Bildiyimiz kimi qarşıdan qış fəsli gəlir və bununla əlaqədar hər birimiz evdə qışa tədarük görürük. Mən də fikirləşdim ki, bu mövzu sizə maraqlı olar. Düzdü, çoxunuz bunları bilirsiz, amma atalarımız demişkən “təkrar biliyin anasıdır”, həm də yeni ailə quranlara, nişanlı olanlara faydası olacağına əminəm.
Un, yarma, makaron, şəkər, bir çox tərəvəzlər və kartof, alma və armudun qış sortları normal şəraitdə uzun müddət saxlanıla bilər. Lakin ət, balıq, süd məhsulları və meyvə-giləmeyvələrin əksəriyyəti adi şəraitdə uzun müddət keyfiyyətli saxlanıla bilmir. Belə məhsulların saxlanılma müddətini artırmaq üçün onları müxtəlif üsullarla konservləşdirirlər. Konservləşdirmə - saxlamaq deməkdir.
Sterilləşdirməsi 112-120 dərəcə C-də və təzyiq altında aparılan ət, balıq, süd kimi məhsulların ev şəraitində konservləşdirilməsi mümkün deyil. Lakin əti duzlayıb açıq havada qaxac etmək, balığı duzlayıb qurutmaq mümkündür. Ev şəraitində ət və ət məhsullarının, balıq və balıq məhsullarının, yumurtanın soyuducuda saxlanması öz növbəsində aşağı temperaturda konservləşdirmə hesab edilir. Soyudulma zamanı məhsulun temperaturu 0-1 dərəcə C-yə qədər aşağı salınır. Məhsulları soyutduqda 20 gündən (ət, balıq) 10 aya qədər (meyvə-tərəvəz) və daha çox saxlamaq mümkündür. Lakin soyudulmaqla saxlanılan məhsullara daim nəzarət olunmalıdır.
Ev şəraitində yüksək temperaturun təsiri ilə konservləşdirmə aparılması, bir qayda olaraq pasterizasiya əməliyyatına əsaslanır. Pasterizasiya məhsulun tərkibindən, qabın həcmindən asılı olaraq 60-100 dərəcə C temperaturda 10-15 dəq-dən 60-90 dəq-yə qədər aparılır. Nəticədə fermentlər fəaliyyətdən qalır və mikroorqanizmlər qismən məhv olur. Bu üsulla meyvə-giləmeyvə və tərəvəzlər konservləşdirilir. Pasterizasiya üsulu ilə meyvə-tərəvəzləri konservləşdirdikdə, əsasən, aşağıdakı şərtlərə əməl olunmalıdır:
- Məhsul konservləşdiriləcək banka, balon və butulkalar yeyinti sodası ilə təmiz yuyulmalı, yaxaladıqda şüşənin divarlarında su damla və ləkə halında qalmayıb, şəffaflığı itirmədən süzülməlidir.
- Banka, balon və butulkalara məhsulu yığmazdan qabaq, onları qaynayan su içərisinə salıb 3-5 dəq. saxlamaq, yaxud 10-15 dəq. qaynayan suyun buxarına verməklə sterilləşdirmək lazımdır.
- Banka və balonlar bağlanacaq tənəkə qapaqlar 3-5 dəq. qaynayan suda sterilləşdirilməlidir.
- Konservləşdiriləcək meyvə-giləmeyvə və tərəvəz keyfiyyətinə görə seçilib, yetişkənliyinə və ölçüsünə görə ayrılır. Hər bankaya bərabər ölçülü məhsul yığılmalıdır. Onlar təmiz yuyulmalı, süzgəcə yığılıb üzərindən qaynayan su axıdıldıqdan sonra banka və balonlara doldurulmalıdır.
- İstifadə olunan ədviyyat, ətirli göyərti və başqa tamlı məhsullar banka və balonun dibinə qoyulmalı, sonra üzərinə meyvə-tərəvəz yığılmalıdır.
- Meyvə-tərəvəzin üzərinə tökmək üçün hazırlanmış duz, şəkər və sirkə məhlulu ayrıca qazanda qaynadılmalı və qaynar-qaynar meyvə-tərəvəzin üstünə tökülməlidir. İsti banka və balon qızdırılmış suya qoyulub pasterizə edilməlidir.
- Pasterizasiya zamanı suyun banka qapağından ən çoxu 2-3 barmaq aşağı olmasına çalışmaq lazımdır. Pasterizə müddətində suyun zəif qaynaması kifayətdir.
