Xəyalə Murad tək-tük yazıçılardandır ki, il ərzində xeyli kitab oxuyur, təhlil edir və nəhayət ortaya bir iş qoymağa can atır. Onun əzimkarlığından,iradəsindən bütün yazarlara arzu edirəm. Ümumilikdə üç əsərini oxumuşam. Birinci nisbətən zəif, ikinci orta, üçüncü isə ortadan bir addım öndə idi. Bu da onu göstərir ki, insan çalışsa, öz istədiyinə nail ola bilər, uğur qazanmaq şansı çoxalar.
Dörd tərəfi su olan torpağa aid üç məşhur əsər oxumuşam.( D.Defo “Robinzon Kruzo”, V.Qoldinq “Milçəklər tanrısı” və Jül Vern “Sirli ada”) Lakin Xəyalə Muradın yeni kitabında hadisələr, insanlar tamam başqadırlar. “Vanuatu adasının sakinləri” macəra romanı Azərbaycan oxucusu üçün fərqli görünə bilər. Az işlənmiş mövzular, hadisələr, çoxumuzun tanımadığı bitki və heyvan adları, onlar haqqında məlumatlar əsəri daha da maraqlı edir. Həssas Lia, vurğun Rəşid, ovçu Maksim və digərləri adaya təsadüfən deyil, planlaşdırıldığı üçün, öz razılıqları ilə gəlirlər.
Ortada mərc varsa, mükafat puldursa, insan vəhşiləşəcək. Mühit insanı dəyişir. Aclıq ən ağır imtahanlardan biridir. On milyon pulu cəmi bir nəfər aparacaq. Ona görə hamı bir-birindən şübhələnir. Hətta sevgili olanlar da, yeni-yeni dostlaşanlar da...
İnsanlar iki yerə bölünür: insan ölümünə alışanlar və alışmayanlar. Alışanlar adətən cinayətkar olmağı rahat qəbul edirlər. Digər qrup insanlar isə hər dəfə şok yaşayırlar. Adanın bütün sakinləri bir-birindən fərqləndiyi üçün hər birinin öz üstünlüyü var. Biri yazıçıdır, biri psixiatr, o biri ovçu, digəri idmançı və s. Ən güclülər deyil, ən hiyləgərlər sona qədər sağ qalır.
Əsərdən çıxarışlarım:
İnsanlıq: On dörd nəfər sakinin hər biri adaya yeni gələndə mehriban idilər. İnsani keyfiyyətlərini göstərməyə çalışırdılar. Bir-birinə əl tutur, məsləhətlər verirdilər. Vaxt getdikcə insanlar dəyişməyə başladılar. Ağır şərtlər onların əsl mahiyyətini üzə çıxarmağa çalışırdı. Yaxşı deyiblər: qızıllar içində oturub kasıblara yardım edən sultan olmağa nə var ? Əsl insanlığı insanlıq olmayan yerdə göstərmək lazımdır. Rəşid sakinlərdən bir neçəsini öldürən cinayətkarlara su və yemək verəndə insanlığını nümayiş elətdirirdi...
Sevgi: Lia ilə Rəşid Leyli vəMəcnunu vurub ötdükləri anlarda pulu düşünmürdülər. Sevgi bütün çirkinliklərə, şər qüvvələrə qalib gəlmişdi. Lakin əsərin sonu müəmma içində bitdiyindən dəqiq heç bir fikrim yoxdur. Əsərin sonunda “ardı var” yazılıb. İkinci kitabı oxuyandan sonra müzakirəni sona yetirmək olar. Azərbaycan ədəbiyyatında sonu müsbət sonluqla bitən əsərlər çox azdır. Hətta A. Şaiq belə Tıq-tıq xanımı suda “boğmuşdu”...
Kitablar: Adada darıxmamaq üçün bəzi sakinlər kitab oxuyurdular. Bu da maraq doğuracaq amildir. Robinzon Kruzo ancaq yazırdı. Kitablaşmaq, kitaba sevgi onları xilas edə bilərdi. Müəllif bir neçə kitabın adını çəkir və onlar haqqında ətraflı danışır.
Azadlıq: Ən çox rəğbət bəslədiyim obraz ovçu obrazı idi. Onun azadlığı, uşaqlıqda meşədə azdığı üçün meşəyə olan xüsusi simpatiyası, heyvanları, bitkiləri tanıması, soyuqqanlı olması onu azad edirdi. Hər işi tək görür, hamı üçün çalışırdı. Babək haqqında çəkilən filmdə deyildiyi kimi: Azadlıq - təkcə o idi məni döyüşdən döyüşə aparan.
Əsərin ümumi yazılışı sadədir. Çətin, yorucu, baş ağrıdan cümlələr görmədim. Uillis əsərinin çıxarışları özündən xeyi çox alınır. Çox obrazlı əsərləri yazmaq çətindir. Müasir dövrün yazıçıları ümumiyyətlə çox obrazlılıqdan qaçır. Xəyalə Murad isə çətinliyin üstünə qaçır. Ada sakinlərindən başqalarını saymasaq, on dörd insanı idarə etmək asan gəlməsin.
Bu kitabın ssenarisi yazılsa, filmini çəkmək olar. Ümumiyyətlə əsər geniş yazıldığından haqqında çox danışmaq olar. Hər bir yazıçının yaradıcılığında pik nöqtəsi olur. Ümid edirəm müəllif “Vanuatu adasının sakinləri” ilə kifayətlənməyərək daha da dərin əsərlər yazacaq. Dağın zirvəsinə çıxmaq asandır. Lakin sonra enmək istəmirsən...
Nemət Mətin
XƏBƏR LENTİ
Mehriban Əliyeva: Tolerantlıq, əmin-amanlıq Azərbaycanın ən böyük sərvətlərindən biridir
Leonid Aqutin Bakıya tək gələcək
Uğurlu insanları fərqləndirən 45 xüsusiyyət(2)
Bəlkə, gedək sürüşək?
Yerli dezinfeksiya tunelləri istehsal olunur - VİDEO
Neftçilər Xəstəxanasında pulsuz müayinə
Zelenskidən müsəlmanlara Qurban Bayramı jesti
Tərxunlu hind toyuğu(foto resept)
Xanım Zeynəbin (s) hərəmində məhərrəmlik hazırlıqları davam edir
Bir yerdə idman edək-5
Malikanəsini 6 milyon dollara satdı -FOTO
Dünyanın ən yaşlı sakini Barak Obamanı 117-ci doğum gününə dəvət etdi
Klassik köynəklər
Ərdoğan və Putin Azərbaycanla Ermənistan sərhədində baş verənləri müzakirə ediblər
Zebra çəkməyi öyrənək
Seyid Əzim Şirvani: şair, maarifçi, publisist
Selfi edin, xərçəng olub-olmadığınızı öyrənin
Frigidlik və ya cinsi soyuqluq
Facebook telefonunuza virus yayır
Hədik (foto-resept)
Bakının tarixi binaları: tarixilik əlaməti itir?
Molla Nəsrəddinlə gülək
Köhnəlmiş ayaqqabıları yeniləyək
Dünya mətbəxi - İspaniya
Ermənistanın əsir və girovluğundan azad edilmiş 12 nəfər - SİYAHI
Yeni iri ilan növü aşkar edildi-FOTO
Məktəblilər susuzlaşma həddindədirlər
Ronaldodan duyğulandıran addım
Cəbrayıl və Zəngilan rayonlarının işğaldan azad olunan kəndlərinin görüntüsü - VİDEO
Quranı ayaqladı, polis tutdu
DSMF pensiyaçılara nə vəd edir?
Zövqlü geyimlər
Dərmanlar elektron reseptlə yazılacaq - ənənəvi reseptlərə son
Saxta qulaqcıqlar qulaq xəstəliklərini artırır
Azərbaycan milli uşaq oyunları-2
4 həssas nöqtəyə 4 həssas qulluq
Koronavirusun yeni və gözlənilməz simptomu ortaya çıxıb - FOTO
Ancelina Coli uşaqlarına görə hakimlə müqavilə bağladı-SƏBƏB
36 saat çəkən evliliyindən danışdı
Sərinlənmək üçün soyuq su içməyin!
Murad Bozdan Azərbaycanın haqlı mübarizəsinə dəstək
Böyük döyüş baş tutacaq
Övladlarına yaxşı baxa bilməyən valideynlər azadlıqdan məhrum edilə bilərlər
Yalçın Rzazadə müalicə olunması üçün Türkiyəyə aparıldı
Qarabağın azad olunması ilə bağlı imzatoplama kampaniyası davam edir
Məktəbəhazırlıq qruplarına sənəd qəbulunun VAXTI açıqlandı
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Geri qayıdan trendlər
Lindsi Lohan yenidən efirlərə qayıdır
Marsa göndərilən avtomobil Yerə çırpıla bilər
- ŞƏRHLƏR