Kriptoorxitizim – xayanın enməməsi
Xayanin enməməsi ən azı bir xayanın doğumdan sonra xayalıqda qeyd olunmamasıdır. Yeni doğulmuş oğlan uşaqlarının 1.8-4 %-də xayalığın hər ikisində və ya birində xaya qeyd olunmur. Bu uşaqların böyük əksəriyyətində ilk 6 həftədə (daha çox ilk 5 gün) xaya xayalığa enir. Uşaqların 50 %-də enməmiş xaya sağda, 30-35 % -də solda və 10-15 % -də isə hər iki tərəfdə qeyd olunur.
Bu patologiyanın 4 əsas forması vardır.
1. Həqiqətən enməmiş xaya – bu zaman problem yalnız cərrahi əməliyyat yolu ilə icra olunur.
2. Spontan olaraq enən testis- həyatın ilk aylarında xayalığa enən xayalardır.
3. Asendan xaya- doğumdan bir neçə ay sonra xayalığa xaya ensədə, müəyyən müddət sonra yenidən yuxarı qalxır və xayalıqda əllənmir.
4. Retraktil xaya.
Xaya enmədikdə aşağıdakı nahiyələrdən birində yerləşir:
1. Qasıq kanlının içində - 80-90% hallarda belə olur.
2. İngionisokratal nahiyyədə- 15-20 % hallarda belə olur.
3. Retroperitoneal nahiyyədə 3-5 % nahiyyədə. Bu zaman xaya qarın boşluğunda retroperitoneal nahiyyədə yerləşir.
Xaya enmədikdə adətən uşaq doğulduqdan sonra diaqnoz qoyulur.Adətən şikayətlər xayaliğın inkişaf etməməsindən, boş olmasından və qasıq nahiyyəsində şişkinlik olmasından ibarət olur. Ağrı qeyd olunmur. Bəzən xaya qasiq nahiyyəsində yerləşdiyi üçün həmin nahiyyədə şişkinlik qeyd olunur. Həkimə müraciət etdikdə həkim palpasiya (əlləmə) və usm ilə diaqnoz qoyur. Bəzənsə daha geniş müainəyə ehtiyac yaranır.
Enməmiş xayanın problemləri
1. Sonsuzluq - beləki qarın boşluğunda və ya digər nahiyyələrdə qalmış xaya toxuması inkişafdan qalır və sonra atrofiyaya uğrayır. Bunun əsas səbəb xayalıqda olan bədən tenpurtaurundan aşağı tenpuraturun xaya enmədikdə yerləşdiyi nahiyyədən olmamsıdır. Beləki xayalıqda olan tempuratur bədən tempuraturundan 3-4 dərəcə aşağı olur və bu tempuraturda xaya normal inkişaf edir. Qarın boşluğunda xaya qaldıqda isə tempuratur yüksək olduğu üçün xaya inkişafdan qalır və sonsuzluğun yaranmasına səbəb olur.
2. Travma - xaya xayalıqda yerləşdikdə travmaya qarşı qorunmuş olur. Xüsusən qasıq nahiyyəsində qalmış xaya daha çox travma alır.
3. Xayanın burulması - enməmiş xayalarda normal yerləşmiş xaylara nisbətən daha çox burulma qeyd olunur.
4. Qasıq yırtığı - enməmiş xaya olan uşaqlarda 80-90 % hallarda qasıq yırtığı qeyd olunur.
5. Xərçəng - enməmiş xayalrda bəd xassəli şişlərin yaranması normal yerləşimli xayalara nisbətən 10-20 dəfə çox qeyd olunur.
6. Psixoloji problemlər - uşaqlar böyüdükcə bu uşaqlarda psixoloji problemlər qeyd olunur.
Müalicə
Müalicə iki yolla konservativ və cərrahi yolla icra olunur.
Konservativ müalicə zamanı hormonal dərman prepartlari istifadə olunur.
Cərrahi müalicə zamanı xaya yerləşdiyi nahiyyədə normal yerinə-xayalığa gətrilərək fiksasiya olunur.
Müalicənin effektivliyi əsas uşağın yaşından aslıdır. Belə ki uşağın yaşı artdıqca xaya toxumasında atrofiya baş verdiyi üçün əməliyyatın effektivliyi aşağı düşür. Buna görə uşaqda belə problem qeyd olunduqda tez bir zamanda həkimə müracət etmək lazımdır.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Qəbul imtahanlarının vaxtı açıqlandı - RƏSMİ
Alimlərdən mühüm kəşf
Qaşlarını yan dara, qız...
Ağzını tikdi
Hər dörd hamilədən üçü...
160 yumurtanı birdən yedi
İriçaplı pulemyotlar işə düşdü - Atəşkəs yenidən pozuldu
Maraqlı keks qabları
Qoz qandakı xolesterini aşağı salır
"Xaç atası"nın məşhur aktyoru öldü-FOTO
Dodaq boyası
Hollandiya Azərbaycan Türk Kültür Dərnəyi Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
İdeal ayaqlara sahib olmanın yolları
Hipnoz altında beyin əməliyyatı etdilər-FOTO
Heykəltəraş Philip Jackson
Lənkəran ləvəngisi və aşı (foto resept)
Gənc istedadlar xüsusi təqaüdə layiq görüldülər - SİYAHI
56 yaşında model olan Kathy Jacobs
Günün ulduz falı
Xəstəlik: heç nə gördüyümüz kimi deyil
Azərbaycan öz məhsullarını ABŞ-a ixrac edir
Okean dırnaq dəbi
Vaqif məqbərəsi Şuşanın işğalından əvvəl və indi
Təbiətin gözəlliyini əks etdirən filmlər
Toxunma uşaq corabları
Gəlinlik yerinə Dinozavr paltarı geyindi-FOTO
Arıqlamaq istəyərkən yol verilən səhvlər
Günün qoroskopu: hər vədə inanmayın
Dünyanın ən uca zirvəzində ilk fırıldaq
Günün qoroskopu:İşinizə nəzarət edin!
“iPhone 6” üçün növbəyə düzüldülər
Avqust ayının qalibləri!
Dünya universitetlərinin növbəti reytinq cədvəli açıqlandı
Birləşərək sağlamlıq saçan qidalar
Avropada tərk edilmiş binalar
Gün var əsrə bərabər: ötənləri yada salaq
Ledi Qaqanın 12 milyonluq villası-FOTO
Müəllim və həkimlərə ŞAD XƏBƏR
Çağatay Ulusoy yeni filmə çəkilir
Kıvanç Tatlıtuğun tətili-FOTO
Bakının nəhəng prospekti dəyişdirilir
2017-ci ildə texnologiyalara həsr edilən ən yaxşı 9 kitab
200 kilo arıqlayan qadın
Keksli şam ağacı (foto resept)
"Futbol tarixində hələ belə bir şey olmayıb"
Mehmet Ali Erbilin 61 yaşı qeyd ediləcək
Zerrin Özer xəstəxanalıq oldu-SƏBƏB
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-12
Bakıda 4,2 milyon manata 2 villa satılır
Bütün zamanların istilik rekordu qeydə alındı
- ŞƏRHLƏR