- Pasterizə müddəti banka və balonun isti suyun içərisinə qoyulduğu vaxtdan deyil, suyun qaynağa düşdüyü vaxtdan hesablanmalıdır.
- Banka və balonun daxilində hava qalmaması üçün onları isti-isti ağzınacan doldurmaq lazımdır. Hazır konserv soyuduqda məhsul həcmini azaldır və kip bağlanmış bankanın daxilində havasız boşluq əmələ gəlir. Banka daxilində hava qalarsa, saxlanılma zamanı konserv tez xarab olur.
- Banka və balonun ağzını kip bağladıqdan sonra, onları ehmalca ağzı üstə qoyub, soyuyana qədər həmin vəziyyətdə saxlamaq və dərhal çevirmək lazımdır. Konserv soyuduqdan sonra da onu ağzı aşağı saxladıqda, məhsulun tərkibində olan üzvi turşular tənəkə qapaqla reaksiyaya girib, məhsulun keyfiyyətini aşağı salır.
XƏBƏR LENTİ
Gəlin toya atını da apardı - FOTO
Demet yeni serialla efirlərə qayıdır-FOTO
Şokoladlı kivi dondurması (foto-resept)
Yüz ilin üzləri
Kosmosda bədii film çəkiləcək
Sürətli oxu - 6
Qaməti necə düzəltməli?
Həyat yoldaşınız öz bürcünün xüsusiyyətlərini daşıyırmı?
Günün qoroskopu:Maraqlandığınız işlərlə məşğul olun
Valideyn məsuliyyətsizliyi: cəzalandırmaq çarədirmi?
2017-ci ildə hansı bürclərə ikinci yarını tapmaq qismət olacaq?
Saçların tez uzadılma yolları
Baykal gölü ikiyə ayrıldı
Putin Savçenkonu azad etdi
"Krakle" effekti
Ermənilər ATƏT-i saymadılar: atəş açıldı
Alma suyunun faydası
ABŞ 2 gizli dosyeni açdı: Koronavirus belə yayıldı – Şok gəlişmə
Gəncənin "Avropa Gənclər Paytaxtı - 2016" seçilməsi ilə əlaqədar flaşmob keçirilib
Koronavirusdan sonra bizi gözləyən İNANILMAZ GERÇƏKLƏR
Di Kaprio "Oskar"ı geri qaytarır-SƏBƏB
ÜST: “Hazırda virus isti ölkələrdə də yayılıb”
Bakıda köhnə saat qeyri-adi qiymətə satışa çıxarılıb
Uşaqlıq yolunun plastikası - vaginoplastika
Azərbaycanın dövlət saytları çökdü
HAVA necə olacaq? 20 Mart
"Qarabağ" niyə uduzdu?
"Buffon üçün ürəyimin yarısını da verərəm"
Ermənilərdən yeni oğurluq
Bakı, Sumqayıt və Abşerona giriş dayandırıldı
Azərbaycanda daha iki nəfər koronavirusdan öldü: 262 yeni yoluxma - RƏSMİ
Günün ulduz falı
Erməni analar küçələrə çıxdı
Hava haqqında
85 yaşlı kişi əkiz atası oldu
Erməni əsirliyindən qaytarılan Bayram Kərimovun atası: “Oğlumla danışmasam da...”
Düşmən orduda böyük itki
"Birinci Avropa oyunları ədalətli, sağlam rəqabət, dostluq və həmrəylik şəraitində keçiriləcək"
Prezidentin köməkçisi: “Hər kəs pandemiyanın nə zaman bitəcəyini soruşur”
Günün qoroskopu: səbr edin
Məhərrəm ayı başladı
İsti çay və xərçəng xəstəliyi
COVİD-19 testlərinin cavabı e-təbib vasitəsilə açıqlanacaq - TƏBİB
Bədii gimnastika üzrə Azərbaycan çempionatına start verildi
Brus Villis 12 milyonluq evini 7 milyona satdı-FOTO
Azərbaycan bankları istirahət günləri də işləyəcək
I-IV sinif dərsliklərinin monitorinqi oktyabrın 28-dən başlayacaq
Deputat: “Kommunal xərclər sıfırlansın”
Bahar ətirləri
Azərbaycanda internetin inkişafı üçün nə çatışmır?
- ŞƏRHLƏR