Bu günlərdə bir məqalə oxudum. Ümumi gedişatdan bəlli oldu ki, uşaqlar başlarına gələn və etdikləri hər bir yanlışlıqda özləri günahkardır. Halbu ki, uşaqlar doğularkən beyinləri ağ vərəq kimi təmiz olur. Ora kim nə yazsa o da onu doğru olaraq qəbul edir. Hər birimiz uşaq olmuşuq. Valideynlərimizin bir sözünü iki etməmişik. Onlara cavab qaytarmaq nədi, "yox" kəlməsini belə deməyə cürət etməmişik. Məqaləni yazmaqda məqsədim hər bir anaya övladına öz təhlükəsizliyinin nə olduğunu və özünü necə müdafiə etməli olduğunu anlatmaqdı. Hər birimiz bilirik ki, uşaq alveri baş qalıb gedir. İstər orqan satışı, istərsə də uşaq oğurluğu. Uşaq adicə mağazda ya da bazarda belə yanınızdan itə bilər, aza bilər. Kimsə heç nədən sığortalanmayıb. Ətrafımızda oğrular, qatillər, təcavüzkarlar az deyillər. Elə isə nədən övladlarımıza özlərini müdafiə etməyi öyrətməyək?
Gəlin çox sadə və rahatlıqla başa sala biləcəyimiz xırdalıqdan başlayaq. Almanyada hər bir uşağın çantasında, ya da paltarının cibində adı, soyadı və ünvanı qeyd edilmiş kiçik kağız parçası olur. Bunu valideyn yazıb qoyur. Əyər uşaq itərsə istənilən şəxs onu bu kağızdakı ünvana apara bilər. Onlar uşaqlarına başa salırlar ki, itsələr o zaman ilk olaraq polisə yaxınlaşmalı və cibindəki ünvanı göstərməlidi. Bunu hətta kiçik uşaqlara da öyrədirlər.
Evinizə telefonun yanında gözlə görülə biləcək yerdə Təcili Tibbi yardımın, Polis idrəsinin, Yanğın söndürmə məntəqəsinin telefon nömrələrini yazıb asın. Bu rəqəmləri uşqlarınıza öyrətməlisiz. Hər şeyi məktəbdə öyrənəcək deməyin. Çünki valideyn uşaqlıqdan övladına təhlükəsizliyin nə olduğunu və onu hansı yollarla qorumalı olduğunu başa salmalıdır. Onun hansı hüquqları olduğunu öyrətməlidi.
Uşağınıza başqa birinə qapını açmamağı öyrədin. Yəni ana və atadan başqa kimsəyə qapı açmamalı olduğunu dönə-dönə başa salın. Sizə "bilirəm açmayacam" deməsinə baxmayın. Bunu oyun vasitəsi ilə ona aşılayın. Beyninə həkk edin. Məslən uşağınızla oyun oynayanda öyrətməyin necə asan olduğunu özünüz anlayacaqsız. Belə şansı əldən verməyin. Ona deyin ki, otaqlardan birinə keçsin və qapını bağlasın. Siz isə guya ki, yad insansız. Qapını döyüb açmasını xahiş edin. Oyunu yuz dəfə də olsa təkrar edin. Özünüzü bir qatilin ya da oğrunun yerində təsəvvür edin. Deyəcəyiniz hər sözə diqqət edin. Məsələn: "Qapını aç, mən ananın rəfiqəsiyəm. Anana kömək lazımdı əlimdəkini sənə verməliyəm " və s. bu kimi sözlərlə onu dilə gətirməyə çalışın. Başa salın ki, normal böyük insanlar əsla uşaqlardan kömək istəməzlər. Əyər qapını kimsə açmağa çalışsa ya da təkid etsə ki yaxın insanam qapını aç. Sənə anan ya atan nəsə göndərib O zaman var gücü ilə qışqırmağı öyrədin. Polis çağıracağını və ya yoxud qonşuları çağıracağını deməyi öyrədin. Uşğın cinsindən aslı olmayaraq təhlükəsizliyi öyrənməlidi. Özünü müdafiə etməyi və sərbəst şəkildə bacara biləcəyi hər bir şeyi öyrətməyiniz vacibdi.
