Sifilis nədir?
Sifilis cinsi yolla keçən xəstəlikdir (CYX). Sifilis şəxsdən şəxsə vaginal, anal və oral seks zamanı keçir. Sifilisin digər adı syph-çiçək və ya pis qan deməkdir.
Sifilisin simptomları
İlkin simptomlar birinci həftədən 12-ci həftəyə qədər ilk cinsi əlaqədən sonra yaranır. Əksər kişi xəstələr sifilis simptomlarına diqqət edirlər. Qadınların çoxunda simptomlar olmur.
Sifilisli xəstə nəyə fikir verməlidir
- Dəridə yaranan yara — sankr adlanır.
- Yara bir və ya bir neçə dənə ola bilər. Yaralar kiçik və böyük ola bilər. Onlar adətən qanamırlar.
- Yaralar penisdə, xayalarda, cinsiyyət dodaqlarında, uşaqlıq yolunda və digər hissələrdə, ağızda, boğazda, anusda, barmaqlarda da ola bilər.
- Yaralar kənarındakı limfa vəziləri şişə bilərlər.
Sifilis niyə təhlükəlidir?
- Əgər fikir verməsəniz də sifilisdəki yara 1 həftə ilə 8 həftə arasında itə bilər.
- Yara getsə də, Рѕ demək deyildir ki, siz sağalmısınız. Sifilis hələ sizin bədənizdədir, Рѕ yenidən başqa yollarda üzə çıxa bilər.
- 6-8 həftədən sonra siz qripli xəstə kimi olursunuz. Sizdə qızdırma, ağrı, iştahanın itməsi, boğazda iltihab, baş ağrısı ola bilər.
- Bədəninizin dərisində, ağızda, əllərin ovcunda və cinsiyyət orqanlarında səpgilər ola bilər.
- Bəzi hallarda sifilis saçların tökülməsi, boğaz, göz, beyin, sinir, bağırsaq, qara ciyər və böyrək problemləri də verə bilər.
Qripəbənzər simptomlar 2-6 həftə arasında keçib gedir. Lakin siz yenə də sağalmamısınız. Sifilisi olan şəxs müalicə olunmazsa, onda sifilis beyində, onurğa beynində, ürəkdə və digər orqanlarda özunü göstərəcəkdir. Sifilis müalicə olunmasa, insan kor ola bilər. Bu infeksiyadan sonra insan yararsız və ruhi bir xəstə ola bilər. Sifilisli ana hamilələik vaxtı onu körpəyə keçirə bilər və nəticədə anadangəlmə qüsurlu uşaq doğula bilər.
Sifilis olmasını necə aşkar etmək olar?
Sizdə sifilisin olmasını dəqiqləşdirməyin yeganə yolu həkimə və ya uyğun klinikaya getmənizdir. Əgər sizdə yara varsa, onun sifilisdən asılı olmadığını yoxlamaq lazımdır. Əgər sizdə cinsi orqanlarda hər hansı bir yara varsa, mütləq sifilis testini tələb edin. Ola bilsin ki, sizdə yara yoxdur, lakin xüsusi test sizin keçmişdə sifilisə yoluxmanızı göstərə bilər. Sifilisə görə test çox hallarda nigahdan qabaq lazımdır.Hamilə qadınlar sifilisə görə testi özlərini və körpələrini qorumaq üçün mütləq etməlidirlər.
Özünü nесə qorumalı
Seksin olmaması sizin sifilis və digər CYYİ-dan qorunmağın ən yaxşı yoludur. Tək cinsi partnyorun olması sizi CYYI və sifilisdən qoruyar.
Qorunmağın digər yolları:
Seks zamanı lateksli prezervativlərdən istifadə etmək. Prezervativlər seksi CYYİ və sifilisdən qoruya bilər. Həm kişi və həm də qadınlar qoruyucudan istifadə eməlidirlər.
Sağlamlığı qiymətləndirmək üçün sifilis və CYYİ-ya görə yoxlanılmaq vacibdir.
Əgər sizin birdən çox cinsi partnyorunuz varsa, test etməyiniz vacib şərtlərdən biridir. CYYİ güman etdiyiniz şəxslə sekslə məşğul olmamaq lazımdır.
Cinsi əlaqə zamanı alkoqol və dərmanlardan istifadə etmək olmaz!!!
Sizdə sifilis varsa...
Sifilis antibiotiklərlə müalicə oluna bilər.
Əgər simptomlar gedirsə, dərman qəbulunu dayandırmayın.
Tam sağalmamış sekslə məşğul olmaq məsləhət deyil!
Cinsi partnyora bu haqda məlumat verin. Sizin partnyor da müalicə olunmalıdır.
Əks halda Рѕ xəstəliyi başqa bir adama keçirə bilər.
Müalicədən sonra tam müalicəyə əmin olmaq üçün təkrar test edin.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR