Məşhur yapon alimi Katsudzo Nişinin təliminə əsasən, insan orqanizmində yaranan əksər xəstəliklər bişmiş qidalardan qaynaqlanır. Onlardan ən təhlükəlisinin isə pomidor olduğu vurğulanır. Belə ki, pomidorun bişmiş halda qəbulu mədədə "quzuqulağı turşusu" adı ilə tanınan turşunun yaranmasına səbəb olur. Onun fəsadları xərçəng xəstəliyinə qədər aparıb çıxarır. Qəribəsi isə odur ki, yaranan turşunu yalnız pomidorun özünün təbii halda yeyilməsi məhv edə bilir.
Hazırda bütün dünyada dietoloqlar, həkimlər və bu sahənin mütəxəssisləri meyvə və tərəvəzlərin çiy, yaxud da azacıq buxara verilmiş şəkildə yeyilməsinin faydalı olduğunu bildirirlər. Onların qənaətincə, meyvə-tərəvəzlərin konservləşdirilməsi, turşularının qoyulması isə ümumiyyətlə yolverilməzdir. Amma insanlar xəbərdarlıqlara fikir vermədən payız və qış aylarında süfrələrində bu turşulardan bolluca istifadə edirlər. Nəticə isə bir çoxları üçün acınacaqlı olur.
Rəsmi rəqəmlərə əsasən, Azərbaycanda hər il turşu və bu tip konserv məhsullarından istifadə edən 20-yə yaxın insan zəhərlənərək həyatını itirir. Xüsusilə immuniteti zəif olanlar, hamilələr, uşaqlar belə qidalardan daha çox zərər çəkirlər.
Milli.Az lent.az-a istinadən bildirir ki, insanlarda turşu tutmaq adəti qidaların daha uzun müddət və təravətli saxlanması yollarını arayarkən yaranıb. Beləcə, meyvə və tərəvəzləri duzlu suyun içərisində uzun müddət saxlamağın mümkünlüyü aşkar olunub. Azərbaycan mətbəxində də turşular ləziz təam hesab olunur və əsasən yazın axırından payızın əvvəllərinə qədər hazırlanır. Pomidor, xiyar, kələm, badımcandan hazırlanan turşuları bir çoxları sevir. O cümlədən alça, gavalı kimi meyvələrdən də tutmalar hazırlanır.
Hazırlanma qaydası olaraq əvvəlcə tərəvəz seçilir, təmiz yuyulur və steril olunmuş şüşə balonlara yığılır. Daha ləzzətli olmasını təmin etmək üçün ona hər kəsin zövqünə görə istiot, şüyüd, keşniş, cəfəri, sarımsaq, bibər əlavə olunur. İçərisinə qaynar su töküb, qabın qapağını hava keçirməyəcək şəkildə sıx bağlayırlar. Nəticədə süfrələrimizi bəzəyən, iştahımızı artıran ləziz bir təam hazırlanır. Ancaq duza qoyulan bu cür məhsulların menyumuzdakı ən təhlükəli qida olduğu da danılmaz həqiqətdir.
"Turşular Azərbaycan mətbəxindən yığışdırılmalıdır", - deyən Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynovun sözlərinə görə, evlərdə hazırlanan turşular təhlükə mənbəyidi: "Turşular əsasən torpaqla təmasda olan bitkilərdən hazırlanır. Bəzən pomidor, xiyar torpaqdan zəhərli maddələri özünə götürür. Bu maddələr turşuya qoyulduqdan sonra da tərəvəzlərin tərkibində qalır və zəhər onların içində yox olmur. Və bu turşu təbii ki, zəhərlənmə ilə nəticələnir. Zərərli adətlərdən biri də dolma bişirmək üçün üzüm yarpağının plastik qablarda üzərinə sirkə əlavə etməklə saxlanmasıdır".
E.Hüseynov bazarlarda açıq şəkildə satılan turşuların çox təhlükəli olduğunu vurğuladı: "Bakıda və rayonlarda bazarlarda şorabalar ağzıaçıq şəraitdə satılır. Belə şorabalar şirkətlərin istehsal etdiyi məhsullardan da təhlükəlidir. Kustar üsulla hazırlanan həmin məhsulların saxlanıldığı qabların üzərində onu hazırlayanın nə adı var, nə ünvanı. Acınacaqlısı isə səhər saat 8-də bazara gedirsən və həmin məhsullara bazar laboratoriyalarından yoxlama sənədlərinin verildiyini görürsən. Guya səhərə qədər həmin məhsullar tək-tək yoxlanaraq bazara buraxılıb, bu da absurddur".
Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin şöbə müdiri İmran Abdullayev isə ev şəraitində hazırlanan turşuların daha təhlükəli olduğunu bildirir ki: "Əhaliyə bu cür ərzaqların təhlükəli olması barədə dəfələrlə xəbərdarlıqlar edirik. Xüsusilə də ev şəraitində hazırlanan turşular, bilgisiz şəkildə hazırlanır. Çox vaxt turşu bağlayarkən sterilizə etmirlər, hazırlanma prosesində təmizliyə ciddi riayət etmirlər. Əgər insanlar öz qida rasionlarında mütləq turşulardan istifadə etmək istəyirlərsə, üstünlüyü evdə yox, sənaye üsulu ilə hazırlanan məhsullara verməlidirlər. Çünki bu cür sənaye məhsullarını daha sterilizə şəkildə bu sahə üzrə ixtisaslı kadrlar hazırlayır. Amma belə məhsulları alarkən qabın üzərindəki istehsal tarixinə diqqət yetirmək lazımdır. Həmçinin turşu qabına fikir vermək lazımdır ki, onun qapağı şişmiş olmasın".
Yuxarıda toxunduğumuz problemə mütəxəssislər vasitəsilə aydınlıq gətirməyə çalışdıq. Təbii ki, illərlə adət etdiyimiz bəzi ləzzətli təamlardan birdəfəlik əl çəkmək o qədər də asan məsələ deyil. Amma lazım gələrsə, sağlamlığımız, həyatımız naminə bu vərdişlərdən vaz keçməyi bacarmalı, konservləşdirilmiş məhsullarla uşaqlarımızın qidalanmamasına xüsusi diqqət yetirməliyik.
Mənbə: Milli.Az
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Abort qadağasına məşhur modeldən ETİRAZ-FOTO
Deniz Çakırın QALMAQALLI görüntüsü yayıldı-VİDEO
ÜST-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyindən Rusiya peyvəndi ilə bağlı açıqlama
Oğrulardan qorunmaq üçün qəribə üsulları olan insanlar
Ziyafət üçün makiyaj və saç düzümləri
Adriana Limanın son FOTOsu diqqət çəkdi
Ağ gəlinliyi sevməyən gəlinlər
Rusiya KİV-də keçirilən sorğuda çoxluq Moskvanın Bakını dəstəkləməli olduğunu hesab edib
Xəyanət və sevgi
İlham Əliyevin “Nikkei”yə müsahibəsi ən çox oxunan məqalə oldu
"WhatsApp"-da YENİLİK!
Hərbçilərimiz beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edəcəklər
HAVA necə olacaq?
Şəkərin 4 təhlükəli xüsusiyyəti
Bakı-2017 İslam Həmrəyliyi Oyunları çərçivəsində yarışlara start verilir
Evliliyi qorumağın 8 yolu
Yay qarderobunuzu yeniləmək üçün geyimlər
Çiyələk yağının dəriyə faydası
Azərbaycan hərbçisindən çağırış - VİDEO
Azərbaycanda koronavirusdan sağalanların sayı yoluxanları üstələdi: İki nəfər vəfat etdi
Əncirli keks (foto-resept)
Cıdır düzündən Topxana meşəsinə açılan möhtəşəm mənzərənin ən yeni görüntüləri - VİDEO
İlaxır çərşənbədə hava necə olacaq?
Orduda gülənçi izlərinin axtarışı başladı
Məşhur aparıcı canlı yayımda rüsvay oldu-VİDEO
London derbisi: Yağış gözəl idi
Avroliqa: "Trabzonspor" zirvədə, Abışovun komandası səfərdə xal itirdi
Günün qoroskopu: hər şey qarşılıqlı olacaq
Milli Ordunun yaranmasından 102 il ötür...
QMİ Qazılar Şurası Qurban bayramı münasibətilə fətvР° verib
Cəbhə ilə bağlı sərəncam
Dünyanın ən qədim rəsmi
"Rusiya Azərbaycan və Türkiyəyə açıq mesaj verir"
Südəmər uşaqlarda zökəm
"Q" və "L" hərfləri ilə başlayan adların mənası
Amerikalı müğənni koronavirusdan öldü
Rus Dili dərs-16
Dilimiz - Milli Kimliyimiz
Bakılılara şad xəbər: nömrə köçürmək 10 dəfə ucuzlaşıb
Erməniləri çox qorxudan səfər
Prezident təsdiqlədi - Azərbaycanda sosial yardım bir il müddətinə təyin ediləcək
Rus qırıcıları türkmən ərazilərini bombaladı
Cazibədar xanımlar üçün
Bu gün abituriyentlər imtahan verirlər
Bu aydan hemofiliyalı xəstələrə ilkin tibbi yardım onların yaşadıqları ərazilərdə göstəriləcək
Ən son gəlinlik modelləri
Koronavirusun ilk əlaməti qızdırma deyil – Ağlınıza gəlməyəcək simptom
DİN-dən velosiped sürənlərin cərimələnməsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Dünyanın ən böyük zanbaq xalçası
Avropanın bəxti gətirdi ki, Avropa Oyunlarını məhz Azərbaycan keçirir
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)