"Bəzən tərs düşünməkdə də fayda vardır" - deyib Böyük İsgəndər. Yaxud da, "50 milyon insanın axmaqcasına bir şeyin doğru olduğunu israrla iddia etməsi, o şeyin doğru olduğu anlamına gəlməz" - deyib İngiltərə yazıçısı Uilyam Somerset Moem.
Bu fikirlər, sizə nəsə dedi? Yoxsa, bir anlıq beyniniz qarışdı? Xətasız düşünmənin nə olduğunu bilirsinizmi?
Elə isə öyrənək.
Xətasız düşünmə, adətən çoxluq təşkil edən insanların adət etmədiyi, vərdiş halına gətirmədiyi bir düşüncə tərzidir. Məsələn, biz biliklərimizi gözümüzdə böyüdərik, nəinki onu kiçildərik. Yaxud da, bizlər üçün bir şeyi itirmək məsələsi meydana çıxdıqda, daha tez cəhd göstərib hərəkətə keçərik, nəinki bir şeyləri qazanmaq məsələsi yarandıqda.
Daha ətraflı izah üçün xətasız düşünmənin bir neçə nümunəsini təqdim edim.
1. Batacaq xərc anlayışı
İki misal:
a) Bir rəfiqəm problemli ailə münasibəti yaşayırdı. Yoldaşı onu yenə aldatmışdı. Rəfiqəm hər dəfə kişinin sədaqətsizliyini yaxaladıqda kişi peşmanlıq içində geri dönür və əfv diləyirdi. Belə kişi ilə münasibətlərə davam edilməsi mənasız hala gəlsə də, rəfiqəm hər səfərində yumşalırdı. Bir dəfə yenə bu haqda mövzunu açdıqda səbəbini belə açıqladı: "Bizim münasibətlərə o qədər hiss və enerji sərf etmişəm ki, onu indi tərk etmək yanlış olar". - Batacaq xərc anlayışı
b) Bir şirkətin reklam kampaniyası 4 aydır davam edirdi. Büdcəyə baxıldıqda işlərin heç də uğurlu getmədiyi göz önündə idi. Reklam müdirinə nə edəcəyini soruşanda cavabı: "Bu kampaniyaya o qədər çox pul xərcləmişəm ki, indi dayandırsaq, hər şey boşa gedər". - Batacaq xərc anlayışı.
2. Plasebo düyməsi
"Plasebo düyməsi nədir" deyə sual versəm, yəqin ki, cavabınız belə olar: "Yolu keçə bilmək üçün düyməyə basıb yaşıl işığın yanmasını gözləmək üçündür". Əslində bu düymənin funksiyası onun üçündürmü? Əlbəttə, xeyr. Belə düşünmüş olsaq yanılarıq. Bu düymənin basılmasının işıqların yanmasına heç bir təsiri yoxdur. Sadəcə. insanların situasiyaya nəzarət etmək illüziyasını yaratmaq üçündür.
3. Borcluluq təzyiqi
Əslində belə ifadə olunur: "Mən sənə kömək edərəm, sən də mənə". Misal çəkək. Bir ailə sizi evinə yeməyə dəvət edib. Ailəni çoxdan tanıyırsınız, amma yaxın münasibət qurmamısınız. O anda ağlınıza yaxşı bir bəhanə gəlmədiyi üçün dəvəti qəbul edirsiniz. Axşam şam yeməyinə gedirsiniz. Ancaq orda olduğunuz müddətdə darıxmağa başlayırsınız. Hiss edirsiniz ki, sizə uyğun atmosfer deyilmiş. Bunun üstündən bir neçə ay keçir və siz də eyni zamanda onları evinizə dəvət etmək məcburiyyəti hiss edirsiniz. Beləliklə, borcluluq təzyiqi sizə iki cansıxıcı axşam bahasına başa gəlir. İnsanların arasında məhz bu borcluluq təzyiqindən təkrar-təkrar görüşmələr və ya hədiyyə bağışlanmaları halları yaşanır.
XƏBƏR LENTİ
Ledi Qaqa yenə hər kəsi heyrətləndirdi - FOTO
Bakıda bu xəstəxana söküləcək - Yerində stansiya tikləcək
Ayaqqabılarımızı özümüz bəzəyək
Rusiyada viza rəsmiləşdirilməsində yenilik olacaq
Üçölçülü görmə
Hava xəbərdarlığı - küləkli hava olacaq
Qırmızı xalçada CeyLo etirazı - "Utanmaz"
Fahriye Evcenin estetik sirri ortaya çıxdı
Qadınlar üçün məsləhətlər
Azərbaycanda dərs ilinin uzadılacağı gözlənilir
Orucun elmlə sübut olunmuş faydaları
Haçalanan saçlar üçün maska.
Azərbaycana gətirilən mobil cihazların qeydiyyatı qaydası sadələşdirildi
Emma Stounun Toy Tarixi Bəlli oldu-FOTO
"Kök deyiləm sümüklərim ağırdır"
"Yüzleşme" serialı reytinq qurbanı oldu
Öldürücü virus qurbanlarının sayı artır
Fıstıqlı şorba ( foto resept)
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Tekila içkisi haqqında
"Fənər"də 5 il oynayan "Everton"a od qoydu
Təbii üsullarla böcəkləri evdən necə uzaqlaşdırmalı?
Kefir süddən daha faydalıdır
Qadın.Netlilərin "16 yaşında özünə məktub"ları (2)
Filmi xatırladan real təbiət şəkilləri
Məşhur teleaparıcı qulduru tutdu
Hyustonun mərkəzində “Qarabağ Azərbaycandır!” şüarı nümayiş etdirilib
Milli Qəhrəman Koroğlu Rəhimovun xatirəsi yad edildi
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
İlham Əliyev kino xadimlərinə fəxri adlar verdi-SİYAHI
"Göbələk" peçenye (foto resept)
Reyhan şərbəti (foto-resept)
Ajda Pekkan Yeni il konsertlərindən sərvət qazanacaq-FOTO
"Nizami obrazları xalçalarda" miniatür kitabın təqdimat mərasimi keçirildi
"Greencard" almaq istəyənlərə PİS XƏBƏR - Qaydalar sərtləşdirilir
Buyurun, söz sizindir - "Zeytun Bağları"
Jennifer Lopezdən qeyd etməli olduğunuz aforizmlər
Saç uzadan kök maskası
Büllur məscid
Qat-qat xəmirin hazırlanması (foto-resept)
Qorxuludur, yoxsa faydalı?
Ağız qoxusunu necə aradan qaldırmalı?
Çərəzli konfetlər (foto resept)
9 milyona ev aldı - FOTO
Kottiqli pəriləri (4-cü hissə)
Ermənilərin havası kəsilir
Qeyri-sağlam ürəyin simptomları
Bu tələbələrə təqaüd veriləcək
Snoudendən şok iddia
Mobil saytlarla bağlı yenilik
- ŞƏRHLƏR