Bu gün Novruz bayramı öncəsi qeyd edilən ilaxır çərşənbə - torpaq çərşənbəsidir.
Torpaq insan yaradılışının maddi əsası olmaq etibarilə bu prosesdə son dərəcə əhəmiyyətli bir mövqeyə malikdir. Torpaq çərşənbəsi torpağın oyanmasının mifik kökləri etibarilə dirilmə, canlanma anlayışı ilə əlaqədardır.
Qadin.Net Milli.Az-a istinadən bildirir ki, axır çərşənbədə tonqal qalanması, plov dəmlənməsi, səməni, xonça düzəltmə, qapı pusma, şam yandırma, bayramlaşma, fala baxma və bir çox adət-ənənələr var.
Qədim el adətlərinə və inanclarına görə, axır çərşənbədə uşağa beşik düzəldərlər, gün çıxmamış su üstündən hoppanar, tonqal yandırar, kəlin buynuzuna qırmızı bağlarlar.
Bu gündə qorxanların başından su töküb qorxunu alar, evdən pul, qonşuya ələk verməzlər. Axır çərşənbə günü şamı yarımçıq söndürməzlər, ailə üzvlərinin sayına görə şam yandırar, evdən od, kibrit, neft, ağartı, un, çörək verməzlər. Axır çərşənbə gecəsi tez yatmazlar, evdə qazan asar, vəfat etmiş yaxın adamları yada salar, vəfat etmiş yaxın adamların adını çəkib "filankəslərin adına qazan asdım" deyib qazana ət, düyü və s. tökərlər. Axır çərşənbə günü ertədən lampa yandırarlar.
İlin axır çərşənbəsində qızlar bir qaba su tökər, əllərindəki üzükləri çıxarıb saçlarına salarlar. Niyyət tutub üzüyü suyun üstündən keçirərlər. Üzük fırlanmağa başlayır və qabın divarlarına dəyir; üzüyün neçə dəfə qaba dəydiyini sayırsan - demək, o yaşda da gəlin gedəcəksən.
Axır çərşənbə gecəsi ürəyində niyyət tutub yatmaq lazımdır. Gecə yarısı yuxudan dur və şamı yandır. Şamı götürüb güzgüyə yaxınlaş. Güzgüdə gələcək nişanlını görəcəksən.
İlin axır çərşənbə axşamı ana uşaqlarının başından tük kəsir və axar suya atır. Həmin yerdən bir qab su götürür və uşaqlarının üstünə çiləyir. Bu su təmizlik, sağlamlıq, paklıq gətirir. Həmin ili uşaqlar xəstələnmir.
Qeyd edək ki, AMEA-nın Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının elmi işlər üzrə direktor müavini, fizika üzrə fəlsəfə doktoru Xıdır Mikaylov bildirib ki, bu il yaz fəsli ölkəyə martın 20-də saat 20:15:30-da gələcək.
X.Mikaylovun sözlərinə görə, əgər ilaxır çərşənbə yaz fəslinin başlanıldığı günə təsadüf edirsə və yazın gəlişi səhər saatlarında baş verərsə, onda həmin gün ilaxır çərşənbə deyil, bayram günü kimi qeyd edilməlidir. Yazın gəlişi axşam saatlarında, yəni gün batandan sonra baş verdikdə isə həmin gün həm ilaxır çərşənbə, həm də bayram günü sayılır və ilaxır çərşənbə Novruz bayramı ilə üst-üstə düşmüş hesab olunur.
X.Mikayılov bildirib ki, Azərbaycanda bu il olduğu kimi ilaxır çərşənbə ilə Novruz bayramının eyni günə təsadüf etməsi sonuncu dəfə 2001-ci ildə baş verib. Bu hadisə bir də 2035-ci ildə qeydə alınacaq.
XƏBƏR LENTİ
Hadise bacısı ilə barışdı-FOTO
Mənzillərin qiyməti sürətlə ucuzlaşır
Zəlzələyə qarşı alınacaq tədbirlər nələrdir?
Məşhurların uşaqlıq şəkilləri
Dinlə! Dinləyirəm!
Şimşək çağacaq, yağış yağacaq - İstirahət gününün HAVAsı
Bakı Kərbəlası unudulmayacaq!
Üzü qardan qorumağın yolları
Hülya Avşar Çiçək adasını ala bilmədi-SƏBƏB
Britaniyalı kardioloq dünyanı TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
Yalnızlıq hissindən necə xilas olmalı?
Kakaolu un halvası (foto-resept)
Mehriban Əliyeva qızı ilə konsertdə - FOTO
Ramazan ayı - 2-ci günün duası
Xına ilə vurulan bəzəklər
Yataq geyimləri
Türkiyədə zəlzələ əhalini təşvişə saldı
Günün ulduz falı
Hülyanın fikirləri Can Yamana təsir etməyib
Canlı yayımda qəribə hadisə-FOTO
Təmizlik zamanı edilən səhvlər
Ermənistan silahlı qüvvələri Tərtərdə pambıq emalı zavoduna raket zərbələri endirdi - VİDEO
Saqqal və bığ çempionatı
Ozan Güvən yeni FOTOsu ilə hər kəsi güldürdü-FOTO
Dünyanın ən varlısı yenə o oldu
Kremldən Dağlıq Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı AÇIQLAMA
PKK-nın xain Ermənistan planı
İnsan skeleti ilə bəzədilmiş vahiməli kilsə
Utancaqlıqdan necə xilas olmaq olar?
"ASAN xidmət"də yenilik
Ağıza toz getməsi orucu batil edirmi?
58 yaşlı Aliza Reger gənclik sirrini paylaşdı-FOTO
Körpə uşağı qurban kəsmək istəyirdi
Əmizdirdiyiniz süd burnunuzdan gəlməsin
Yengəci hərracda 2 milyona satıldı
Azərbaycanda bu "həzzi" qadağan edəcəklər?
Amerikada oxumaq istəyirsinizsə... - Qəbul başladı
Gəncə və Mingəçevirə hədəflənmiş düşmənin daha bir ballistik raket kompleksi məhv edildi - RƏSMİ
Podiumda yıxılanlar
12 dekabr – Ümummilli lider Heydər Əliyevin anım günüdür!
Kralların xəstəliyi nədir?
Toxumaq dərsi-8
Hava haqqında - 15.10.2013
Günün qoroskopu: sözlərinizdə sərt, aqressiv olmayın
Dünyanın ən balaca iti odur
Bakıda yaşıllıqlar metro tunellərində formalaşan qrunt suları ilə suvarılacaq
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın yeni seçilmiş dövlət başçısını təbrik edib
Planetin ən böyük aysberqi Antarktikadan ayrılıb
Bu şəhərdə daha çox qadınlar yaşayır
Balıq ətli tərəvəz kotleti (foto resept)