Tbilisi Gürcüstanın paytaxtı, mədəniyyət mərkəzi, həm yerli, həm də Qərb mətbəxinin ləziz təamları ilə dillərdə məşhurdur.
Gəzinti və səyahətlər zamanı istər yerli, istərsə də xarici turistlərin iştəha ilə yedikləri “haçapuri”, eləcə də “düşbərə” (xinqali) gürcü mətbəxinə böyük maraq yaradır, təbii şirələr və “Barjomi”, “Nabeqlavi” mineral suları onların ürəyincə olur. Dünyaca məşhur olan bu suları içib ürəyin, için rahat olunca bu qədim tarixi və mədəniyyət ocağı olan Tbilisini elə gəzdikcə gəzmək istəyirsən.
Bu hissədə sizə gürcü mətbəxindən yazmaq niyyətindəyəm. Hər bir xalqın özünə məxsus mədəniyyəti və süfrə təamları var. Gürcü mətbəxinin də ən məhşurları ilə sizi bu xəbərim vasitəsi ilə tanış edəcəyəm.
Gürcü mətbəxi iki hissəyə bölünür - Qərb və Şərq. Qərbi Gürcüstan şərqə nisbətən kiçik əraziyə malikdir, lakin olduqca zəngin təbiətə və tarixi abidələrə sahibdir. Şərq hissəsinə mərkəzi də daxil edilər. Şərqi Gürcüstan mətbəxi qərbi Gürcüstan mətbəxindən fərqlənir. Qərbi Gürcüstan mətbəxinin inkişafına Türk mətbəxi təsir göstərsə də, şərqi Gürcüstan mətbəxinə İran mətbəxi öz rolunu tutur.
Gürcü mətbəxi məhz bu fərqliliyini 21-ci əsrdə də qoruyub saxladı.
Bunu ət və çörəkdən müxtəlif cür istifadə etmələri ilə sübut etmək olar. Məsələn: Gürcüstanın şərq hissəsində çörək buğda unundan bişirilir. Qərb hissədə isə çörək qarğıdalı unundan bişirilir. Şərq hissədə ət olaraq mal əti və qoyun ətindən istifadə olunduğu halda, qərb hissəsində əsasən toyuq əti, hindi əti yeyilir. Qaz və ördək ətini isə Gürcüstanın heç bir regionunda istifadə etmirlər.
Gürcü mətbəxi acılı və istiotlu olması ilə də seçilir. İndi isə gürcü mətbəxinin bəzi nümunələri ilə tanış olun.
Tbilisiyə gələn istənilən turist bir ədəd olsun "Xaçapuri" yemədən getməz. Pendir çeşitləri ilə zəngin olan gürcü mətbəxi,
ən dadlı pendirli qida kimi xaçapurini göstərirlər.Onu müxtəlif formalarda bişirirlər.
Ən geniş yayılmış forması dörd künc, və dairəvidir.
Gürcü xəngəli (Xinqali):
İstənilən azərbaycanlı gürcü mətbəxi deyərkən ilk olaraq gürcü xəngəlini xatırlayır.
Onu həm suda qaynadaraq bişirirlər, həm də yağda qızardaraq.
Pxali.
Bu salatdır. Hansı ki, ispanaqdan (çuğundurla sevənlər ispanağı çuğundurla əvəz edilər) hazırlanır.
Tərkibinə daxildir:
Kələmin bütün növləri,qoz,ispanaq (ancaq yarpaq sahəsi), şüyüd, cəfəri,sarmısaq,üzüm sirkəsi,göy soğan,istiot,duz.
Mçadi:
Tarixən gürcü (qərb) xanımları qarğıdalı unu ilə suyu qarışdıraraq xəmir yoğuraraq bişirərdilər. Hansı ki, ikinci çörək adlanırdı.
İldən ilə mçadi də dəyişikliklərə uğrayaraq hazırkı formasını tapıb. Onu qeyd edim ki, mçadinin tərkibinə əlavə olaraq yağ, sud, və ya kəsmik qatırlar. Kim istəsə hətta xəmirin ortasına hər hansı bir pendir növündən əlavə edib yağda qızardır. Əlbəttə ki, xarici görünüşünü də hər kəs öz zövqünə görə hazırlayır.
Lobio (Lobya):
Bu hər kəsin bildiyi lobyadan hazırlanır. İki çür növü var.Biri qatı halda, digəri sulu xörək halında hazırlanır.
Qatı olan lobionun hazırlanmasına soğan, əvvəlcədən bişirilmiş, suyu süzülmüş lobya, pamidor, göyərti(çəfəri, şüyüt) daxildir. Hamısı bir qabda qovrulur üzərinə göyərti səpilərək süfrəyə verilir.