Həyətdə oynayarkən itən və ya oğurlanan az uşaq olmayıb. Belə isə övladlarınıza həyətdə də özünü müdafiə etməyi öyrətməlisiz. Tutaq ki, siz yad qadınsız və onu səsləyib yanınıza çağırmısız. Başını sığallayıb deyirsiz : "Gəl gedək orda danışan pişik var. İstəsən sənə də birini verərəm." Bu zaman uşağınızın gözündəki istəyi və işıltını seçəcəksiz. Bununla da qəfl onun qolundan tutun. Uşağın etməsi vacib olan tək şey qışqırmasıdır. Onunla oyun oynadığınızı unutmayın. Çalışın onu qorxutmayasız. Sadəcə olaraq səbrlə və təmkinlə uzun uzadı oyunlar oynayın. Yad birinin sual verməsi ya nəsə istəməsi ona normal görünməsin və o anda bütün gücü ilə qışqırmsını öyrədin. Əyər övladınız sizə hər hansı buyuruğunuza "yox" deyə bilirsə demək ki, yad birinə də "yox" deyə biləcək. Əyər sizə "yox" deməyə haqqı yoxdusa, demək yad insana da "yox" deyə bilməyəcək. Onun üçün çalışın övladınızı hər bir vəziyyətdə özünü müdafiə edə bilməyi və özünə sahiblənməyi öyrədəsiz. Qorxaraq içinə qapanmağı deyil, qışqıraraq insanları başına toplamağı öyrədəsiz.
Unutmayın ki, övladlrınızın təhlükəsizliyi hər şeydən vacidir.
XƏBƏR LENTİ
Çavuşoğludan Pompeoya sərt cavab: “ABŞ və Fransa Ermənistana dəstək verdi”
İŞİD kimyəvi silaha əl atdı
Sabahın HAVAsı
Günün ulduz falı
Angelina Jolienin 10 "Qırmızı Xalça" tərzi
Əl işlərim XONÇA VƏ SƏBƏTLƏR
Ərdoğandan istefa açıqlaması
Təhsil Nazirliyi: "Məktəblərdə işləyən qeyri-müəllimlərin də əməkhaqlarında artım olacaq"
Beren Saat onunla tərəf müqabili oldu-FOTO
Müğənni səhnədə pərt oldu-SƏBƏB-FOTO
Zülmə dayan deyək!
Kişilər haqqında 10 həqiqət
Təhsil Nazirliyindən payız tətili ilə bağlı AÇIQLAMA
Uzun gecənin 35 illik həsrəti
Bu yumurtaya 30 Ferrari almaq olar - FOTO
Jirinovskinin yeni sevdası
Qozlu-qaysılı alma deserti (foto resept)
Məşhur cütlüyün toyu 3 fərqli ölkədə olacaq-FOTO
Sevgiliniz sizi aldadır? Onda oxuyun
O, SSRİ-də bu mükafata layiq görülən ilk qadın idi... - 7 FAKT
Azərbaycanda maaş kreditə tutula bilərmi?
Məşhurların üzü qızıl simmetriyaya uyğun olsaydı ...
Plastik şüşədən bilərzik düzəldilməsi
“Sen çal kapımı” serialı reytinqdə birinci yerə çıxdı
Daxilimizdəki uşaqlıq
Şahdağ Milli Parkında yanğın başlayıb
Xan Lənkəran
Bakıda ən gəlirli yay biznesi qurmaq şansı
Balıq qadın ürəyinə xeyirlidir
Facebook saxta xəbərlərlə mübarizə aparacaq
Praqa tortu (foto resept)
Seren Serengil 2,5 milyona yaxta aldı
Ramazan ayının 24-cü gününün duası
Rihanna ana olmağa hazırlaşır-FOTO
Müdafiə Nazirliyindən düşmənin növbəti təxribatı ilə bağlı AÇIQLAMA
Dəbli yarımboğaz çəkmə modelləri
Pişik robot hər kəsin diqqətini çəkdi-FOTO
Güclü zəlzələ Sakit okeanın sükutunu pozdu
Qış ayaqqabısını necə seçməli?
Qat-qat xəmirli pirojna (foto resept)
Təhsil naziri: “Biz şagirdləri keçmişi düşünüb hazırlamamalıyıq” - VİDEO
9 898 085 olduq - 23 faiz əhali isə Bakıda yaşayır
Yenicə ana olmuş xanımlara məsləhətlər
Sükut günü başladı
Baş nazirdən təhsillə bağlı MÜHÜM QƏRAR
HAVA necə olacaq?
Etməyə tənbəllik etdiyimiz 15 şey
Bu futbolçular Braziliyada oruc tutacaqlar
18 milyona aldı, 550 milyona satır
"Normand dördlüyü"nün görüşü bitdi
- ŞƏRHLƏR