Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
Dünya nə vaxt virusdan tamamilə xilas olacaq?
Məsamələri təmizləyən 3 üsul
Qaynadılmış yumurtanı necə təzə saxlamaq olar?
Kişilərin koronavirusa görə qadınlardan daha tez ölməsinin səbəbi açıqlandı
Xanım Bekhem səfir oldu
Xorvatiyada küçədə çimərlik geyimində gəzmək qadağan olunub
İlham Əliyevdən ipoteka krediti ilə bağlı MÜHÜM FƏRMAN
158,7 kq arıqlayan qadın - Bilsəniz nə əziyyət çəkirəm - FOTO
İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə BMT Baş Assambleyasının Xüsusi Sessiyası keçiriləcək - YENİLƏNİB
Pomidor bayramı
Azərbaycana quş məhsullarının idxalına müvəqqəti məhdudiyyət qoyuldu-SƏBƏB
Maraqlı görünüşə malik tortlar
Sürüşmə sahələri aktivləşib
Ölümü proqnozlaşdıran texnologiya yaradıldı
Uşağa tərbiyə verməkdə gecikməyək
Hadisə Aslının qərarına fikir bildirdi
Gözəllik salonları və bərbərxanalara getmək üçün belə icazə alınmalıdır - AÇIQLAMA
Tarkan izləyicilərindən kömək istədi
Səhiyyə Nazirliyi yeni platforma yaratdı
Şvartsneqer Trampın prezident seçkilərinin nəticəsi ilə bağlı fəaliyyətini dəlilik adlandırıb
İngiltərə Kuboku: "Şəhərlilər" rəqibi diz çökdürdülər
Girovlarla bağlı yeni xəbər
Soçi olimpiadasında iştirak edəcək Azərbaycan idmançılarının geyimləri təqdim edilib
Öz əkizinə rast gələnlər (FOTO)
Məşhur aktyor pulsuzluqdan şikayətləndi-FOTO
Azərbaycanda 8 Mart - Beynəlxalq Qadınlar Günü qeyd olunur
Türkiyə və Rusiya hərbçilərinin Qarabağda yerləşəcəyi ərazi bilindi
Şokoladdan hazırlanmış ev görənləri heyrətləndirir-FOTO
İslam ölkələri dini bayramların eyni gündə keçirilməsi ilə bağlı razılığa gəlib
Meyvə-tərəvəzlərdən hazırlanmış əl işləri
Fahriye Evcen paylaşımı ilə diqqət çəkdi-FOTO
Hamımız aşiq ola bilərik, amma...
Qış üçün toxunma çantalar
“Amazon” şirkətinin 20 minə yaxın işçisi koronavirusa yoluxub
Tavada su börəyi
ABŞ-da hərbi helikopter qəzaya uğrayıb
2013-cü il dekorasiyasında yeniliklər
Fəaliyyətini bərpa edən metrodan istifadə qaydaları açıqlandı
Vəfat edənlərə koronavirusdan ölümlə bağlı arayış verilir? - RƏSMİ
Bakının bəzi ərazilərinə içməli suyun verilişi dayandırılacaq
Çimərlik saç modelləri
Ürək xəstəliklərinə birdəfəlik əlac olacaq
Şəkər zərərlidir, yoxsa yağ?
Ramazanın 11-ci gününün duası, imsak və iftar vaxtı
Azərbaycanda daha bir telekanalın yayımı dayandırıldı
İŞİD Azərbaycanın şimal sərhədində
Bakıda ən qorxulu yerlər
Yay aylarında uşaqlarda ishal və qusma hallarının baş verməməsi üçün nə etməli?
Cütlüklərin əl-ələ tutma formasına görə münasibət dəyərləndirməsi
Prezidentlər görüşdü-VİDEO
- ŞƏRHLƏR