Duru halda olan lobio isə hər birimizin bildiyi lobya sousudur. Yağda soğan qovruraraq üzərinə lobya və bir qədər su əlavə edərək tam bişməsini gözləyirlər. Nəticədə lobio hazır olur.
Çürçxela:
Müharibə illərində əsgərlərin qidasını təşkil edən bu şirniyyat növü eyni zamanda enerji və immun mənbəyi hesab olunur.
Nazuki Kada:
Bu şirniyyat növüdür. Hansı ki, istənilən gürcü süfrəsində görmək mümkündür. Bizim hər birimizin tanıdığı kətə Nazuki kadadır.
Pelamuşi:
Bu daha çox pudinqi xatırladır. Lakin Gürcu toylarında daha çox rast gəlinir. Adətən qonaqlıq süfrəsi üçün hazırlananda qırmızı üzüm şirəsi əlavə edilir (qırmızı rəng üçün.) Ağ üzüm şirəsini isə yalnız və yalnız toy masası üçün hazırlayarkən əlavə edilir. Pelamuşinin bəyaz olması gəlinin məsumluğunun simvolu hesab edilir.
Bir çox yeməklər isə bizim mətbəxlə bənzərlik təşkil edir. Məsələn Şaşlık (Kabab), Dolma (kələm dolması), Xarço (Piti) və.s. Hər şeydən əlavə onu da qeyd edim ki, istənilən gürcünün bayram süfrəsini qızardılmış toyuqsuz təsəvvür etmək mümkün deyildir.
Gürcü mətbəxi o qədər zəngindir ki, bacardıqca seçərək sizə təqdim etdim.
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Bədənə görə şalvar seçimi
Mübariz Mənsimov QƏRAR VERDİ - "Xəzər Lənkəran" fəaliyyətini dayandırdı
Azərbaycan polisi Xocavənddə postlar qurdu
Bir piramida 5 milyard dollara başa gəlir
Böyük faciə necə baş verdi?
Əvvəllər insanlar heyvanları gəzintiyə çıxarırdı, indi isə...
Ayaqqabı seçimində 7 qayda
İran Sərhəd Polisi: Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən heç bir narkotik maddə keçirilmir
Rəngarəng qablar
Rus dili - РџРї
Kolleclərin boş qalan plan yerlərinə qəbul elan edilib
"Ən çox Mehribanın hazırladıqları yeməkləri xoşlayıram" - İlham Əliyev
İrandan Azərbaycana maraqlı təklif
Zamana meydan oxuyan trendlər
Ramazan ayının ikinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
Kraliça üçün qızıl kareta hazırlandı
Milli Geyim Gününün təsis edilməsi ideyası dəstəkləndi - FOTO
Hamilə qadınların ölkəyə girişi qadağan edilir - SƏBƏB
Gələcəyimizi "kor"qoyanlar
"Beynəlxalq Çempionlar Kuboku" turnirinin təqvimi açıqlanıb
Şakira haqda film çəkilir
20 yaşlı "Kainat gözəli" öldü-SƏBƏB
Bu teatrda aktyorlar da, tamaşaçılar da çılpaqdır- FOTO
Su və bitkilər arasındakı ahəng
Azərbaycanda dövlət orqanlarında vakant dövlət qulluğu vəzifələrinin tutulması üçün müsabiqə elan edilib
Ronaldinyodan Messi etirafı
Böyük sinə qadının həyatını cəhənnəmə çevirib - FOTO
Koronavirusun daha bir simptomu aşkarlandı
Evdə idman hərəkələri
Çağla Şikelin qazancı TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
Bu il də Rusiyanı O Təmsil Edəcək!
"Yahoo!" 5 ofisini bağlayacaq
Bir Hacıbaba Bağırov vardı...
Xalq təbabətində alma
"Miss World" gözəllik yarışmasının qalibi müəyyən oldu
Mehriban Əliyeva buğlama bişirdi - FOTOLAR
Biskvitli muhallebi (foto resept)
Metroda konsert olacaq
Gündə 100 ədəd saç teliniz tökülərsə...
Ərdoğandan möhtəşəm film
Metro istifadəçilərinə ŞAD XƏBƏR
Məşhur aparıcı karantindən sonra ilk dəfə-FOTO
Niyə hirslənərik və hirsimizi necə idarə edə bilərik?
Hər qadına 5 dost
Onkoloji xəstələrin müalicəsi ödənişli, yaxud ödənişsiz edilməlidir?
Pişik 40 dəqiqə paltaryuyan maşında yuyuldu, sağ qaldı
Azərbaycanlılar Türkiyənin daşınmaz əmlak bazarında beşincidir
"Qalatasaray"da böyük şok
İnstaqram şəkillərinin arxa planı
Putin: “Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın bir hissəsidir”
- ŞƏRHLƏR