Çox zaman cəmiyyətdəki "kişilik" düşüncəsi öz hakimiyyətini legitimləşdirmək və möhkəmləndirmək üçün “qadınları qorumaq”, onları müdafiə etmək diskursundan (müəyyən dünyagörüşünü formalaşdıran sözlər, ideyalar, yanaşmalar, müzakirələr və s) istifadə edir. Buna kişilərin üstünlük təşkil etdiyi toplumlarda daha çox rast gəlinir və adətən qadınlar namus və qeyrət anlayışının “daşıyıcısı”, kişilər isə bunun “təminatçısı” kimi çıxış edir. Misal üçün, əgər yad kişi sizin yanınızda ədəbsiz söz desə, bu halda sizin həyat yoldaşınız o insanın cavabını verməlidir. Amma eyni insan bir qrup kişinin yanında bənzər sözlərdən istifadə edərsə, bu sözlər artıq “ədəbsiz” kateqoriyasına girmir və bunun üçün heç kimin namusunu qorumaq lazım gəlmir. Bu misal yanaşmada olan ayrı-seçkiliyi açıq şəkildə ortaya qoyur.
Beləliklə, qadınlar üçün nəyin daha uyğun və daha ədəbli olduğuna qərarı adətən kişilər verir və qadınlar bununla razılaşır. Bu razılaşma-qəbuletmə daha geniş miqyasda qadınların bir çox hallarda kişilər tərəfindən qoyulmuş qaydalarla oynamalarına səbəb olur.
Burada bir məsələyə də toxunmaq lazımdır. Bayaq qeyd etdiyimiz kimi, qadınlarımız eyni zamanda həm də iqtisadi asılılıqda yaşayırlar. Bir çox ailələrdə qadınlar evdən kənarda işləmir və evin büdcəsinin formalaşmasında iştirak etmir. Təbii ki, son zamanlar bu dəyişməkdədir və indi Azərbaycanda bir çox oxumuş qadın iqtisadi cəhətdən müstəqildir. Amma buna baxmayaraq, hakim düşüncə hələ də onları sıxmaqdadır. İqtisadi müstəqilliyə baxmayaraq onlar hələ də ideoloji və mənəvi savaş verirlər: ailələri, qohumları və cəmiyyətləri ilə. Yəni, iqtisadi sahədə özünü təsdiqləsələr və maliyyə təhlukəsizlilərini təmin etsələr də, ideoloji savaşda hakim diskurs üzərində qələbə çala bilmirlər.
Amma bunu da qeyd etmək lazımdır ki, ideoloji savaşın qazanılmasında iqtisadi müstəqillik çox önəmli mərhələdir. İqtisadi müstəqillik insanın “dilinin uzun olmasını” təmin edir. Yəni, iqtisadi cəhətdən asılı olmayan insan danışa bilir və özünü müdafiə mexanizmini danışmaqla və ya dominant məntiqin təsvir etdiyi kimi “cavab qaytarmaqla” qurur.
İdeoloji savaşı qazanmaq üçünsə ideyalara ehtiyac var. Qadının kişiylə bərabərhüquqlu olduğunu müdafiə edən nəzəriyyəyə feminizm nəzəriyyəsi deyilir. Feminizm qadın huquqlarını mudafiə eden nəzəriyyədir. Bu, bir dunyagorusudur. Feminizmi cox radikal bir yanasma kimi təqdim etmək yanlışdır.
Bunu dəstəkləyənlər tək qadınlar deyil, həm də kişilər olmalıdır. Çünki bu, cəmiyyətimizin ümumi inkişafı deməkdir. Təəssüf ki, Azərbaycanda çox zaman qadınların hüquqları tapdalanır. Qadın seksual obyekt, qulluqçu, uşaq istehsalçısı kimi görülür. Əksər cəmiyyətlərdə qadınlar kişilərdən daha çoxdur. Ona görə də qadınların fəal olmadığı cəmiyyət hesab edin ki, yarı qüvvəsi ilə işləyir. Hətta əgər buna kişi-qadın münaqişəsinin mənfi enerjisini əlavə etsək, demək olar ki, cəmiyyətin faydalı iş əmsalı xeyli dərəcədə aşağı düşür.
Yekunda, mən qadınlarımızı daha fəal, daha özünə güvənən və daha inadkar olmağa, kişiləri isə daha anlayışlı olmağa çağırıram.
Rəşad Elli

XƏBƏR LENTİ
Vaxt edib yatağını toplaya bilməyənlər üçün ağıllı yorğan
İrin yuvası
Günün ulduz falı
Selena Gomezdən yeni FOTOsessiya
Dünyadan təcrid olunmuş ərazi
Bakının bu rayonlarında 300-dən çox bina, 166 ev söküləcək
Atanın qızı istəmədiyi oğlana verməyə ixtiyarı varmı?
Ərdoğan Minsk qrupunu ittiham etdi
Alimdən XƏBƏRDARLIQ - Azərbaycanda iyulun 20-dən avqustun 20-dək...
2019 Çanta Dəbi
Okeanı çəllək içində üzüb keçdi_FOTO
İstirahət gününün HAVAsı - XƏBƏRDARLIQ
HAVA necə olacaq?- 2 fevral
Rəngarəng ayaqqabılar
Gəlin saç düzümləri
Məşhur professordan sevindirici xəbər: Koronavirus tezliklə bitəcək! - VİDEO
Bitmiş sevgilərin ardından qadınlardan eşidilən 19 fikir
Qarın yağlarını əridən detoks
Dəniz Çakır bir çox saytların bloklanmasını tələb edib
Uşaq poliklinikalarında hansı xidmətlər göstərilməlidir?
Zakir Həsənov "Efes-2016" beynəlxalq təlimlərin İdarəetmə Mərkəzində olub
Gözəlliyimizi qoruyaq
Hər bitkidə bir əlac var
Niyə qadınlar romantik, kişilər susqundur?
Bengü hamiləliyin 8-ci ayında konsert verdi-FOTO
İmtahan cavabları bilindi
Dərinizə parlaqlıq qazandıracaq maska
Dəyərindən qat-qat ucuz satılan sarı "qızıl"
Gürcüstan Azərbaycana hansı variantı təklif edəcək?
Yaponiya gələcəyin avtomobillərini təqdim etdi - FOTO
Bayramdan sonra yığılan zibil heyrətləndirdi - FOTO
12 ölkə Çinə qarşı birləşdi
Məşhur modelyer həbs oluna bilər-SƏBƏB
Evlərin tikintisində yenilik - VİDEO
Miniatür oyuncaqlar gündəlik həyatımızda
Dəridəki ləkələri yox edən kakao yağı
60 min qərbli qadın İŞİD sıralarında
Günün qoroskopu: Pozitiv olun!
Kərəm Bürsin və Hande Erçel eyni serialda
Hərbçimiz 28 il sonra Şuşadakı evinə yollandı: “Evin yiyəsi gəldi” - VİDEO
Bakıda dollar və rubl əməliyyatları məhdudlaşdı
Toyda çəkilmiş gülməli şəkillər
İlham Əliyev bir qrup hərbi qulluqçunu “İgidliyə görə” medalı ilə təltif etdi
Kadırovdan müsəlmanlara çağırış
Fikir dağınıqlığına qarşı bitki mənşəli həll
Əhməd Davudoğludan şok açıqlama
Rəsmi göstəricilər açıqlandı: artım var
Hiss edilməyəcək savaş yaxınlaşır
Heydər Əliyev Mərkəzinin binasının beynəlxalq arxitektur təqdimatı keçirilib
Duz yığıntılarından təmizləmə

- ŞƏRHLƏR