Bu gün Torpaq çərşənbəsidir. Bu çərşənbə xalq arasında "Yer çərşənbəsi", "İlaxır çərşənbə" və ya "Torpaq çərşənbəsi" adlanır. İnama görə, Torpaq çərşənbəsi yetişəndə torpaq artıq əkinə hazır olur. Yəni ona toxum səpilə bilər. Əfsanəyə görə, adamların ərzaq qıtlığından əziyyət çəkdikləri bu gündə Su, Od və Yel Torpaq xatunun yeraltı məbədinə qonaq gəlir, burada yatmış Torpağı oyadırlar.
İlaxır çərşənbə ölkəmizdə böyük təntənə ilə qeyd olunur. Tonqal qalamaq, od üstündən tullanmaq, qulaq falına çıxmaq, papaq atmaq bu çərşənbənin tərkib hissələridir. Evlərdə qadınlar yemək qazanları asır, plov dəmləyir və bir çox xörəklər bişirirlər. Bunların müxtəlifliyi süfrənin daha da cəzbedici olmasına səbəb olur. Nişanlı qızlara hədiyyələr gəlir, təzə gəlinlər qırmızı geyinirlər. Axır çərşənbə günü bütün küsülülər barışmalıdır. Eyni zamanda bu gecə evlərdə nəhs söz danışmaq olmaz. Qədim xalq adətlərinə görə, Novruz çərşənbələrində evdən bərəkət sayılan nemətlər - duz, od, çörək, su vermək olmaz. Bu çərşənbəni hər kəs öz evində süfrə arxasında qeyd etməlidir. Süfrədə kiçik də olsa şirniyyatlardan, çərəz və meyvələrdən ibarət xonça, ailə üzvlərinin sayına görə şamlar olmalıdır. İlin bərəkətli olması üçün süfrədə səməninin olması mütləqdir.
Axır çərşənbəyə aid bəzi el adətləri:
Axır çərşənbədə çimərlər.
Axır çərşənbədə evdən pul verməzlər.
Axır çərşənbədə qonşuya ələk verməzlər.
Axır çərşənbə günü borc un verməzlər.
Axır çərşənbə günü şamı yarımçıq söndürməzlər.
Axır çərşənbə günü ailə üzvlərinin sayına görə şam yandırırlar.
Axır çərşənbə günü evdən od, kibrit, neft verməzlər.
Axır çərşənbə günü evdən ağartı verməzlər.
Axır çərşənbə günü zahı üstünə getməzlər.
Axır çərşənbə günü evdən çörək verməzlər.
Axır çərşənbə gecəsi tez yatmazlar.
Axır çərşənbə gecəsi evdə qazan asarlar.
Axır çərşənbə gecəsi vəfat etmiş yaxın adamları yada salarlar.
Çərşənbə falları: İlaxır çərşənbənin subay qızlar üçün ən həyəcanlı hissəsi çərşənbə fallarıdır. Belə ki,subay qızlar əvvəlcədən hazırlanmış duzlu kökə yeyib yatırlar, su içmirlər. Gecə yuxuda (susuzluqdan) su görünür: içməyə kimsə su verir. Guya, həmin su verən adam yuxu görənin qismətidir.
Qonşulardan birinin qapısına yaxınlaşıb sakitcə pusurlar. Bu zaman eşidilən ilk sözü və ya bir neçə sözü yozub, bəxt haqqında müəyyən fikirlər söyləyirlər.
Yatmağa gedəndə yeddi ulduz sayırlar. Ulduzları sayandan sonra bir kəlmə də olsa, danışmaq olmaz. Bu halda öz qismətini yuxuda görürsən.
Ana uşaqlarının başından tük qırır və axar suya atır. Bir qab həmin yerdən su götürür və uşaqlarının üstünə çiləyirsən. Guya ki, bu su təmizlik, sağlamlıq, paklıq gətirir. Həmin ili uşaqlar xəstələnmir.
Axır çərşənbədə və ya bayramda 1 qaba su tökülür və şam götürüb yandırılır. Şamı suya tərəf əyirsən və neçə yaşın varsa o qədər damcıladırsan suya. Alınacaq hərflə nişanlının adı başlamalıdı.
Axır çərşənbədə niyyət tutub, gözləyirlər. Kim qapını açıb içəri girsə, onun birinci sözünü niyyətə görə yozurlar.
