Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
Həftənin ilk iş günü hava necə olacaq?
ABŞ neft idxalını azaldıb
Vensan Kassel evləndi-FOTO
Balqabaqlı sıyıq
Axır çərşənbə
Süni sümük çap ediləcək
10 milyon dollarlıq alma satılır-FOTO
Toydan əvvəl 500 minlik yaxtada parti etdi-FOTO
Türkiyədə koronavirusdan ölənlərin sayı 92-yə çatdı
Nyu-Yorkda kilsə məscidə çevriləcək
Messi ildə azı 18 milyon avro qazanacaq
5 günə 3 kiloqram arıqlayın
Alimlər koronavirusdan qoruyan ən yaxşı parça növünü tapdı
Şeyma Subaşı AÇIQLAMA VERDİ-FOTO
Kökəlmək istəyən xanımların diqqətinə
Məşhur aktyor fermerliyə başladı
Azərbaycanda ət ucuzlaşdı
365 min dollara kompüter satıldı
Bayram günü əsgərlərə mükafat
"Rembo" görüntüsü ilə sevənlərini MƏYUS ETDİ-FOTO
Azərbaycanda kərə yağı problemi - Səbəb nədir?
Şou ulduzu öldü-SƏBƏB
Məşhurları təqlid edən italiyalı Emanuele
Avropada koronavirusun ilk yayıldığı ölkə və zaman bəlli oldu
Uşaq bağçaları və məktəblərdə tədris necə bərpa oluna bilər? – Ekspertdən TƏKLİF
Mirvarili abadok
Temperatur artır
Bakıda ən çox hansı kitablar oxunur? – SORДћU NƏTİCƏLƏRİ
Öldürücü istilər GƏLİR - insanların 74 faizi...
Gələn həftə “WhatsApp”da pul köçürmək mümkün olacaq
Evim, evim gözəl evim!
Qızıl bahalaşdı
Almaniya - Braziliya: hansı kanalda?
Daha yaxşı hiss etmək üçün 3 bitki çayı
Fotosu Şekspir muzeyində saxlanılan azərbaycanlı - FOTO
Qurudulmuş Xarı bülbülün kədərli hekayəsi: “Qardaşım itkin düşdü, Xarı bülbül bir də olmadı” - VİDEO
Engin Altanın xanımı 23 kq arıqladı
Rihanna yeni Fenty ayaqqabı kolleksiyasını tanıtdı
Münasibətə ziyan vuran vərdişlər
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-13 Noyabr
Saçlardakı saçqıranların səbəbi və çarəsi
Gözəl rəsm əsərləri
Gənc görünmək üçün düyü maskası
Bakı və Sumqayıt sakinlərinin NƏZƏRİNƏ
Fevralda hava necə olacaq?
XİN-dən Ermənistanın yenidən atəşkəsi pozması ilə bağlı BƏYANAT
Martda çox isti olacaq
Astmanın dərmanı: şam qozası
"Hər bir belə hadisə bizim üçün faciədir"
Gündə 10-15 ədəd gilas yeməyin faydası
- ŞƏRHLƏR