- Salam qardaş. Yenə də səni narahat edirəm.
- Əleykum salam. Buyur xanım.
- İndi də bir sual beynimi qarışdırıb, mənə rahatlıq vermir.
- Nə sualdır ki, o?
- Azadlıq və məcburiyyət barədə.
- Azadlığın hansı tərəfi sizə qaranlıqdır?
- Mənə elə gəlir ki, biz yaradılmışıq, amma məcburuq. Taleyimiz əvvəlcədən müəyyən olunub və biz həyatımızda qeyd edilən bədbəxtliyə məhkumuq!
- Bəlkə bu fikir uğursuzluğumuza bəraət qazandırmaqdır?
- Niyə ki? Belə olmalı idi və oldu. Bizim heç nəyə gücümüz çatmır.
- Belədirsə, nə var bu qədər həngamə açılıb başımıza? Quran, peyğəmbər, sorğu-sual, ədalət, məhkəmə, cinayət və s. Məcburluq qarşısında bunların faydası varmı?
- Məncə, bu sadəcə əxlaqi normaları qoruyub saxlamaq üçün bir vasitədir. Amma nə bilim, ağlım kəsmir e. Ümumiyyətlə insan nə dərəcədə azaddır?
- Siz dediyiniz bir məsələnin özü tamam fərqli olan bir neçə məsələnin cəmidir. Buna ətraflı izah vermək üçün o fərqli məsələlərin hər biri haqqında danışmaq lazımdır. Mən sadəcə onlardan birinə səthi olaraq cavab verəcəm.
- Yaxşı.
1. İnsanın qarşısına iki yol çıxır və o bu yoldan birini seçməkdə azaddır. Yolun müqəddəratı onun seçimindən asılıdır.
2. Mümkündür ki, mən sizi hansısa bir pis işdən çəkindirim və siz mənə qulaq asaraq o işi görməyəsiz. Deməli, görüb-görməməkdə də azadsız.
3. İndiki durumunuzda yəqin ki, bir neçə dəfə "Kaş ki" sözünü işlətmisiz. Bu "kaş ki"lər sizin seçiminizin nəticəsidir. Bu o deməkdir ki, başqa cür də rəftar göstərə bilərdiz. Bu sizin əlinizdə olub.
Məncə bu qədər kifayət edir.
- Hmm. Həqiqətən də belədir. Bəs niyə? Axı, nə üçün... Elə pis oldum ki, lap özümə nifrət etdim...
- İnsan hər zaman etdiyi yanlışlığı başqasının üstünə atmaq istəyir, özündən qaçır. Bu cür xürafi məsələlər də insan zehninin məhsuludur. Seçim öz əlimizdədir, amma müqəddəratımız seçimin nəticəsidir.
- Necə yəni?
- Bilirik ki, qırmızı işıqda yolu keçmək təhlükəlidir. Ehtimal var ki, həlak olaq. Amma bütün qanunlar keçməməyimizi tapşırır. Keçib-keçməmək arasında seçim etməkdə azadıq. Bizi kimsə məcbur edirmi? Əgər qırmızı işıqda keçiriksə və bizi maşın vurub əlil edirsə səhv işıqfordadır, maşındadır, yoldadır, Allahdadır, qanundadır, ya bizdə?! Bizim seçimimizdə?
- Hmm, bizdə. Sizə çooooox minnətdaram, mənə qaranlıq qalan mətləbləri aydınlatdız. Bundan sonra seçimimdə yanılmaram.
- Ümidvaram.
- Təşəkkür edirəm, qardaşım.
- Buyurun, dəyməz, xanım.
Fərid Abdullah
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Bakı ilə Nitsa arasında birbaşa aviareys açılır?
2015 yaz-yay çantaları
Aslı Enver yenidən ekranlara qayıdır
Azərbaycanda 1500 test keçiriləcək
Kələmli sadə salat(foto resept)
Vivienin bürc illustrasiyaları
Ermənistanın yeni Xarici işlər naziri azərbaycanlı imiş - FOTO
İdman edərək yaddaşınızı gücləndirin.
Cennifer Lopezdən dirək rəqsi – VİDEO
Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevaya Moskvada Müqəddəs Mələksima Knyaginya Olqa ordeni təqdim edilib - FOTO
"Neftçi"nin yeni baş məşqçisinin adı bəlli oldu
"Matrisa" yenidən çəkilir
"Recep İvedik 5" Azərbaycanda nümayiş olunacaq?
Ev üsulu toyuq kolbasası (foto resept)
Düşməni vahiməyə salan döyüşçü Paşa kimdir?
Qızılca və məxmərək peyvəndi almayanların diqqətinə!
Yeni Maserati GranCabrio
2019-cu ilin ilk TRENDİ
Sentyabr ayı üçün bayramlar və tarixi günlər
Flaşmob sevənlər üçün film
Sinəyə qulluq
Qış xəstəliklərindən qoruyan 3 ərzaq
Kəlbəcər rayonunun Ermənistan tərəfindən işğalından 22 il ötür
Qrip ilə koronavirusun fərqi nədir?
İnsanlıq dərsi: 200 min dollar tapdı və...
Faydalı dizayna malik əşyalar
"Ig Nobel" mükafatı
Qırğızıstanda rus dilinin rəsmi statusu ilə bağlı qərar verildi
Bu qidalar asılılıq yaradır!
“Azərcell” ləğv olunur - SON DƏQİQƏ
Heç nə əbəs yerə yaradılmayıb
Qəbələ rayonuna 2 milyon manat ayrıldı
Diş fırçası insanı infarkt xəstəliyindən qoruyur.
Gimnastika və onun sağlamlaşdırıcı əhəmiyyəti
"Simpsonlar 2" gəlir - 12 illik fasilədən sonra
Ramzan Kadırov Zabit Səmədovu Kikboksinq Klubuna rəhbər təyin edib
20 Yanvar tariximizin qəhrəmanlıq səhifəsidir
Məşhur aktrisanın toyu oldu
Deniz Seki ana ola bilməyəcək-SƏBƏB
Məktəblərdə qış tətili bu tarixdə başlayacaq
Vanna otağı təmizliyi qaydaları
Aqressiv uşaqları belə yedizdirin
Keçmiş sevgilisi toya gəlinlikdə gəldi-FOTO
Maqnoliya pudinqi (foto resept)
Körpəyə süd verən anaların yeməli olduğu qidalar
Karantin rejiminin hansı halda daha da yumşaldılacağı açıqlandı - RƏSMİ
Düyülü toyuq dolması (foto resept)
NASA həll edə bilmədiyi məsələ üçün tələbələrə 180 min dollar təklif edir
Evdar qadınlara müavinət veriləcək?-Ətraflı
"Qarabağ" tarix yazdı