“İpəzor”, “Süranə” və “Geyçim”… Bu sözlər son günlər ölkənin az qala gündəmi olub desək, bəlkə də yanılmarıq. İddiaya görə, bu sözlər “şpilka”, “kupalnik”in qarşılığı olaraq Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətinə salınıb.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu son günlər sosial şəbəkədə qurum tərəfindən Azərbaycan dilçiliyinə heç bir məntiqə əsaslanmayan, eyni zamanda gülməli səslənən yeni sözlərin gətirildiyi barədə fikirlərə münasibət bildirib.
Qafqaznews.az bildirir ki, qurumdan ansprerss-ə verilən məlumata görə, son günlər xüsusilə Facebook sosial şəbəkəsində dilçiliyə birmənalı qarşılanmayan bəzi yeni sözlərin daxil olması barədə fikirlər yayılıb. Bu sözlər heç də birmənalı qarşılanmayıb.
Dilçilik İnstitutunun mətbuat xidmətinin rəhbəri Təranə Şükürlü anspress-ə açıqlamasında deyib ki, sosial şəbəkədə yayılan bu iddialar heç bir reallığı əks etdirmir:
“Bu cür sözləri ictimaiyyətə dilçi alimlər təklif etməyib, onlar İnstitutun Elmi Şurasında müzakirə olunmayıb. Sosial şəbəkədə müzakirəyə çıxarılan bu tipli sözlər müəyyən qrup insanların uydurmasıdır”.
Onun sözlərinə görə, hazırda filologiya elmləri doktoru Sayalı Sadıqovanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti hazırlanır və qeyd edilən həmin sözlərin yeni hazırlanan lüğətə daxil edilməsi barədə söhbət getmir.
Hətta qeyd edilən sözlərdən “ilhamlanan” bəzi vətəndaşlar Azərbaycan dilinə yeni gülməli sözlər “gətirməyi” də unutmayıblar.
Nazirlər Kabineti yanında terminalogiya komissiyası sədrinin müavini, filologiya elmləri doktoru, professor Sayalı Sadoqova da bir qrup insanın müzakirəyə çıxardığı gülünc doğuran sözlərdən komissiyanın xəbərsiz olduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, bu barədə heç bir təklif verilməyib və bu sözlər heç biri işlək olmayacaq.
“Kimlərsə özündən yeni sözlər yaratmaq istəyir. Bunu da komissiyanın adına çıxırlar. Biz bu sözləri ortaya çıxaran şəxslər barədə Ədliyyə Nazirliyinə müraciət etmişik. Həmin şəxslər barəsində hüquqi tədbir görüləcək. Dilimizə daxil olan yeni sözlərin qarşılığının tapılması işi ilə bağlı hər sahənin öz mütəxəssisləri məşğul olur. Məsələn, yeni daxil olan termin fizikaya aiddirsə, yeni sözün tapılması ilə fiziklər məşğul olur. Bunun üçün bizim 16 komissiyamız var. Termini mütəxəssis yaratmalıdır, vətəndaş yox. Ona görə də, söz hazırlanarkən mütəxəssisin rəyi önəmlidir, vətəndaşın yox. Sözün bütün əlamətləri yeni yaranan sözdə öz əksini tapmalıdır”.
S.Sadıqova yeni sözlərin yaradılması ilə bağlı komissiyaya çoxsaylı müraciətlərin də daxil olduğunu deyir. Məsələn, vətəndaşlar müraciət edir ki, günəşin adını niyə “günəş” qoymusuz? O, 24 saat dolandığı üçün adını “dolanan” qoyaq. “Təbii ki, bu baş verə bilməz. Yaxud da “bucaq” sözünün “künc” sözü ilə əlavə edilməsi ilə bağlı da çoxsaylı müraciətlər daxil olur. Axı riyazi termin olan “bucaq” sözünü “künc” sözü ilə əvəz etdikdə çətinlik yaranır. Məsələn, “altıbucaq” yerinə, “altıkünc” sözü çətin səslənir”.
Qeyd edək ki, terminlər lüğətinin 2-ci hissəsi noyabrda işıq üzü görəcək. Hələlik həmin lüğətə nə qədər və hansı sözlərin daxil olunacağı bilinmir. Ancaq o bəllidir ki, bu lüğətdə gülüşə səbəb olan “geyçim”, “süranə” kimi olmayacaq.
anspress.com
XƏBƏR LENTİ
Fatih Terim mətbuat konfransı keçirir - CANLI YAYIM
Günün qorodskopu:Əhvalınızı yüksək tutun!
Ən çox səyahət edilən yerlər
Azərbaycanda hərbi liseylərə sənəd qəbulu başladı
“Mövcud vəziyyət davam etsə, iki həftə sonra tədris prosesi yenidən dayandırılacaq” - ŞƏRH
Turşu qoxusunu yox etmək üçün...
Murat Boz Survivorda
NASA kosmosa sualtı qayıq göndərmək istəyir
"Rusiyada müəyyən qüvvələr Azərbaycanın maraqlarını tanımaq istəmir"
Azərbaycanın ən zəif məktəbləri buradadır
Azərbaycanda internetə qoyulan məhdudiyyət nə zaman aradan qaldırılacaq? -RƏSMİ
Tort bəzəyi olan şəkər xəmiri (foto resept)
Koronavirusun gec sağalmasına təsir edən amil
DİN-dən Yeni il bayramı ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Dell-də yenə ixtisarlar olacaq
2018-də hər şey düzələcək
Ölümün bir addımlığında: Beyin travması
Ərdoğan Putinə: “Dedim ki, Qafqazda bu işə son qoyaq”
Sabah hava necə olacaq?
Qurban Qurbanov koronavirusa yoluxub
Məktəbli ailələrinə mütəxəssis məsləhəti
Metroda tabut aparan gənclər tənqid edildilər-VİDEO
Yaş maya maskası və faydaları
Buse Varolun xına gecəsindən FOTO
Leyla Əliyevadan yeni şeir
Azərbaycanda vərəmə yoluxma ilə coğrafi amillər arasında olan bağlılıq araşdırılacaq
Estoniya Prezidenti İlham Əliyevi yenidən Azərbaycan Prezidenti seçilməsi münasibətilə təbrik edib
Cim Kerri bu dəfə tam fərqli obrazda - VİDEO
Ancelina Coli ərə gedir
Kıvanç Tatlıtuğ xanımına xəyanət edib?
Çərəzli konfetlər (foto resept)
Aydan Şener hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
Boyat çörəkdə pizza (foto-resept)
Daşların şəfalı gücü
Gavalılı piroq (foto resept)
Ayrılıq xəbəri yalan çıxdı
Uşağın xasiyyəti yataqdan başlayır
Kəskin soyuqlara cəld reaksiya
Onda nəyi bəyənmirsiniz?
Bu ölkədə qadın çimərlik geyimləri qadağan edildi
Zövqümüzü oxşayan üzüklər
Amerikada görüşən Ancelina Coli ilə Tuba Büyüküstünü nə birləşdirir? - FOTO
Sabah şaxta olacaq
"Facebook" və "İnstagram"ın işində problemlər yaranıb
Fəlakət robotu ən güclü oldu
Naxçıvandan Batumiyə marşrut fəaliyyətə başlayacaq
İnsanlığın necə məhv olacağı bilindi
Alman futbolçular Braziliyada soyuqladılar
TƏBİB sədri özəl xəstəxanalara səsləndi
Madonna karantin günlərindən danışdı
- ŞƏRHLƏR