Heydər Əlirza oğlu Əliyev 1923-cü il mayın 10-da Azərbaycanın Naxçıvan şəhərində anadan olub. 1939-cu ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası) memarlıq fakültəsinə daxil olmuş, lakin İkinci dünya müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar təhsili yarımçıq qalmışdır.
Heydər Əliyev 1941-ci ildən Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığında şöbə müdiri və Xalq Komissarları Sovetində məsul vəzifələrdə çalışmış, 1944-cü ildən isə dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında işə göndərilmişdir. Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) və Moskva şəhərlərində xüsusi ali təhsil almış, 1957-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirmişdir. Dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında iyirmi beş il çalışan Heydər Əliyev 1964-cü ildən Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin sədr müavini, 1967-ci ildən sədri vəzifələrində işləmiş və general-mayor rütbəsinə yüksəlmişdir.
Heydər Əliyev Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1969-cu il iyul plenumunda Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi seçilərək respublikanın rəhbəri olmuşdur.
1976-cı ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosu üzvlüyünə namizəd, 1982-ci ilin dekabrında isə Siyasi Büronun üzvü seçilən Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir. Bu vəzifədə işləyərkən Heydər Əliyev SSRİ-nin iqtisadi, sosial və mədəni həyatının ən mühüm sahələrinə rəhbərlik etmişdir.
Heydər Əliyev iyirmi il ərzində SSRİ və Azərbaycan SSR Ali Sovetlərinin deputatı olmuş və beş il SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsində çalışmışdır.
1987-ci ilin oktyabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun və şəxsən Baş katib Mixail Qorbaçovun yeritdiyi siyasi xəttə etiraz əlaməti olaraq tutduğu vəzifələrdən istefa vermişdir.
Heydər Əliyev 1990-cı il yanvarın 20-də sovet qoşunlarının Bakıda törətdiyi qanlı faciənin ertəsi günü Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində bəyanatla çıxış edərək Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş cinayətin təşkilatçıları və icraçılarının cəzalandırılmasını tələb etmişdir. SSRİ rəhbərliyinin ikiüzlü siyasəti nəticəsində Dağlıq Qarabağda yaranan kəskin münaqişə vəziyyətinə etiraz əlaməti olaraq, 1991-ci ilin iyulunda Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının sıralarını tərk etmişdir.
1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan Heydər Əliyev ilk əvvəl Bakıda, sonra isə Naxçıvanda yaşamış, həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri, Azərbaycan Respublikasının Ali Məclisinin sədr müavini vəzifələrində çalışmışdır. Heydər Əliyev 1992-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının Naxçıvan şəhərində keçirilmiş təsis qurultayında partiyanın sədri seçilmişdir.
1993-cü ilin may-iyun aylarında hökumət böhranının son dərəcə kəskinləşməsi nəticəsində ölkədə vətəndaş müharibəsinin baş verməsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi yarananda Azərbaycan xalqı Heydər Əliyevin hakimiyyətə gətirilməsi tələbini irəli sürdü və Azərbaycanın o dövrkü rəhbərliyi Heydər Əliyevi Bakıya dəvət etməli oldu.
Heydər Əliyev 1993-cü il iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçilmiş, iyunun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başlamışdır.
Heydər Əliyev 1993-cü il oktyabrın 3-də keçirilən səsvermə nəticəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir.
1998-ci il oktyabrın 11-də keçirilmiş seçkilərdə o, yenidən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir. Öz namizədliyinin növbəti prezident seçkilərində irəli sürülməsinə razılıq vermiş Heydər Əliyev səhhətində yaranmış problemlərlə bağlı 2003-cü il oktyabrın 15-də keçirilən seçkilərdə iştirakdan imtina etmişdir.
Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev 2003-cü il dekabrın 12-də müalicə olunduğu Klivlend klinikasında (ABŞ) vəfat etmiş, dekabrın 15-də Bakıda Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Mənbə: Milli.Az
XƏBƏR LENTİ
ABŞ İraqda İŞİD-in mövqelərinə aviazərbələr endirib
Kadir Doğulu yeni serialla efirlərə qayıdır
Xanımlarımıza "8 MART" hədiyyəsi!
Əsl məhəbbət necə olur?
Azərbaycanda temperatur rejiminin anomal gedişi nə ilə bağlıdır?
Britaniya alimlərindən xərçənlə bağlı İNANILMAZ İDDİA
Azərbaycanda son 5 ildə ən çox qoyulan adlar
Ailədə qeybət
Azərbaycanda vergi orqanları ilə bağlı qaydalar DƏYİŞDİ
Susamasaydınız, nə baş verərdi?
Atatürk Bakıda anıldı
Qat-qat xəmirdən pendirli piroq (foto-resept)
Dünyaca məşhur cütlüyün qızı doğuldu
Uşaqların sosial-psixoloji inkişafı-23
Tanımadığı şəxsin gediş haqqını verdi, Milyoner oldu
"Ağıllı" kontakt linzalar xərçəng hüceyrələrini aşkarlayacaq - FOTOLAR
Bədənin gizli dili
Xəstələri özəl klinikalara çağıran həkimlər...
Qeysəriyyə əməliyyatı, yoxsa normal doğuş?
Son model divar rəsmləri
Adiliyi gözəlliyə çevirən Tom
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-60
Günəş yanıqlarının ağrısını necə azaltmalı?
102 yaşlı Mabel Souhilin uzun ömürlülüyünün sirri
Azərbaycanda qızıl ehtiyatları 2 dəfədən çox artıb
Naxışlı ruletlərin hazırlanması
Azərbaycanda daha 583 nəfər koronavirusa yoluxdu, yeddi nəfər vəfat etdi - RƏSMİ
Cennifer Lopez ayaqqabı kolleksiyasını satışa çıxardı - FOTO
Azərbaycanda cinsi azlıqlarla bağlı layihə keçiriləcək
"İstanbullu gəlin" üçün stilini dəyişən aktrisa-FOTO
Əl işlərim
Ermənistan MN: Hadrutda döyüş başladı
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-15 Avqust
Cins şalvarla geyinmək üçün pencək seçimi
DÇ-2014: hansı oyun, hansı kanalda?
Azərbaycanda qadınların seçimi: ailə, pul, yoxsa can sağlığı?
Ortodonti müalicə müddəti qısalır
Azərbaycanda bu kanalın yayımı dayandırıldı
Dubayda hava taksiləri istifadəyə veriləcək
Cəbhədən son xəbər
COVID-19-un şiddətli keçməsinin səbəbləri
Ayaq barmaqlarınız şəxsiyyətinizi ələ verir!
İlham Əliyev sakinlərlə birgə mahnı oxudu - VİDEO
Viber-dən WhatsApp-a ağır zərbə
Ağciyər xərçəngindən qorunmaq üçün
Qeyri-adi dizayna malik əşyalar
Azərbaycanda daha 132 nəfərdə koronavirus aşkarlandı
Məşəl Heydər Əliyev Mərkəzində
Karantin rejiminin yumşaldılması dayandırıldı
Demet Akalından ərə gedən pərəstişkarına hədiyyə