Avstriya yazıçısı Stefan Sveyqdən təqdim etdiyimiz "Bir qadının həyatından 24 saat" əsərindən sonra növbəti əsəri "Naməlum qadının məktubu"-nu oxumağı qərara aldım. Yazıçının psixlogiya ilə olan bağlılığı marağımı çəkdi. Bildiyimiz kimi Sveyq Z. Freyd təliminə yaxından maraq göstərmiş və bu da onun yaradıcılığında insan xarakterlərinin dərindən analiz edilməsində ifadəsini tapıb.
Novellanın süjeti
Novellada bəyənmədiyim də bu oldu. Qadının ümidsizliyə qapıldığı anda məktubun davamında "Tanrıya inanmıram, dua edilməsini də istəmirəm, mən yalnız sənə inanıram, yalnız səni sevirəm və yalnız səndə bir az daha yaşamağa davam etmək istəyirəm" cümləsi mənim kimi inanclı bir oxucuya əks təsir etdi, bu yerində dedim elə sənə ölmək yaraşır 
, amma inanmayan oxuculara insanın bu dərəcədə ilahiləşdirilməsi xoş gələ də bilər. 
Novelladan seçdiyim hissələr
" Əgər həyata davam etmək məcburiyyətində qalsam, o zaman bu məktubu yırtacağam və hər zaman susduğum kimi bundan sonra da susmağa davam edəcəyəm. Lakin məktubum əllərində isə burada artıq ölmüş olan birisi sənə həyatından, ilk dəqiqəsindən son nəfəsinə qədər hər zaman sənin olmuş həyatından bəhs etməkdədir. Kəlmələrim səni qorxutmasın; ölmüş olan biri artıq heç bir şey istəməz, sevilməyi də, özünə acımağı da, təsəlli edilməyi də. Səndən tək istədiyim bu anda sənə gəlməkdə olan acım haqqımda ələ verdiyi hər şeyə inanmağındır. Hər şeyə inan, səndən sadəcə bunu istəyirəm: İnsan bir tək övladının ölüm anında yalan söyləməz".
"Artıq aradan çox zaman keçdi, on beş-on altı il, xeyr, artıq bilmədiyindən əminəm sevgilim, fəqət mən, ah bəli, mən hər detalı həvəslə xatırlayıram, səndən söz edildiyini ilk dəfə eşitdiyim, səni ilk dəfə gördüyüm günü, xeyr, hətta saatı belə bu günmüş kimi xatırlayıram və necə xatırlamayım ki, mənim üçün dünya (həyat) ilk o zaman başlamışdı. Səbr et sevgilim, sənə hər şeyi, hamısını başdan anlatdığım üçün, səndən xahiş edirəm, məni dinləyəcəyin bu qısa saat səbəbindən yorulma, çünki mən səni bütün bir həyat boyu sevməkdən yorulmadım".
"Sən sanki ikili şəxsiyyəti olan bir insan idin, həm istiqanlı, həyata həfif baxan, özünü bütününlə oyuna və macəraya vermiş bir gənc idin, həm də eyni zamanda sənətində acımasız bir ciddiyyət sərgiləyən, vəzifə məsuliyyəti daşıyan, son dərəcə oxumuş və bilikli biri idin. Zamanla hər kəsin səndə hiss etdiyi bir şeyi mən şüuraltımda qavramışdım, sən ikili bir həyat yaşayırdın, bir tərəfi aydınlıq, təmamən dünyaya açıq səth, digər tərəfi isə çox qaranlıq və sadəcə sənin bildiyin bir səth - bu dibsiz dərinliklərdə ikili quruluşu, sənin varlığının sirrini mən, yəni daha on üç yaşında olan uşaq sehirli bir cazibə qüvvəsinin təsiri ilə ilk baxışdan hiss etmişdim".
"Bilmirəm, ayrıca söyləməyə gərək varmı? Amma o gündən başlayaraq evimizdə, bütün o yazıq uşaq dünyamda məni səndən başqa heç kim, heç nə maraqlandırmadı, on üç yaşındakı bir uşağın bütün israrçılığı və inadcıllığı ilə yalnız sənin həyatının, sənin varlığının ətrafında dolanmağa başladım. Səni izlədim, vərdişlərini izlədim, sənə qonaq gəlib gedən insanları izlədim və bütün bunlar sənə olan marağımı azaltmaq əvəzinə sadəcə çoxaltdı".
"Onsuz da məni sənə xatırladacaq heç bir şey yoxdu: az danışdım, çünki yaxınımda olmağın, mənimlə danışdığını eşitmək mənim üçün sonsuz xoşbəxtlik demək idi. Söhbətimizin bir saniyəsini belə bir sualla, axmaqca bir sözcüklə ziyan etmək istəmirdim."
"Bir gün o zamanlar daxilimdə daşıdığım və bəlkə varlığını indi də sürdürən uşaqca bir qürurun təsiri ilə evindən uzaq qalmağı yoxladım; amma dirənməklə və başqaları ilə keçən o bomboş axşam qorxunc idi. Ertəsi axşam yenə taleyinə boyun əymiş olaraq evinin qarşısında gözləməkdə idim, uzun sürən qədərim boyunca mənə qapalı qalan həyatının qarşısında hər zaman etdiyim kimi yenə gözləyirdim".
"Sənə heç bir foto və heç bir işarə buraxmıram, sənin də mənə heç bir şey buraxmadığın kimi: məni əsla, heç bir zaman tanımayacaqsan. Həyatda ikən qədərim bu idi, ölümümdən sonra da belə olsun. Səni son saatımı paylaşmaq üçün də çağırmaq istəmirəm, sən adımı və üzümü bilmədən çıxıb gedirəm."
"Birdən gözləri önündəki yazı stolunun üstündəki göy vazaya sataşdı. O boş idi, uzun illərdən bəri ilk dəfə onun doğum günündə boş idi. O diksindi: ona elə gəldi ki, qəfildən görünməz bir qapı açıldı və başqa bir dünyadan soyuq külək onun sakit otağına doldu. O ölümün və ölümsüz sevginin nəfəsini hiss elədi; daxilində nəsə açıldı və o getmiş həyat haqqında keçmiş ehtiraslı bir musiqi kimi düşündü…."
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR