Bildiyimiz kimi qarşıdan qış fəsli gəlir və bununla əlaqədar hər birimiz evdə qışa tədarük görürük. Mən də fikirləşdim ki, bu mövzu sizə maraqlı olar. Düzdü, çoxunuz bunları bilirsiz, amma atalarımız demişkən “təkrar biliyin anasıdır”, həm də yeni ailə quranlara, nişanlı olanlara faydası olacağına əminəm.
Un, yarma, makaron, şəkər, bir çox tərəvəzlər və kartof, alma və armudun qış sortları normal şəraitdə uzun müddət saxlanıla bilər. Lakin ət, balıq, süd məhsulları və meyvə-giləmeyvələrin əksəriyyəti adi şəraitdə uzun müddət keyfiyyətli saxlanıla bilmir. Belə məhsulların saxlanılma müddətini artırmaq üçün onları müxtəlif üsullarla konservləşdirirlər. Konservləşdirmə - saxlamaq deməkdir.
Sterilləşdirməsi 112-120 dərəcə C-də və təzyiq altında aparılan ət, balıq, süd kimi məhsulların ev şəraitində konservləşdirilməsi mümkün deyil. Lakin əti duzlayıb açıq havada qaxac etmək, balığı duzlayıb qurutmaq mümkündür. Ev şəraitində ət və ət məhsullarının, balıq və balıq məhsullarının, yumurtanın soyuducuda saxlanması öz növbəsində aşağı temperaturda konservləşdirmə hesab edilir. Soyudulma zamanı məhsulun temperaturu 0-1 dərəcə C-yə qədər aşağı salınır. Məhsulları soyutduqda 20 gündən (ət, balıq) 10 aya qədər (meyvə-tərəvəz) və daha çox saxlamaq mümkündür. Lakin soyudulmaqla saxlanılan məhsullara daim nəzarət olunmalıdır.
Ev şəraitində yüksək temperaturun təsiri ilə konservləşdirmə aparılması, bir qayda olaraq pasterizasiya əməliyyatına əsaslanır. Pasterizasiya məhsulun tərkibindən, qabın həcmindən asılı olaraq 60-100 dərəcə C temperaturda 10-15 dəq-dən 60-90 dəq-yə qədər aparılır. Nəticədə fermentlər fəaliyyətdən qalır və mikroorqanizmlər qismən məhv olur. Bu üsulla meyvə-giləmeyvə və tərəvəzlər konservləşdirilir. Pasterizasiya üsulu ilə meyvə-tərəvəzləri konservləşdirdikdə, əsasən, aşağıdakı şərtlərə əməl olunmalıdır:
- Məhsul konservləşdiriləcək banka, balon və butulkalar yeyinti sodası ilə təmiz yuyulmalı, yaxaladıqda şüşənin divarlarında su damla və ləkə halında qalmayıb, şəffaflığı itirmədən süzülməlidir.
- Banka, balon və butulkalara məhsulu yığmazdan qabaq, onları qaynayan su içərisinə salıb 3-5 dəq. saxlamaq, yaxud 10-15 dəq. qaynayan suyun buxarına verməklə sterilləşdirmək lazımdır.
- Banka və balonlar bağlanacaq tənəkə qapaqlar 3-5 dəq. qaynayan suda sterilləşdirilməlidir.
- Konservləşdiriləcək meyvə-giləmeyvə və tərəvəz keyfiyyətinə görə seçilib, yetişkənliyinə və ölçüsünə görə ayrılır. Hər bankaya bərabər ölçülü məhsul yığılmalıdır. Onlar təmiz yuyulmalı, süzgəcə yığılıb üzərindən qaynayan su axıdıldıqdan sonra banka və balonlara doldurulmalıdır.
- İstifadə olunan ədviyyat, ətirli göyərti və başqa tamlı məhsullar banka və balonun dibinə qoyulmalı, sonra üzərinə meyvə-tərəvəz yığılmalıdır.
- Meyvə-tərəvəzin üzərinə tökmək üçün hazırlanmış duz, şəkər və sirkə məhlulu ayrıca qazanda qaynadılmalı və qaynar-qaynar meyvə-tərəvəzin üstünə tökülməlidir. İsti banka və balon qızdırılmış suya qoyulub pasterizə edilməlidir.
