Kriptoorxitizim – xayanın enməməsi
Xayanin enməməsi ən azı bir xayanın doğumdan sonra xayalıqda qeyd olunmamasıdır. Yeni doğulmuş oğlan uşaqlarının 1.8-4 %-də xayalığın hər ikisində və ya birində xaya qeyd olunmur. Bu uşaqların böyük əksəriyyətində ilk 6 həftədə (daha çox ilk 5 gün) xaya xayalığa enir. Uşaqların 50 %-də enməmiş xaya sağda, 30-35 % -də solda və 10-15 % -də isə hər iki tərəfdə qeyd olunur.
Bu patologiyanın 4 əsas forması vardır.
1. Həqiqətən enməmiş xaya – bu zaman problem yalnız cərrahi əməliyyat yolu ilə icra olunur.
2. Spontan olaraq enən testis- həyatın ilk aylarında xayalığa enən xayalardır.
3. Asendan xaya- doğumdan bir neçə ay sonra xayalığa xaya ensədə, müəyyən müddət sonra yenidən yuxarı qalxır və xayalıqda əllənmir.
4. Retraktil xaya.
Xaya enmədikdə aşağıdakı nahiyələrdən birində yerləşir:
1. Qasıq kanlının içində - 80-90% hallarda belə olur.
2. İngionisokratal nahiyyədə- 15-20 % hallarda belə olur.
3. Retroperitoneal nahiyyədə 3-5 % nahiyyədə. Bu zaman xaya qarın boşluğunda retroperitoneal nahiyyədə yerləşir.
Xaya enmədikdə adətən uşaq doğulduqdan sonra diaqnoz qoyulur.Adətən şikayətlər xayaliğın inkişaf etməməsindən, boş olmasından və qasıq nahiyyəsində şişkinlik olmasından ibarət olur. Ağrı qeyd olunmur. Bəzən xaya qasiq nahiyyəsində yerləşdiyi üçün həmin nahiyyədə şişkinlik qeyd olunur. Həkimə müraciət etdikdə həkim palpasiya (əlləmə) və usm ilə diaqnoz qoyur. Bəzənsə daha geniş müainəyə ehtiyac yaranır.
Enməmiş xayanın problemləri
1. Sonsuzluq - beləki qarın boşluğunda və ya digər nahiyyələrdə qalmış xaya toxuması inkişafdan qalır və sonra atrofiyaya uğrayır. Bunun əsas səbəb xayalıqda olan bədən tenpurtaurundan aşağı tenpuraturun xaya enmədikdə yerləşdiyi nahiyyədən olmamsıdır. Beləki xayalıqda olan tempuratur bədən tempuraturundan 3-4 dərəcə aşağı olur və bu tempuraturda xaya normal inkişaf edir. Qarın boşluğunda xaya qaldıqda isə tempuratur yüksək olduğu üçün xaya inkişafdan qalır və sonsuzluğun yaranmasına səbəb olur.
2. Travma - xaya xayalıqda yerləşdikdə travmaya qarşı qorunmuş olur. Xüsusən qasıq nahiyyəsində qalmış xaya daha çox travma alır.
3. Xayanın burulması - enməmiş xayalarda normal yerləşmiş xaylara nisbətən daha çox burulma qeyd olunur.
4. Qasıq yırtığı - enməmiş xaya olan uşaqlarda 80-90 % hallarda qasıq yırtığı qeyd olunur.
5. Xərçəng - enməmiş xayalrda bəd xassəli şişlərin yaranması normal yerləşimli xayalara nisbətən 10-20 dəfə çox qeyd olunur.
6. Psixoloji problemlər - uşaqlar böyüdükcə bu uşaqlarda psixoloji problemlər qeyd olunur.
Müalicə
Müalicə iki yolla konservativ və cərrahi yolla icra olunur.
Konservativ müalicə zamanı hormonal dərman prepartlari istifadə olunur.
Cərrahi müalicə zamanı xaya yerləşdiyi nahiyyədə normal yerinə-xayalığa gətrilərək fiksasiya olunur.
Müalicənin effektivliyi əsas uşağın yaşından aslıdır. Belə ki uşağın yaşı artdıqca xaya toxumasında atrofiya baş verdiyi üçün əməliyyatın effektivliyi aşağı düşür. Buna görə uşaqda belə problem qeyd olunduqda tez bir zamanda həkimə müracət etmək lazımdır.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
"Azərbaycanın insan hüquqları sahəsində böyük uğurlar əldə edib
İlin ən yaxşı aktyor və aktrisası - FOTO
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-12 Sentyabr
Yağış nə vaxt kəsiləcək?
Çindən ölkələrə vacib çağırış: “Pandemiyanın qarşısını almaq üçün...”
Nüsrət Neymarı da ətə qonaq etdi-FOTO
Siqaretin "ağ"ına da lənət, mentollusuna da
Saymon Kouel əməliyyat olunacaq
Hərbi xidmətdən möhlət hüququyla bağlı QƏRAR VERİLDİ
Qeyri-adi feyxoa mürəbbəsi (foto-resept)
Sarımsaqla dırnaqlarınızı gücləndirin
Almalı piroq
Dəbli qısaboğazlı çəkmə modelləri
Zirəddindən Bakı proqnozu
Səfirimizdən ermənilərə cavab
Kim ki yüz il yaşamırsa: Nanənin faydaları
Azərbaycanlı rəssamın əsərləri Parisdə maraq oyadıb
Yutub-dan daha bir yenilik
Paytaxtda qar problemi
ABŞ-dan Cənubi Qafqaza vəd
Vərəm dispanserində xəstələrə it əti verilir-SƏBƏB
Ən çox "zibil" bu ölkədən gəlir
Yayın quraq keçməsi fermerlərə baha başa gəldi
Baş ağrıları ilə həkimə gəldi: Beynindən Qurd Çıxdı-FOTO
Bacarıqlı əllər
47.3 milyon manatlıq nadir brilliant üzüyü kim alıb?
Livanda qadın polislər turist cəlb etmək üçün şort geyindilər
İstirahətə tələsin
Hamilələrə təhlükəsizlik qapılarından keçmək olar?
Azərbaycanlı idmançılar 5 qızıl, 6 gümüş və 8 bürünc medal qazandılar
Ev tikmək istəyirsiniz? Onda bu xəbəri mütləq oxuyun
Yataq örtükləri
Sellofan torbalar pullu olacaq
Şuşada olduğunu iddia edən erməni güləşçinin növbəti yalanı - VİDEO
Malıbəyli və Quşçular kəndlərinin işğalından 23 il ötür
Daltonizm xəstəliyi
Məşhur yazıçıların ən az tanınan 10 əsəri
Hazır qidaların zərərləri
“Kurtlar Vadisi”nin aktrisası nişanlandı - FOTO
Leonardo da Vinçinin "Gizli axşam yeməyi" əsərinin sirri açıldı
Uşaqlar doğum evində səhv düşüb- 4 il sonra
Tuba Büyüküstün qəzəbləndi
Zəfər paradında nümayiş etdirilən hərbi qənimətlər - VİDEO
Günün ulduz falı
Çempionların avtobusu lüks otelə çevrildi
Müsəlman oğlan parisliləri ağlatdı-VİDEO
Hollandiyada ermənilərə qarşı mitinq keçirilib
Nazirlər Kabineti distant təhsillə bağlı qərar qəbul etdi - RƏSMİ
Azərbaycanda daha 27 nəfər koronavirusdan öldü: 685 yeni yoluxma
Məmməd Əmin Rəsulzadə-Unudulmaz dahi lider!
- ŞƏRHLƏR