Ardımca silinməz bir iz buraxmalıyam
İnsanların, bu dünya həyatını anlayıb başa düşmək nöqtəsində özlərini aldatdığı bir digər mövzu da ardında ölümsüz əsərlər və izlər buraxma yanılmasıdır. Şübhəsiz ki, öz yolunda sülh və xeyirə yönəlmiş ixlaslı rəftarla insanlara faydalı işlər görən və ardında xeyirli izlər buraxan qullarından Allah razı olacaqdır. Amma inanan insanların gördüyü işlər, bir gün yox olub gedəcək, bu dünyada iz buraxmaq və özündən sonra adının yaşaması üçün deyil, Allahın rizasını və axirəti qazanmaq üçün edilməlidir.
Tarix boyunca Yer üzündə inşa edilmiş, ancaq indi viranə qalmış saysız hesabda əsərlər vardır. Bəzi hökmdarlar dünyadan köçdükdən sonra unudulmamaq üçün nəhəng heykəllər və sütunlarla dolu şəhərlər saldırmışlar. Nəyə görə? Ölümsüzləşmək üçün. Quran bu məsələyə diqqətlərimizi çəkər:
"Sanki əbədi qalacaqsınız deyə qalalarmı tikirsiniz?" (Şuəra surəsi, 129-cu ayə).
Sözsüz ki, ayədə tənqid edilən şey insanların sənətlə məşğul olmaları deyil, bunun sayəsində adlarının öldükdən sonra xatırlanmasının, yəni ölümsüzləşdirilməsinin istəmələridir. Halbuki Yer üzündə hər şey, onları inşa edənlər kimi gəlib keçicidir. Daimi olan isə insanın Allah razılığına səbəb olacaq etdiyi və ardında buraxdığı işlər və əsərlərdir.
Cəmiyyət tərəfindən nümunə alınan bəzi kəslər vardır. Bəli, bu insanların bir qismi doğrudan da gözəl işlər görüblər. Çox zaman bu insanlar inanclı olub-olmamasına baxmayaraq nümunə götürülürlər. Ömrü boyunca Allahı və əmrlərini həyatının bir hissəsi etməmiş, amma ölümündən sonra adının ölümsüz olması, ya da insanlar tərəfindən yaxşı xatırlanması üçün işlər görən fərdlərin izindən getmək anlayışı da insanın qəflət içərisində yanılaraq dini həyatının önündə bəhanələr yaranmasına səbəb olmaqdadır.
Allahın razılığı olmadan edilən işlərin dünyada da, axirətdə də bir dəyəri yoxdur. Etdiyiniz işləri təqdir edəcək olanlar bir gün sizin kimi öləcəklər, daimi qalmaq istədiyiniz bu dünya ilə vidalaşırlar. Əsas olan Allahın qulundan razı qalması, bəyənməsidir. Elə insanlar da vardır ki, məhz ətraflarına göstəriş olsun deyə xeyir işlərə qatılırlar. Yaxud da etdikləri hər işi ətraflarına söyləyərək insanlar üzərində bir təsir buraxmaya, bununla da insanların bəyənməsini qazanmağa çalışırlar. Allahın razı olacağı işin insanlar tərəfindən də bəyənilməsi fərdin motivasiyasını müsbətə doğru dəyişəcək bir qüvvəyə malikdir. Ancaq hər zaman üçün əsil hədəfin Allahın rizası olduğunun unudulmaması lazımdır. Dünya həyatının "məşhurluq" kimi bəzəkli sima və bənzətmələrinə aldanmaq olmaz. Şöhrət də, xarizma da, məqam, mövqe və sərvət də insan ölüdükdən sonra ardınqa qalacaq şeylərdir. Bunların Hesab günü insana bir faydası olmaz. İnsana faydalı olacaq şey hər işində Allahın rizasını gözləməsidir.
