İncəsənət ilə elmin görüşməsi daim ürək ritminin sürətlənməsinə səbəb olan təsir doğurmuşdur.
Daniel J. Levitin tərəfindən qələmə alınan, "This Is Your Brain on Music": "The Science of a Human Obsession", musiqinin rüşeym dövründən etibarən beynimizə, zehinimizə, düşüncələrimizə və ruhumuza necə təsir etdiyi sualını neyropsikoloji bir dünyagörüşüylə ələ alır. İlk çapı 2006-ci ildə işıq üzü görən əsər, qısa zamanda çox maraq görərək New York Timesin çox satanlar siyahısında yerini aldı. 19 fərqli dilə də çevrilərək dünya səviyyəsində böyük bir müvəffəqiyyət tutdu.
Musiqinin və beynin qarşılıqlı olaraq bir-birlərinə nələr öyrətdiyi üzərində dayanan kitab, açılışını musiqinin komponentlərini tanıdaraq edir. İrəliləyən səhifələrdə tez-tez qarşılaşacağımız tını, ritm, pərdə, harmoniya kimi musiqi terminlərini nümunələrlə açıqladıqdan sonra zehni proseslərə bağlı bir səfərə çıxır. Musiqinin ana qarınındakı dövrdən başlayaraq bizi necə təsiri altına aldığını, danışma və dil üçün istifadə dövrələrdən necə faydalandığını, beynimizdə meydana gətirdiyimiz muzikal kateqoriyalar və qəliblər istiqamətində gözləmələrimizi necə qarşıladığını müxtəlif mahnılardan nümunələrlə təqdim edərkən, bu müddətdə hansı beyin bölgələrinin nə kimi rollar boynuna götürdüyünüzü də sıx olaraq vurğulayır. İlk gənclik illərimizdə dinlədiyimiz mahnılara səbəb sıx bir romantik bağ qurduğumuzla əlaqədar cavablar alarkən, ruhumuzu bəsləyən musiqinin bu sehirli təsiri necə yaratdığını da öyrənirik. Kitab boyunca, son illərdə böyük maraq görən güzgü neyronlara və beyinciyin musiqi anlayışındakı son dərəcə əhəmiyyətli roluna dair məlumatlar tapmaq da mümkündür. Son hissədə isə musiqinin köklərinə dönülüb, təkamül müddətdə doğuşu, əks olunması və inkişafımızı necə təsir üzərində dayanılır.
Yazar Daniel J. Levitin maraqlı bir kariyeraya sahibdir. MIT-də elektrik mühəndisliyi sahəsində başladığı təhsilinə ara verərək, musiqi və psixologiya üzərinə işlər etmək üzrə Stanford Universitetinə keçid edir. Son ilində, arzularının arxasınca gedib musiqi prodüseri olmaq üçün məktəbinə ara verir. Təqib edən 10 il boyunca səs mühəndisi, prodüser və də musiqiçi olaraq bir çox məşhur qrupla iş fürsəti tutur. 30 yaşlarında məktəbə geri dönərək idrak psixologiyası üzərinə təhsilini tamamlayır. Ardından, Oregon Universitetində psixologiya üzrə etdiyi işlərlə magistratura və doktorantura dərəcəsini alır. Bu an Professor olaraq McGill Universiteti Psixologiya, Davranış sinir elmi və Musiqi Bölümlerində təhsillər verərkən eyni zamanda Musiqi Anlayışı, Bilişselliyi və Uzmanlığı Laboratoriyasının direktorluğunu də edir.
Kitab boyunca Levitinin musiqi və idrak elm səfərində necə şekillendiğiyle əlaqədar, həyatından bölmələr də tapırıq. Xüsusilə, DNT-nin quruluşunu kəşf edən elm insanlarından biri olan Nobel mükafatlı Francis Crick ilə görüşməsini və ondan aldığı ilhamı ilk günkü həyəcanı sətirlərə tökür.
Müvəffəqiyyətli bir çeviriyə sahib olan əsər, musiqi-beyin qarşılıqlı üzərinə son dərəcə təmin edici bir qaynaq vəzifəsi görür. Musiqilə yaxından əlaqədar olan hər kəsin, xüsusilə də musiqiçilərin mütləq oxuması lazım olduğuna inanıram. Elmin həyəcan verici üfüqlərində dalgalanırkən sənəti laqeyd etməməniz diləyiylə ...
"Sənətin gücü bizi bir-birimizə bağlaması və həyatda olmanın, insan olmanın nə anlama gəldiyinə dair daha böyük reallıqlarla əlaqəyə keçirməsidir." - Daniel J. Levitin
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR