Kornea nəqli, şəffaflığını itirmiş yada forması pozulmuş kornea toxumasını çıxararaq yerinə ölüdən götürülən sağlam kornea toxumasının yerləşdirilməsidir.
Nədir?
Kornea; İnsan gözünün ən ön hissəsində yer alan şəffaf və yüksək qırıcılıq xüsusiyyətinə malik olan toxumadır. Ön səthinin mailliyi və şəffaflığı sayəsində gözə paralel olaraq gələn şüalar qırılaraq retina üzərində birləşmək üzrə bir-birinə yaxınlaşırlar və göz mərcəyindən də keçdikdən sonra retina üzərində cəmləşirlər. Yəni görmə funksiyanın uğurla həyata keçməsi üçün kornea formasının düzgün olması və şəffaflığının qorunması lazımdır.
Kornea Nəqli (Keratoplastika); Şəffaflığını itirmiş yada forması pozulmuş kornea toxumasının müəyyən böyüklükdə dairəvi şəkildə çıxarılaraq yerinə vəfat etmiş birindən götürülən və yenə uyğun miqyasda kəsilərək hazırlanmış sağlam kornea toxumasının yerləşdirilməsi əməliyyatıdır. Günümüzdə ən çox görülən və müvəffəqiyyət nisbəti ən yüksək toxuma nəqlidir.
Başqasından götürülən kornea toxuması bu toxumaya ehtiyacı olan xəstə ilə uyum yaradır.Son zamanlar əməliyyat növlərində və istifadə edilən materialların inkişaf etdirilməsi, hüceyrə qoruyucu xüsusi maddələrin istifadə edilməsi, götürüləcək olan kornea toxumasının sağlam və sterilləşdirilmiş şəraitdə əldə edilməsi, toxuma keyfiyyəti və uyğunluğunun yoxlanılması ilə bu əməliyyatın müvəffəqiyyət nisbəti daha da artmışdır.
Kornea nəqli hansı səbəbə görə tətbiq edilir?
Kornea nəqli; Görməyi artdırmaq (optik), kornea xəstəliyini müalicə etmek (teropatik), göz bütövlüyünü qorumaq (tektonik) və xarici görüntüsünü (kosmetik) düzəltmək məqsədilə həyata keçirilə bilər.
Görmə itiliyini artırmaq keratoplastikanın ən mühüm səbəbidir.
Korneanın şəffaflığını pozan infeksiyalara bağlı skar, toxumaları və damarlanmalar; korneada maddə yığılmaları ilə ortaya çıxan distrofilar;göz içi cərrahiyyə zamanı və ya irsi bir xəstəlik kimi ortaya çıxan endotel çatışmazlıqları kimi səbəblər ilə kornea şəffaflığının pozulması ən çox rast gəlinən kornea nəqli səbəbi olan patologiyalardandır.
Bundan başqa, korneanın nazikləşməsi və düzgün oval şəkilinin pozularaq konikləşməsi (keratokonus), özünə məxsus antimikrobial müalicəyə cavab verməyən keratitlər, qəzalardan sonra bütövlüyünün pozulması və ya korneanın yığılması ilə xarici görünüş problemlərinin yaranması vəziyyətində da kornea nəqli lazım gəlir.
Keratoplastikanın lazım gəldiyi hallar
–Göz cərrahiyyəsi sonrası korneanın şəffaf qalmasını təmin edən hüceyrələr zərər alarsa və kornea bulanıqlaşarsa
–Korneanın qübbə forması pozularsa, məsələn, konikləşərsə (keratokonus)
–İrsi keçiş göstərən bəzi kornea xəstəliklərində
–İnfeksiya səbəbi ilə korneada yara toxuması və yeni damarlanma olarsa
–Qəzalar səbəbindənkornea bulanıqlaşarsa və ya bütövlüyü ağır dərəcədə pozularsa
–Kornea nəqlindən sonra bədən toxumanı rədd edərsə
Keratoplastika Növləri
1- Penetran Keratoplastika
2- Lameller Keratoplastika
Penetran Keratoplastika
Verici korneanın bütün qatları ilə alıcı korneaya nəql edilməsi ilə baş verir.