Çünki insanın keçici olan deyil, daimi olan Allahın rizasını gözləməsi, bütün işlərini bu həqiqətə görə reallaşdırması və bunu bilməsi gərəklidir: Ölümə hər gün bir addım atarkən, bu göstəriş, bu qürur, bu ehtiras nədir? Nə üçün özümüzü bir şey hesab edir, etdiyimiz işləri bu qədər şişirdir və bu qədər qürurlanırıq. Hamımız tökülən nütfədən bir damla və Haqq-hesab günü təkrar dirildənə qədər torpağa qarışacaq olan hissə deyilikmi?
"Ey qövmüm! Bu dünya həyatı ancaq fani bir zövqdür, axirət isə qərar tutacağınız yurddur" (Ğafir surəsi, 39-cu ayə).
Emre Dorman "Dini mövzularda özünü aldatmağın 40 yolu"
Tərcümə: Ceylan Mumoğlu
XƏBƏR LENTİ
HAVA necə olacaq?
Cəbhədə erməni təxribatı
Təbiətdən möcüzə görüntülər
Attraksionda bir saat başıaşağı qaldılar - VİDEO
İsveç xəstəxanasından qalmaqallı qərar
Həftənin ilk iş günü üçün hava proqnozu açıqlandı
İrem Derici xəstəxanada yalnız 2 gün qala bildi
Gəlinciklərinə 200 min dollar xərclədi
İslam bankçılığının Azərbaycana hansı xeyirləri ola bilər?
Döş xərçəngi riskinizi hesablayın!
Döyüş helikopterləri səmada
38 yaşlı aktrisa üçüncü dəfə ana olacaq
Gəlinlik seçimi
Erməni işğalçıları atəşkəsi pozmağa davam edir
Günəbaxan tumları insanı cavanlaşdırır
Ermənilər dinc dayanmır
Azərbaycanda planşetlər ucuzlaşmağa başlayıb
Azərbaycan manatının dünya valyutalarına nisbətdə məzənnəsi
Hicabılı xanımlar üçün toy donları
Göz yorğunluğunu aradan qaldıran kompres
Nömrəni ver, deyim, kimsən - Qalmaqallı proqrama qadağa qoyuldu
Ən etibarlı avtomobil markaları hansılardır?
Avropa Oyunlarının məşəli bölgələrimizə səfərini başa çatdırdı
"Rafaello" tortu(foto resept)
Ceyhun Bayramov xaricdə təhsil almaq istəyən tələbələrə səsləndi
Hakan Şükür Türkiyə parlamentindəki digər vəzifəsini itirdi
Pəhriz saxlamaq nə üçün çətindir?
Ermənistan ordusunun alay komandiri və yüksək rütbəli zabitləri vuruldu
"Azərbaycan ABŞ üçün vacib tərəfdaşdır" - Bridcet Brink
“Çernobıl” serialına böyük maraq - Turistlər axın etdi-FOTO
2019 Bahar Trendləri
Vaqif məqbərəsi Şuşanın işğalından əvvəl və indi
Hicab qadağası ləğv olundu
Qarnındakı piy həyatını xilas etdi-FOTO
Karantindən sonra ananın yeni doğulan körpə ilə qovuşma anı - FOTO/VİDEO
Qan analizinin daha bir sirri
Məşhur cütlüyün ikinci övladı doğuldu
25 gün ancaq maye qəbul edən qız öldü - FOTO
2012-ci ilin bilərzikləri
Alma piroqu (foto resept)
Yuxu beyini təmizləyirmiş
Namiq Əsədov Bakı Marafonu 2016-nın qalibi oldu
Çinli cərrah meyvələri əməliyyat etdi - VİDEO
Göz yaşlarının intiharı
Duzsuz xörəyin nə ləzzəti?
Kəsmikli rulet (foto-resept)
Türk sərhədində erməni təyyarələri
Koronavirus təhlükəsi səbəbindən uşaqlarını məktəbə göndərmək istəməyən valideynlər nə etməlidirlər?
Merih Demiral Ronaldunu türkcə danışdırdı - VİDEO
Azərbaycan dili - XVI dərs
- ŞƏRHLƏR