Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan dünyada ən sürətlə inkişaf edən, bütün sahələrdə yeniləşən dövlətdir
Qarpızın faydaları
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə: Qaz sızıntısı aşkarlandı
Günün qoroskopu: ailə üzvləri ilə həssas davranın
Sürücü idarəetməni itirdi, avtomobil attraksiona çırpıldı - ANBAAN VİDEO
Kraliça ilə vida mərasimi keçirilir - FOTO
Oxumamaq dərdi: buna görə əsəbləşməyə dəyərmi?
Bayranqabağı hava
Rəqibimiz "Barselona" oldu
İran kapitalı Azərbaycana gələrsə...
Gül suyunun faydaları
Alimlər xolesterinin mədəyə təsirini izah etdilər
Azərbaycanda koronavirusa yoluxmanın ən yüksək olduğu yerlər açıqlandı - SİYAHI
Qorxma, yaxınlaş anana
Məşhur aktyor yenidən evlənir-FOTO
Hamiləlikdə dəriyə qulluq
Hava haqqında - 21.09.2013
İnternet problemi nə vaxt həll olunacaq?
Ölkənin ən gözəl qızı seçiləcək
WhatsApp-da möhtəşəm yenilik
Yaz üçün gözəl donlar
Rayan Reynolds 300 kimsəsiz uşağı qış geyimi ilə təmin etdi
"Mars one"layihəsi
Qadınları qıcıqlandıran 8 əsas səbəb
Qeyri-adi uşaq saç düzümləri
Ermənilər daha bir terror təşkilatı yaratdılar
Ordumuz üçün 60 milyon
Yaponiya kosmosa "zibilyığanlar" buraxacaq
Telefonumuzu bəzəyək
"Snikers" dondurması (foto-resept)
Qurban bayramında qeyri-iş günlərinin sayı açıqlandı
Bakıda saxta pul çap edənlər tutuldu
Bakıda bu şəxslər üçün avtobuslar pulsuz olacaq
Bakıda pulsuz avtobuslar
Dünyanın ən hündür ikinci heykəli - FOTO
Leksika - 1
Koronaviruslu şəxs xəstəxanadan qaçdı - FOTO
Aclıq hissini yox edin
Azərbaycan iqtisadiyyatında artım
Lənkəranda bu ilin 8 ayı ərzində 146 nəfər xərçəng xəstəsi qeydə alınıb
Berlində sürücüsüz hərəkət edən pulsuz elektrobuslar işə başlayır
Şərq ulduz falı
Sabahın HAVAsı
Kağızdan saat düzəldilməsi
Bakı 2015: Hansı ölkə medal sayına görə irəlidədir?
Həyəcan siqnalı: tanklarımız təlim rayonlarına çatdırıldı
Marşrutların fəaliyyəti tamamilə dayandırıla bilər
Burma peçenye (foto resept)
Azərbaycan Rusiyaya nota verdi
Məşhur həkim koronavirusdan danışdı: "Yeni ilə kimi...."
- ŞƏRHLƏR