Lameller Keratoplastika
Korneanın tam qat olmadan sadəcə bir hissəsinin götürülməsi və suture edilməsi ilə tətbiq edilir və faydaları:
–Sürətli vizual yaxşılaşma
–Daha az astiqmatizmə
–Tektonik gücdə daha az itki
–Greft rejeksiyası riski daha azdır
–Göz içinə girməmək kimi
Keratoplastika Əməliyyatı
Kornea nəqli əməliyyatı əsasən lokal anesteziya altında aparılır. Xəstə yatırdılmır, yalnız gözü və ətrafı keyləşdirir. Uşaqlarda, lokal anesteziya ilə dayana bilməyən xəstələrdə cərrah seçimi ilə ümumi anesteziya altında keçirilə bilər.
Mikroskop altında, yuvarlaq xüsusi bir bıçaq ilə xəstənin bulanıq korneasının mərkəzindən 7,5-8 mm diametrində bir pəncərə açılır və ölüdən alınan şəffaf kornea toxuması uyğun ölçüdə kəsilərək bu bölgəyə tikilir. Əgər xəstənin kataraktı varsa, kornea nəqli zamanı kataraktı da götürülə bilər.
Fuad Nəzərov
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Baş nazirdən təhsillə bağlı MÜHÜM QƏRAR
Tərəvəzli noxud pizzası (foto resept)
Azərbaycanda daha üç nəfər koronavirusdan öldü: 277 yeni yoluxma
Mərmər çizkeyk (Foto resept)
Xalq artisti 37 il əvvəlki əsgərlik FOTOlarını yaymağa məcbur oldu
İstanbul derbisini "Fənərbaxça" qazanaraq zirvəni ələ keçirib
2020-ci ilin PROQNOZLARI - Tramp uduzacaq, dollar isə...
3 günlük bahar detoksu proqramı (I hissə)
Şeymanın "Çağatay" kimliyi bəlli oldu-FOTO
Mel Gibson koronavirusa qalib gəldi
Ayaqdakı göbələyini aradan qaldıran üsullar
Polad Həşimovla bağlı xatirələr kitabı çapa verildi - VİDEO
"Sevinc" salatı (foto resept)
Üz üçün maskalar
Yuxusundakı rəqəmlər 100 min dollar qazandırdı-FOTO
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-6 yanvar
Fantastik binalar
Bakıda köhnə saat qeyri-adi qiymətə satışa çıxarılıb
Əkizlər 97 gün fərqlə doğuldular-FOTO
Paraşütçülər Bakı səmasında
“Taxt oyunları”nın aktrisasına TƏMİZ SAÇ QADAДћASI-FOTO
Ərik mürəbbəsi
Yeni yol-nəqliyyat infrastrukturu yaradılır
Əli Əsədovdan yeni TƏYİNAT
Ofis işinin cəzası
Doğru şampun necə seçilməli
Məmmədyarov prezidentlərin görüşünü şərh etdi
Günün qoroskopu: taleyinizdən şikayətlənməyin
Azərbaycanda Dağıstanın mədəniyyət günləri keçiriləcək
Yazıçıların bilinməyən tərəfləri
Azərbaycanın bu il məhsul idxal və ixrac etdiyi əsas ölkələr - SİYAHI
"Dədə Qorqud" filmi nə vaxt çəkiləcək?
Hamiləlikdə ürəkbulanma necə keçər?
FHN mühafizəni gücləndirdi
Ən az 6 ay əmizdirərək diabetdən qorun
Daha iki medalın statusu məlum oldu
Çox yemək mədə xərçənginin yaranmasının əsas səbəblərindən biridir - alim
Facebook-da YENİLİK
Düşmən Beyləqanı və Tərtəri atəşə tutdu: İki nəfər öldü
Ajda Pekkanın son görüntüləri dillərə düşdü – VİDEO
Nobel prospektində çökmə intensivləşdi
Salatların bəzədilməsi-2
Ramazan aydında diş problemləri artır
Putinin sanksiyası Azərbaycanda qiymətləri sala bilər
Siqaretin qiyməti niyə qalxır?
Həyatınızın sıfırlanması və əsaslı təmizliyi
Ermənistan MN: Hadrutda döyüş başladı
Dünyada koronavirusa yoluxanların sayı 26 milyonu keçdi - STATİSTİKA
Üzümü xərçəngə daşıyanlar
Düşmən Ağdam və Ağcabədi rayonlarının ərazisini atəşə tutur
- ŞƏRHLƏR