Günəş 5 milyard il içində ömrünü tamamlayacaq. Ölüm müddətində genişlənərək həyat verdiyi Yeri də udacaq olan Günəş planetimizin son ölüm tarixini əlində saxlayır. Ancaq alimlər Dünyanın fiziki olaraq olmasa da, bir gün üzərindəki həyatın tamamilə sona çatacağını bildirdilər. Dünyamız Günəş tərəfindən udulmadan əvvəl "ölə bilər". Astronomların hazırladığı simulyasiyalar 3 milyard il ərzində Dünyadakı bütün canlı növlərinin yox olacağını ortaya qoydu.
İngiltərənin St. Andrews Universitetidə astrobioloq olan Jack O'Malley-James "Yavaş və sürətli ekoloji dəyişmələrin bir araya gəlməsi Dünyadakı bütün canlı növlərinin nəslinin tükənməsinə səbəb olacaq. Ən son həyat növləri 2.8 milyard il sonra Dünyadan silinmiş olacaq"-dedi.
İngilis astronomu okeanların 2 milyard il içində quruyacağını, geriyə Marsa bənzəyən qurumuş qum təpələriylə örtülü ərazilər qalacağını ifadə etdi. Dünyada bir zamanlar həyatın var olduğuna dair izlər geridə qalan az saydakı su yığınına yatacaq. O'Malley-Jamesin simulyasiyasına görə, bir neçə milyard il içində artan buxarlanma nisbətləri və yağış suyundakı kimyəvi reaksiyaları atmosferdən daha çox karbon çəkəcək. Azalan karbondioksid nisbətləri heyvan və bitkilərin yox olmasına səbəb olarkən Dünya mikrobların evi halına gələcək. Eyni zamanda oksigen tükənəcək və artan temperatur okeanların buxarlaşmasıyla geridə quru bir planet buraxacaq.
"Çox uzun zaman sonrakı Dünya həyata çox uzaq bir yer halına gələcək"-deyə fikrini ifadə edən O'Malley-James,-"Bütün həyat formaları suya ehtiyac duyur. Gələcəkdə kiçik su yığınları istiliyin aşağı olduğu yüksək yerlərdə və ya mağaralarda və yerlatında olacaq. Həmçinin, gələcəyin Dünyasında yüksək temperatur və ultrabənövşəyi radiasiya kimi bir çox çətin vəziyyətlə mübarizə etmək lazım olacaq", deyə fikrini tamamlayıb.
8,400,000 il sonra əvvəldən kosmosa uçurulmuş və dünyaya geri dönməyə proqramlı insanlığın gələcək nəsillərinə mesaj, xəritə və məlumatlar daşıyan LAGEOS peyki Dünyaya geri dönəcək. Hazır yeri gəlmişkən LAGEOS-dan da bir az bəhs edək.
LAGEOS 426 bucaqlı kub yansıdıcıdan ibarət olan bir kürədir. LAGEOS dünyanın orbitində 1976-ci ildən bu yana uçmaqdadır.
LAGEOS-un içində 2 ədəd paslanmayan poladdan əldə edilmiş plakat var. Dünya haqqında LAGEOS-dan verilən məlumatlar isə bu lövhələr vasitəsi ilə lazımlı yerlərə çatdırılır. LAGEOS-un üst qisimində 1-dən 10-a qədər rəqəmlər var. Sağ tərəfində isə Dünyamızın Günəş ətrafında döndüyünü izah edən bir rəsm var. Eyni zamanda Dünyanın Günəş ətrafında dönüş müddətinin 1 il olduğu da yenə bu rəsm ilə göstərilir. Bu məlumatlardan geri qalan hissədə isə Dünyanın 268 milyon il əvvəl necə göründüyü və qitələrin düzülüşü ilə bu gün necə göründüyü izah edilir.
25.000 il sonra Arecibo mesajı yerinə çatacaq. 25.000 işıq ili uzaqlığa göndərilən Arecibo mesajı 1679 ikilik ədəd sistemi rəqəmindən ibarətdir və ölçüsü 210 baytdır. Bu mesajın göndərilmə məqsədi dünyadankənar ağıllı varlıqlarla bir ünsiyyət qurma səyi deyil, insanlığın texnoloji inkişafının bir inkişafıdır. 2001-ci ilin avqust ayında Birləşmiş Krallıqda Chilbolton teleskopu yaxınlarındakı bir tarlada olan çevrə formalı strukturların Arecibo mesajına dünya xaricindən gələn bir cavab olduğu iddia edilmişdir. SETI-yə görə isə bu qrafiklərin dünya xarici qaynaqlı olduğunu iddia edə bilmək üçün heç bir dəlil yoxdur.
Günəşin isə qarşısında hələ 5 milyard ili daha var. Sonra içindəki hidrogen bitəcək və içərisindəki heliumu yandırmağa başlayacaq. Heliumunun da bitməsi bir neçə milyon il çəkəcək və bu zamanda Günəş xeyli böyüyəcək. Ehtimal olunur ki, özünə ən yaxın 4-5 planeti "udacaq". Sonra içindəki maddələri tuta bilməyərək bir dumanlıq əmələ gətirəcək və sadəcə nüvəsi qalacaq. Yandıracaq bir şeyi qalmayan Günəş artıq karbonu yandırmağa başlayacaq və bəyaz cırtdana çevriləcək. Karbonu da müxtəlif maddələrə çevirəcək və onlar da öz növbəsində yanacaqlar. Bəs maraqlısı budur ki, gələcəkdə bu planetin yanından keçəcək "davamçılarımız" bu bəyaz cırtdan planetin əvvəllər Dünyaya həyat bağışladığını, canlıların əsasını qoyduğunu və Dünyadakıların bütün ömrünü bu "davamçıları" axtarmaqla keçirdiyini anlayacaqmı?
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR