sevgini bacı və yaxud qardaşa yönləndirilməsindən narahatlıq duyur.
Körpənin doğuıması ilə ailənin ona ayırdığı zamanın azalmasına səbəb olduğu üçün körpəyə qarşı kimi görünür. Amma əslində ana və ataya olan etirbarsızlıq, əsəbilik və inciklik duyğularının meydana gəlməsinə səbəb ola bilər. Uşaq özünü tərk edilmiş, dəstəksiz və etibarsız hiss edə bilər.
Türkiyə Liv Hospital uşaq inkişafı Mütəxəssisi İlknur Güvən "Xüsusilə böyük uşagınız körpəyə zərər verməyə çalışırsa, aqresiv davranışlar göstərirsə, körpə kimi davranmağa başlayır və sizin bu müddətlə əlaqədar narahatlıqlrınız varsa, dəstək almalısınız", deyir və qısqanclığın qarşısını almağın yollarını sizinlə paylaşır.
Uşağınızın qardaşına və sizə necə reaksiya verəcəyi mövzusunda qayğı çəkməyin. Bilin ki, uşaqlar ana-atalarına fikr verirlər, əgər siz narahat davransanız, uşağınızd a narahat olacaq.
Böyük uşağın xəstəxanaya gəldiyi ilk anda körpəni qucaqlamaq yerinə əvvəlcə onu qucaqlayın.
Yeni anadan olan körpə böyük uşağınıza necə tanışdırdığınız qısqanclığın qarşısını almaq baxımından əhəmiyyətlidir. Məsələn, ona yeni anadan olan qardaşının olduğunu deyərək ona hədiyyə verə bilərsiniz.
Böyük uşağınız xəstaxanada deyilsə, ona hər gün zəng edib onunla danışın. Mümkünsə sizi və körpənizi görməsini təmin edin.
Uşağınız sizi yatarkən və tibbi vəsaitləri gördüyündə (serum, iynə və s) narahat olmaması üçün qısa cümlələrlə onun başa düşəcəyi bir dildə şərhlər edin.
Uşağınız xəstəxanada qalma müddətini özü nizamlasın. Zorla uşağınızı evə yollamayın. Hətta uşağınız sizinlə qalmaq istəyirsə və siz də istəyirsənizsə, birlikdə xəstəxanada qala bilərsiniz (böyük uşaq qrip, infeksiyaya yoluxmuş xəstə deyilsə).
Siz xəstəxanadaykən böyük uşağınızla maraqlanacaq (məsələn, ata) biri olması və onu sevdiyi bəzi fəaliyyətlərə (park,kino) götürməsi faydalı ola bilər.
Uşağınız körpə gəldikdən sonra da uşaq olduğunu unutmayın. "Sən artıq bacı və yaxud qardaş" oldun kimi cümlələr qurmayın".
Qonaqları "körpə gəldi, sən böyüdün artıq qardaşını sevirik" kimi sözləri danışmamaqlarına dair xəbardarlıq edin.
Yeni doğulan körpəyə həddindən artıq sevgi nümayiş etdirib daha sonra körpəni qoyub eyni davranışı uşağa tətbiq etməyin.
Körpəyə adı ilə müraciət edin. Körpənin evdə bir obyekt olmadığını, bir canlı varlıq olduğunu xatırladacaq.
Körpəni əzizləyərkən "Mənim qızım/oğlum " kimi cümlələr istifadə etməyin. Bunun yerinə qızım/oğlum daha uyğun olcaq.
Uşağın həyatını körpəyə görə nizamlayıb "körpə yatır səssiz ol" kimi sözlər söyləməyin.
Həddindən artıq narahat davranıb körpəni ondan uzaq tutmayın. Onun da körpəni sevməyə haqqı var.
Körpəni qısqanmasın deyə böyük uşağa həddindən artıq diqqətli və həddindən artıq mehriban davranmayın. Qaydalar körpə doğulmadan əvvəl necə idisə, eyni cür hərəkət edin.
Körpəyə zərər vermək istəyən bir uşağın əslində ona düşməncilik etmədiyini bilməlisiniz. Uşağın etdiyi davranışın doğru olmadığını və sizin buna icazə verməyəcəyinizə, əsəbləşmədən izah edin və göstərin.
Körpənin gəlişi ilə birlikdə uşağı baxçaya və ya məktəbə başlatmayın. Bu vəziyyət uşaqda qısqanclıq yaratdığı kimi məktəb sindromu meydana gəlməsinə də şərait yaradır.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR