Elmi təcrübələr ölümün astanasından dönən bütün halların nevro-psixoloji ya da psixoloji əsaslarını ortaya qoyur.
Mütəxəssislərin fikrincə, insan ruhunun bədəndən çıxması, ölmüş yaxınlarla qarşılaşması kimi halların ölümdən sonrakı həyatın qapısının aralanması deyil, beyinin “şıltaqlığının” nəticəsidir.
İstanbulun bir qrup elm adamı insanların ölümün astanasından döndüyü anlarda yaşadıqlarının beyin fəaliyyətinin yoğunlaşmasından qaynaqlandığını bildirirlər. Edinburg Universiteti və Kembric Tibbi Tədqiqatlar Birliyinin mütəxəssisləri bu mövzuda indiyədək aparılan araşdırmaları bir daha nəzərdən keçirtdi.
BBC-nin Türkcə xəbərlərə görə tədqiqatçılardan olan Dr. Caroline Watt, “Beynimiz bizimlə oyunlar oynamaqda çox ustadır” deyir. Ölümün astanasında hiss edildiyini təsdiqləyən təcrübələr göstərir ki, travma anında olan beyin insan bədəninin məruz qaldığı tibbi vəziyyətdəki can yandırma kimidir.Edinburg Universitetinin işçisi olan Dr. Caroline Watt, “Ölümün astanasından döndüyünü deyən insanların sənədlərini incələdiyimiz zaman çoxunun əslində ölüm riski ilə qarşı-qarşıya gəlmədiyini gördük. Lakin öldüklərini fikirləşirdilər. ” deyir. Elmin sübut etdiyi ölümə yaxınlaşma hallarının bütün tərəflərinin bioloji bir təməl olduğu bildirilir. Ölümün astanasından qayıtdıqlarını deyənlərin tez-tez işlətdikləri ifadə “öldüklərini bilmələri”dir. Lakin bu hissin digər vəziyyətlərdə də özünü biruzə verməsi qeyd edilir.
Cotard sindromu və ya “Gəzən cəsəd sindromu” kimi tanınan xəstəlik insanların özlərinin öldüklərini fikirləşmələrinə yol açır. Bunun kimi hallar ağır zədə sonrası ya da tifo və multipl skleroz xəstəliklərinin sonrakı mərhələlərində də ortaya çıxa bilər.
Bir çox adam “o biri tərəfə gedib-gəldikdə”, özünü bədəni xaricində“havada süzülən” kimi hiss etdiklərini deyir.
“Eyni hisslər yarada bilir”.İsveçrəli mütəxəssislər isə belə təcrübələrin beynin məsuliyət daşıyan, qəbul və şüur hissəsinin xəbərdar edilməsi ilə yarana biləcəyini deyirlər.
Hələ, “ucunda işıq olan tunelin” də beynin məqsədli şəkildə xəbərdarlığı ilə yarana bilər. Yerin cazibə qüvvəsindən təsirlənən G-qüvvəsində uçan pilotların bəziləri qan təzyiqinin həddindən artıq qalxması ilə ürəkkeçmələr yaşamaqla, tuneldən keçmə hissinə dala bilirlər ya da gözün görmə qabiliyyəti bir neçə saniyə itə bilər.Hətta ABŞ-da aparılan bir araşdırmada tunelin ucundakı işığı gözə yetərli qədər qan və oksigen getməməsinin səbəbi kimi də açıqlayırlar.
Xoşbəxtlik, fərahlıq, coşqu kimi hisslər isə ketamin və amfetamin kimi dərmanların təsirindən yarana bilər.
Söz gəlişi tədqiqatlarda beynin ifraz etdiyi noradrenalin adlı hormonun da müsbət hisslər, qarabasmalar və o biri dünyaya gedib-gəlmə ilə əlaqəli duyğuları da yarada biləcəyi təsdiq olundu. Təfəkkür Elmləri Jurnalında (Trends in Cognitive Science) dərc olunan məqalədə mütəxəssislərin fikrincə, “Bütün bu elmi təcrübələr ölümün astanasından qayıtma hallarının Nevro-psixoloji və ya psixoloji təməllərinin olduğunu düşündürür”.Nyu-York əyalət Universitetindən Dr.Sam Parnia isə yalnız ölüb-dirilmə hissinin deyil, xoşbəxtlikdən depressiyaya qədər bütün duyğuların beyin süzgəcindən keçdiyini yazır.
“Beyində bunlardan məsul olan sahələri tapmaq, ya da eyni hissi yarada bilmək təcrübənin həqiqi olmadığı mənasını vermir. Əks halda eşq, xoşbəxtlik və depressiya da gerçək deyil, demək lazım idi” deyir. Parniyaya görə “bir çox adam da beynin işləmədiyi (ürək böhranı kimi) anlarda bir şey gördüyünü izah edir. Bunları sırf beyin ilə açıqlamaq mümkün deyil.” Parnia, “yaşayanlar baxımından gerçək görünən bu cür ölümün astanasından dönmə halları bizlər üçün də ölümün necə bir şey olduğuna dair ipucu verir ”deyir.
XƏBƏR LENTİ
Rami Malekdən FOTOsessiya
Təyyarədə Eminə sürpriz -FOTO
Qəhvəli peçenye (foto resept)
Yay/Yaz aylarının 4 ayaqqabı trendi
Qidaların faydalı xüsusiyyətləri
"Kupça"lar qapınıza gətiriləcək - Abşeronlulara şad xəbər
Azərbaycanda ildırımvurma çoxalıb - TƏHLÜKƏLİ BÖLGƏLƏR
Kimlər ikinci dəfə koronavirusa yoluxa bilər? - Alimlər açıqladı
Göbələkli badımcan ruleti (foto resept)
Azərbaycan dünyanın ən çox hərbiləşmiş ölkələri sırasında 8-ci yerdədir
Kayahanın arvadı ərə getdi
Sabah su olmayacaq ərazilərin SİYAHISI
Şahzadənin doğulacaq övladı barədə ŞOK -FOTO
Düz qarına sahib olmağın yolları
Hansı ölkə internet lideridir?
Dünyanın ən bahalı retro maşınları Bakıda
Tariximiz zənginliyimizdir: Cek kurqanları
Məşhur dieotoloq oruc tutmağın faydasından danışdı
158 kiloqram arıqlayıb belə oldu
Yaz yorğunluğuna qalib gələcək məşqlər
Bədənimizi çimərlik üçün hazırlayaq
Nazirlik 13 dönər satışı müəssisəsinin sahiblərini cəzalandırıdı
Gözəl manikürlər
İsmail YK
Marsda "top" tapıldı
Avropa İrəvanı cəzalandırır
Azərbaycan erməni hərbçilərin meyitlərini təhvil verdi - RƏSMİ
Hicab geyimləri
Sakit okeanı ilk dəfə avarla keçib
Yeni doğulan uşağa görə 500 manat verilsin-TƏKLİF
Gəlinlər üçün saç düzümləri
“Kökəldiyim üçün efirlərə çıxa bilmirəm” - Xatirə
Hava proqnozu bildirən heyvanlar
Yaxşı ana olmağın sirləri
İçdiyimiz suyun tərkibində nə var?
TƏBİB rəsmisi yayla əlaqədar rayona getmək istəyənlərə səsləndi
Dollarla krediti olanlara ŞAD XƏBƏR
Bu da dünyanın ən gözəl qızı
Yaponiyaya gələn turistlərə pul veriləcək
2017-nin yaz trendi ayaqqabıları
Böcəkli süd içən "kukla"-FOTO
Təhsilin depressiyaya təsiri varmı?
Azərbaycandakı bəzi uşaq evlərində yenilik tətbiq ediləcək
Ədviyyatlar haqda nələri bilirik? (2)
Dünyanın ən bahalı məhsulları
Qırmızı aksessuarlar
Taxtadan heykəllər yaradan rəssam
“WhatsApp”a çoxdan gözlənilən xüsusiyyət gəlir
Yuxu sağalma müddətini sürətləndirir
Azərbaycanda mobil telefonlara görə "qonaq vergisi"
- ŞƏRHLƏR