Axır çərşənbədə qaba 1 yumurta, 1 qırmızı, 1 qara karandaş qoyulur. Səhər baxdıqda yumurtanın üzərində qırmızı cızıqlar olsa xöşbəxtlik, qara cızıqlar olsa bədbəxtliklə qarşılaşmaq deməkdir.
Axır çərşənbədə cavan qızlar bir qaba su tökürlər. Saçlarından tel qoparıb, nişan üzüyünü saça taxırlar. Niyyət tutub, üzüyü suyun üstündən keçirirlər. Üzük fırlanmağa başlayır və qabın divarına dəyir. Üzük neçə dəfə dəyirsə, sayırsan, demək, o yaşda gəlin köçəcəksən.
Əziz Qadin.Net saytının dəyərli istifadəçiləri, hər birinizin ilaxır çərşənbənizi təbrik edirəm. Sizə uğurlar arzu edirəm.
XƏBƏR LENTİ
Hyustonun qızı ölüm ayağında
Əhvalınızı yüksəldəcək 9 qida
Ermənistanda hakimiyyət zorakılıqları genişlənir
Selana Gomezi ötüb keçdi-FOTO
Koronavirus nə vaxtadək yayılacaq? - Çinin baş epidemioloqu
90-60-90 - bu realdırmı?
Müəllim və həkimlərə dövlət qulluqçusu statusunun verilməsini nəzərdə tutan layihəyə rəy verilib
Prezident idmançılarımıza baş çəkdi
Azərbaycanda istilik sayğacları quraşdırılacaq
Qaymaqlı-qarağatlı keks (foto resept)
Türkiyə Müdafiə Nazirliyi Azərbaycanla birgə keçirilən hərbi təlimlərdən görüntülər paylaşdı - VİDEO
Reza Deqati Xocalıdan danışdı: “Qulaqlarımda hələ də bədbəxt ananın dözülməz fəryadı eşidilir”
Eylatda hökmdarlar şəhəri
5 rayonda qaz olmayacaq
Ay tam tutulacaq: nə etməli?
Xanımlar üçün geyim nümunələri
Azərbaycanda çoxuşaqlı və aztəminatlı ailələrə yeni güzəştlərin tətbiqi üçün layihə hazırlanıb
"Ölü" su içirsiniz?
Bakıda valideyn uşağı üçün bağça tapa bilmir
Diş ağrısını azaldan üsullar
Ərdoğandan Azərbaycan xalqına BÖYÜK DƏSTƏK
Moruqlu peçenye (foto resept)
ÜST bütün dövlətlərə məktub göndərdi
“Hercai”nin baş rollarında onlar oynayacaqmış... - FOTO
Tom Kruz hamıdan gizlətdiyi oğlu ilə görüntüləndi - FOTO
Qənirə Paşayeva Dondar Quşçuda erməni mərmisi düşən evdə - VİDEO
Azərbaycan silah satacaq
Gecələr nə yemək olmaz?
Tarixi ada satışa çıxarılıb
Azər Türk Bankın müştəriləri banka gəlmədən ödəniş edəcəklər
Azərbaycanda təhsil alan afrikalı tələbə qız: "Məni ələ salırlar..."
Çox yaşamaq istəyirsən? Ətdən uzaq dur
“Avroviziya-2019”un keçiriləcəyi məkan açıqlandı
İstedadlı qadın rejissorların filmləri
Mikrobların ən çox olduğu yerlər
İngiltərədə ən yaxşı məşqçi və futbolçu seçildi
Cins geyim dəstləri
Qız uşaqları üçün otaq dekorasiyası
Tanınmış futbolçudan şok etiraf: "Xərçəng xəstəliyinə tutulmuşam"
Keramikadan hazırlanmış əl işləri
Tavada böyürtkənli piroq (foto resept)
0-2 yaş arası uşaqların zəka inkişafı
Yeniyetmələrin 71 faizi Facebookdan istifadə edir
Siqaretin qiyməti niyə qalxır?
Amerikalı alimdən şok proqnoz:-"Postpandemiya dövründə..."
Qurban bayramınız mübarək!
Sabahın HAVAsı
Bekhem Seriala Çəkildi - FOTO
İlk dərs gününə gözəl hava müjdəsi
Bel ağrısını azaldan hərəkətlər
- ŞƏRHLƏR