Yanınızda bir şəxs əllərini göyə qaldıraraq Allaha dua etsə və Allahın göydə olduğunu düşünsə, Cənub qütbündə başqa bir insan da eyni şəkildə Allaha yönəlsə, Şimal qütbündə də bir insan əllərini göyə qaldırsa, Yaponiyadakı, Amerikadakı bir insan da həmçinin əllərini göyə qaldıraraq Allaha yönəlsə, bu vəziyyətdə hər hansı bir sabit yöndən bəhs etmək mümkün deyil. Unutmamalıyıq ki, Rəbbimiz zamandan və məkandan münəzzəhdir. Allahın təcəlliləri isə hər yerdədir. Bir insan otağa girib “Allah burada yoxdur” desə, Allahı inkar eləmiş olur. Allahın təcəllilləri o otaq da daxil olmaqla hər yerdədir. Siz hansı tərəfə çevrilsəniz, Allahın təcəllisi oradadır.
Allah hər yeri əhatəyə alıb, bizə şah damarımızdan da yaxındır. Hansı tərəfə çevrilsək, düşünərək qəlb gözü ilə baxsaq Allahın üzünü görərik. Eynilə Quran ayələrində deyildiyi kimi. ”Onun kürsüsü bütün göyləri və yeri əhatəyə almışdır”. “Göylərdə və yerdə nə varsa, Allaha məxsusdur. Allah hər şeyi əhatə edir.” (Nisa surəsi, 126) “...həqiqətən də, O, hər şeyi əhatə edir.” (Fussilət surəsi, 54). Quran ayələrinin bu qədər aydın şəkildə olmasına baxmayaraq, bəzi insanlar oxuyub təfəkkür etmək, qavramağa cəhd etmək əvəzinə, xurafatlarla, ya da öz xəyali fərziyyələri ilə kifayətlənirlər.
Elə bu mövzunu örnək götürək: Allahın hər yerdə olması bəzi adamları həqiqətən də narahat edir. Allahın göydə olmasını istəyirlər. Göyün bir yerində olmasını istəyirlər, göyün hər yerində deyil. Göyün sonsuz olduğunu düşünürlər, Allahın isə bu sonsuzluq içində hər hansı bir yerdə. Sonsuzluqla müqayisə edəndə isə hər hansı bir yerdə olan, nə qədər böyük olursa-olsun, bir həcm alan şey sonsuz kiçikdir. Əgər kainatın sonsuz olduğu düşünülürsə, Allahın da bu sonsuzluq içində bir yerdə dayandığı fərz edilirsə, (Allahı tənzih edirəm) deməli Uca Allahın kiçik olduğu düşünülür. Bu həqiqətən də Allaha qarşı tərbiyəsizlikdir, əxlaqsızlıqdır.
Bəzi adamlara Allah hər yerdədir deyəndə, “Əgər belədirsə, məsələn, Rəbbimiz otağın içindədirsə və bizim hər yerimizdədirsə, onda (Allahı tənzih edirəm) Allah oluruq” - deyə cavab verirlər. Biz Allahın Zatına ibadət etməliyik. Təcəllisi olmaq ayrıdır. Allahın zatı ayrıdır. Əlbəttə ki, biz Allahın təcəllisiyik və hər yerdə Allah var. Bizim bədənimizin içində də var. Uşaq vaxtları “hikmətli qocaların” Allah haqqında etdikləri söhbətlərdə tez-tez bu sualı eşidirdim: "Allahı necə sübut etmək olar? Sən televizor görüntüsünü göstərə bilirsən və ya radionun səsini göstərə bilirsən? Və ya ağlını göstərə bilirsən? Ağlını göstərə bilmirsənsə, deməli Allahı da göstərə bilməzsən" deyə açıqlayırdılar. Düzdür ki, Allah fiziki gözlə görünməz, maddi əllə də toxunulmazdır. Çünki məkanı və zamanı olan bir varlıq deyildir bizim kimi. Zamandan və məkandan kənardadır. Çünki zamanı, məkanı da özü yaradıb. Amma qəlb gözü ilə, Allahın isimlərini dərindən təfəkkür edərək Onun Uca Zatının möhtəşəm təcəllilərini hər yerdə görə bilərik. Təcəllilərini görərik və də üzərlərində yaradılış möcüzələri kimi dərin düşünərik, lakin ibadət təcəlliyə qətiyyən edilməz. İbadətə layiq olan Allahın Zatıdır...
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Ağrıkəsici dərmanlar qan təzyiqini artırır
Badam yağının dəriyə faydası
İnternat uşaqları üçün tədbir olacaq
Havanı təmizləmək üçün məsləhətlər
“Palmali” “Şövkət Ələkbərova" tankerini suya buraxdı
"Miss Pakistan-2012" qəzada öldü-FOTO
Deadpool 2 filminin yeni traileri-VİDEO
Bakıda yanmış bina sakinlərinə müjdə
Türkiyədə insanlar özlərinə ən yaxın ölkə kimi Azərbaycanı görürlər
Şagirdlərə bu il də dərsliklər pulsuz veriləcək
Atəş səsləri altında qurulan şəhər
Güpürlü ayaqqabı modelləri
Kendall geyimi ilə təəccübləndirdi-FOTO
Qocalmaya nəyin səbəb olduğu məlum oldu
Şeyma Subaşı yeni FOTOsu ilə diqqət çəkdi
Bəzi şəxslərə əməkhaqqı fondunun bir aylıq məbləğində dəstək göstəriləcək - RƏSMİ
Düşüncələri oxuya biləcəklər
Nyu-Yorkda sutka ərzində 4,8 min nəfər koronavirusa yoluxub
Telefonunuza aksesuar seçərkən diqqətli olun
Bakı səmasında təyyarə və helikopter ŞOUsu olub
Qızıl-gümüş bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
Müəllimlər və şagirdlər ümumtəhsil məktəblərindən elektron arayış ala biləcəklər
Qeyri-adi görünüş ağır psixi xəstəliklərdən xəbər verə bilər
Tutuquşu polisə yardım etdi
Hikmətli sözlər
Mobil telefonlar haqqında bilmədiklərimiz
Azərbaycanda zavodlar tikiləcək
Məktəb bufetləri şagirdləri təhlükəyə atır - Yoxlamalar bərpa olunacaq?
Sofi Loren kinoya qayıdır
Toyuqlu plov(foro resept)
Azərbaycanlı hakerlər 30-dək erməni saytını dağıdıblar
Bu şəkillər sizi təəccübləndirəcək
Ofis işçiləri stresdən necə qoruna bilər?
Rəngarəng fincanlar
Vegeteryan pizzası (foto resept)
Mükafat sahibi sənətkardan gözəl şəkillər
Onların populyarlığı sürətlə artır
Ebru Şallının yoldaşı məhkəməlik oldu-SƏBƏB
HAVA necə olacaq?-16 Sentyabr
Angelina Jolie stili
Mən heç kimdən qorxmuram!
Onlar da AYRILDILAR-FOTO
Erməni əsgərləri səngərdə ağlayır: “Bizi tək qoyublar” - VİDEO
Bakının əsas ictimai nəqliyyat vasitələrindən biri tramvay olacaq - AÇIQLAMA
Rubl kəskin bahalaşdı
Xarici pasportlar haqda qanuna dəyişiklik edildi
Geni dəyişdirilmiş milçəklər
Evdə açma (foto resept)
Bütün ölkə bu gənci axtarır-FOTO
Əkizlər bürcü qadını
- ŞƏRHLƏR