Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
İslamşünaslıq ixtisasına qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
Ana bətnində hiss, həyəcan: unikal
Ramazanın səkkizinci gününün duası
Serial eşqi gerçək oldu?-FOTO
Bu qidaları ac mədəyə yesəniz, daha sağlam olarsınız
Sabahın hava proqnozu
Xanımlar və geyim...
Maraqlı həqiqətlər
Tarkandan qızı üçün daha bir QƏRAR
Çağla Şikel şərhi sərt cavabladı-FOTO
Azərbaycandan 3 mindən çox tələbə xaricdə təhsil almaq hüququ qazandı
Seçilmiş aforizmlər
Azərbaycanda təhsil alan əcnəbi tələbələrin sayı açıqlandı
Günün qoroskopu: dözümlü və səbrli olun
Facebook-un işçiləri nə qədər maaş alır? – SİYAHI
Neymarın cəzası məlum oldu
Pendirli kek (foto-resept)
Nənənin ada səyahəti
I-IV ixtisas qruplarının sınaq imtahanlarının doğru cavabları
Çörək bahalaşıb?
Koronaviruslu şəxs xəstəxanadan qaçdı - FOTO
Günün qoroskopu: gərgin, ancaq məhsuldar fəaliyyət zamanıdır.
Bayram "sürprizi": ətin qiyməti qalxdı
Bütün dövrlərin stili
Məşhur aktyor həyat yoldaşından şikayətləndi
Nazir: "Ərə getmək istəyən qızlar şalvar geyinməsinlər" - FOTO
Hava haqqında - 22.11.2013
"Mançini "Yuventus"a öz gücünü göstərmək istəyəcək"
Bu qatardır, yoxsa otel? (Foto)
Simsiz qulaqlıqlar təhlükəlidirmi?
Allahın qulu Teymur
Xoş məramlı bir yenilik!
Tanış olun: Mercedes-Benz MLC - FOTO
Cənubi Koreyada beş aydan sonra koronavirusa rekord yoluxma
Mərkəzi Bankdan devalvasiya açıqlaması
Jennifer Anistonun 10 kiloqram arıqladan pəhrizi
Obama İrana vaxt qoydu
200 kaloridən az olan 2 sağlam smoothie
Qısa saçlar üçün bir-birindən gözəl modellər
Prezident yeraltı keçidin açılışında iştirak etdi (FOTO)
YouTube dəyişdi
Günün qoroskopu: Mübahisə etməyin!
Həccin də xərci artır
Müharibədə şəhid olmuş və xəsarət almış hərbçilərin sığorta ödənişilə təmin olunma qaydası AÇIQLANDI
Qadınlar haqqında deyilənlər
Hicablı gəlinlər üçün baş örtükləri
Körpələrə ad seçimində nə əsas götürülməlidir: Övladlarına Diləndər, Xiyarə və Fındıq adlarını yaraşdıranlar da var
Əşyaların daha az yer tutması üçün nə etməli?
Ordumuz 3 şəhid verdi
113 yaşlı seçici məntəqədə səs verəcək
- ŞƏRHLƏR