- Pasterizasiya zamanı suyun banka qapağından ən çoxu 2-3 barmaq aşağı olmasına çalışmaq lazımdır. Pasterizə müddətində suyun zəif qaynaması kifayətdir.
- Pasterizə müddəti banka və balonun isti suyun içərisinə qoyulduğu vaxtdan deyil, suyun qaynağa düşdüyü vaxtdan hesablanmalıdır.
- Banka və balonun daxilində hava qalmaması üçün onları isti-isti ağzınacan doldurmaq lazımdır. Hazır konserv soyuduqda məhsul həcmini azaldır və kip bağlanmış bankanın daxilində havasız boşluq əmələ gəlir. Banka daxilində hava qalarsa, saxlanılma zamanı konserv tez xarab olur.
- Banka və balonun ağzını kip bağladıqdan sonra, onları ehmalca ağzı üstə qoyub, soyuyana qədər həmin vəziyyətdə saxlamaq və dərhal çevirmək lazımdır. Konserv soyuduqdan sonra da onu ağzı aşağı saxladıqda, məhsulun tərkibində olan üzvi turşular tənəkə qapaqla reaksiyaya girib, məhsulun keyfiyyətini aşağı salır.
XƏBƏR LENTİ
Bu ərazilərdə SU OLMAYACAQ!
Ölümün ayıra bilmədiyi ər-arvad-70 ildən sonra
Polşaya gedəcək hakimlərimiz
Xəzərdə zəlzələ oldu
Ermənilər torpağımıza soxulmaq istədilər: zabit və əsgərimiz şəhid oldu
Bu axşam Hazal Kayanın TOYUDUR
Təbiətin oyanmasının ilk müjdəsi: Xıdır Nəbi bayramı
Özünə güvən hissini necə artırmalı?
Rusiyadan Xəzər dənizi ilə bağlı yeni qərar
Bu gün “Üç aylar” başlayır
Kıvanç Tatlıtuğa ağır itki
Vafli (foto resept)
Merve Boluğurun anası qızının sevgilisindən danışdı
Azərbaycana gəlmiş məşhur aktyor ölkəsinə geri qayıtdı-SƏBƏB
Hansı sinədə süd olmur?
Şəkidə yenə zəlzələ oldu
Əliyev Ərdoğana qapıları açdı
Qarabağın ən son görüntüləri-Video
Ən böyük mavi almaz tapıldı
Tərəvəzli salat (foto resept)
Cəbhədə erməni təxribatı
Avropada daşqınlar həyatı iflic edib
Çin lideri vətəndaşları yeməyə qənaət etməyə çağırdı
İnsan dərisinə yapışdırılan displey icad olundu
Prezidentin qızları sərgidə (FOTO)
Mütəmadi halsız və yorğun olmağın tibbi səbəbi
Cütlük doğuşdan bir neçə dəqiqə əvvəl evləndi - FOTO
2019-cu ilin ilk TRENDİ
Pelin Karahan oğlunun 1yaşından fotolar paylaşdı
Birce Akalay və "Survivor" iştirakçısı Barış Murat qohum çıxdı
2020 Oscar Mükafatları sahiblərini tapdı
Azərbaycan Superkubokunun keçiriləcəyi yer məlum oldu
Yağış yağacaq, dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
Gənc istedadlar xüsusi təqaüdə layiq görüldülər - SİYAHI
10 dəqiqəyə dərini yeniləyən maska
Çayın xeyiri və ziyanı
Azərbaycanlı bəstəkar reanimasiyaya yerləşdirildi
Uzun kirpiklər üçün nə etməli?
Cəbhədən son xəbər
Kartof qəlyanaltısı (foto resept)
Nazirlikdən restoran sahiblərinə XƏBƏRDARLIQ
Küçələrdə, avtobus dayanacaqlarında, çadırlarda yaşamış MƏŞHURLAR
Braziliyalı uşağın Azərbaycan ordusuna yardım kimi yolladığı şirniyyat pulu ünvana çatdı - VİDEO
Xanımlar üçün ziyafət geyimləri
Viktoriya Bekhem Moda dünyasını Silkələdi-FOTO
Prezident İlham Əliyev: "Ermənistan sülh istəmir"
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-13 Sentyabr
Sarımsağın bilmədiyimiz faydaları
Azərbaycanın "Eurovision" mahnısı - VİDEO
Ölüm vəziyyətinə görə hiss edilən hallar
- ŞƏRHLƏR