Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
"İlk Avropa Oyunları ölkələri, xalqları, insanları bir araya gətirərək möhtəşəm idman bayramına çevriləcək"
Canlı yayımda verilən sual hər kəsi təəccübləndirdi
Qiyməli kartof dolması (foto-resept)
Heyvanları fikirlə idarə etmək olacaq?
Demet etiraf etdi: “Okan üçün darıxıram”
Ucuz dükanda sərvət tapdı - FOTO
Sosial media depressiyaya səbəb olur
Günün qoroskopu:Bədxərclik etməyin!
Sabah qaz olmayacaq
Çörəyin qiyməti artacaq?
Azərbaycanda çörək bahalaşacaq?
Kişi olmaq daha yaxşı imiş
Arıqlama preparatları bəzən ölümə aparır
Onlar “Survivor 2021”-də yarışacaqlar - FOTO
Paxlava yuxasından hazırlanan börək (foto resept)
Dayanacaqlarda elektron lövhələr havanın temperaturunu düzgün göstərirmi?
Filipp Kirkorov BAKIDA-FOTO
Şadlıqda qəmlənənlər: musiqi insanı dəli də edər
Gecə Bakıda yürüş oldu
Mənim dünyam
Şah yeməyi (foto resept)
Badamlı, portağallı peçenye (foto resept)
Onurğaya zərər verən vərdişlər
Bu da siqaret körpüsü
Spagetti
Uşaqlarda öpüş xəstəliyi
Murad Dadaşov, Rafael və Coşqun əməkdar artist oldular
Ermənilər Qubadlıda tarixi məscidi donuz tövləsinə çevirdi
Monika Beluççi və qızı Deva Kassel rəqabəti- FOTO
Yataq otağınızda boz rəngdən istifadə edin
Yaş maya maskası və faydaları
Bezeli, biskvitli qozlu tort (foto resept)
Çox vitamin də ziyandır
ETİRAFLAR:"Allahın mənə yazığı gəlir"
Meyvə-tərəvəz qiymətini saytdan öyrənmək olacaq
Burak Özdemir onu təqlid edən azərbaycanlı əsgərə salam yolladı - VİDEO
Gəlinlik nümunələri
Bakıda avtobus sahiblərinə qarşı şərtlər irəli sürüldü.
Yunanıstan Avropanı və Azərbaycanı şantaj edir
Balıqlı yuvacıqlar(foto resept)
Kraliçanın tacının daşları niyə biskvit qutusunda gizlədildi?
8 ay sonra barışdılar - FOTO
İstilik mövsümünün vaxtı uzadıldı - RƏSMİ AÇIQLAMA
Hava haqqında
Fransa Azərbaycan və Ermənistan arasında uzunmüddətli sülhün əldə olunmasını istəyir
Dollar yenə bahalaşdı
Məşəl bu gün Bulvara gətiriləcək
Azərbaycanda 5 gün İŞ OLMAYACAQ
Südlü sousda toyuq (foto resept)
Vitiligo xəstələrinə yeni ümid
- ŞƏRHLƏR