Birləşmiş Ştatlarda irqi ayrı-seçkilik fonunda qarşıdurma səngimir. Missuri ştatında yaşananlardan sonra növbə Arizona ştatına çatıb. “Rəngli”, daha doğrusu, “qara” inqilab qorxusu artıq Birləşmiş Ştatların başının üstünü Domokl qılıncı kimi almağa başlayıb. Bu dəfə ABŞ-ın Arizona ştatında polis zabiti yanlışlıqla 34 yaşlı Afrika mənşəli yerli vətəndaşı güllələyib. Mülki şəxs əlini döş cibinə atdıqda, polis onun silah çıxaracağını zənn edərək atəş açıb. Halbuki orada dərman var imiş. Hadisədən əvvəl polis həmin şəxsin narkotik alveri ilə məşğul olmasından şübhələnib və iki şəxs əlbəyaxa olublar.ABŞ-ın bir çox şəhərində son vaxtlar etiraz aksiyaları keçirilir. Avqust ayında afroamerikalı gənc Maykl Braunu güllələyən Darren Uilson adlı polis məhkəmənin qərarı ilə həbsdən azad edildikdən sonra aksiyalar yeni vüsət alıb. Nyu-Yorkda qaradərili Erik Qarneri boğaraq öldürən polis Deniel Pantaleo haqda da analoji qərar verilib. Buna etiraz olaraq Nyu-Yorkda minlərlə insan küçələrə çıxıb. Manhetten körpüsündə nəqliyyatın hərəkəti bir neçə dəfə dayandırılıb. Polis bəzi aksiya iştirakçılarını həbs edib. Vaşinqton, Boston, Çikaqo və Pittsburq şəhərlərində də aksiyalar keçirilib. Artıq Maykl Braunun öldürülməsi işinə baxan prokuror məhkəmə prosesinə aid bütün materialları, istintaq araşdırmasının nəticələrini, şahidlərin ifadələrini və digər maddi dəlilləri ictimailəşdirib. Bu, Amerika tarixində nadir hadisə hesab olunur. ABŞ-ın baş prokuroru Erik Holder fakta dair federal səviyyədə istintaq araşdıması başladıldığını deyib. Ekspertlər indi bir sualın üzərində durublar. “Darren Uilson Maykl Brauna atəş açan zaman onun insan haqlarını pozubmu?” Erik Holder bildirir ki, departamentin istintaqı daha dolğun və müstəqil şəkildə davam edəcək: “Proses hələ başa çatmayıb. Biz qanun keşikçiləri ilə cəmiyyət arasındakı qarşılıqlı etibarı bərpa etmək üçün ciddi şəkildə bu işlə məşğul oluruq”.
Bir müddət əvvəl Darren Uilson əməlinə görə Braunun ailəsindən və ümumilikdə, afroamerikalı vətəndaşlardan üzr istəmişdi. Hadisənin baş verdiyi Fergüson şəhərində fəallarla polis arasında qeydə alınan qarşıdurmalar zamanı çoxsaylı zorakılıqlar baş verib.
Qaradərili gəncin qətlinə görə məhkəmədə polisin bəraət alması qərarına etiraz olaraq keçirilən aksiyalar Birləşmiş Ştatlarda artıq narahatlıqla qarşılanır. Bu etirazlar həm də fövqəldövlətdə irqçilik probleminin dərin köklərinin olmasından xəbər verir. Vəziyyəti ağırlaşdıran məqamlardan biri təkcə bu hadisədən sonra 6 qaradərili gəncin polis tərəfindən silahla öldürülməsi faktıdır. Beləliklə, Amerika hökuməti təşviş içindədir. Dövlət rəsmiləri ölkədə irqi zəmində baş qaldıra biləcək kütləvi qarşıdurmaları əngəlləmək üçün əlindən gələni edir. Situasiyaya Barak Obamanın reaksiyası da var. Amerikanın ilk qaradərili prezidenti sadəcə nümayişçiləri sakitliyə çağırıb, polisin həddən artıq güc tətbiq etməsini pisləyib və günahkarları cəzalandırmağı tapşırıb. Lakin Obamanın bəyanatı, çətin ki, sakinləri sakitləşdirə bilsin və iğtişaşlar səngisə də, hələ davam edəcək.
Yeri gəlmişkən, qeyd edilir ki, qaraların hakimiyyətdən narazılığının dərin səbəbləri var. Sent-Luis və ona bitişik qəsəbələrdə, o cümlədən Ferqusonda əhali arasında işsizlik səviyyəsi yüksəkdir. Əhalinin 20 faizdən çoxu kasıblıq həddində yaşayır. Qaradərililər hesab edirlər ki, hakimiyyət onların problemlərinə yetərincə diqqət ayırmır və irqi ayrı-seçkiliyə yol verir. Qaradərililərə qarşı irqi ayrı-seçkiliyə yol verildiyini təkcə Fergüson sakinləri demirlər. Həmişə insan haqlarının pozulmasına görə ABŞ-ın tənqidlərinə məruz qalan Rusiya dərhal Ferquson hadisələrindən və bu hesabatın müzakirəyə çıxarılmasından fürsət kimi istifadə edib. Rusiya XİN bəyanat yayaraq bildirib ki, BMT ekspertləri ABŞ-da etnik və irqi azlıqların hüquqlarının kobud şəkildə pozulmasına dair çoxsaylı faktlar aşkar ediblər. “Biz Birləşmiş Ştatlar hökumətini öz ölkəsində qayda-qanun yaratmağa daha çox diqqət göstərməyə, irqi ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılmasına dair öhdəliklərinə əməl etməyə çağırırıq”, - deyə Rusiya XİN bildirib.
Təbii ki, bəyanatda Fergüsonda polisin silahsız qaradərili gənci güllələməsi faktına da istinad edilmişdi. Rusiya XİN bildirirdi ki, ABŞ-da yeni dərmanları adətən qaradərili məhbusların üzərində sınaqdan keçirirlər və irqi azlıqlara mənsub qadınlar arasında “məcburi sterilizasiya” həyata keçirilir.
Qeyd etmək lazımdır ki, indi Fergüsonda olduğu kimi, qaradərililərin üsyanları ABŞ-da əvvəllər də baş verib. Belə görünür ki, ölkəyə ilk dəfə qaradərili prezidentin başçılıq etməsi də irqi zəmində əsrlərlə davam edən problemi aradan qaldırmağa kifayət etməyib. Ancaq hakimiyyətin də qaradərililərdən narazı qalması üçün əsasları var. Bir qayda olaraq qaradərililərin sıx yaşadığı şəhərlər və iri şəhərlərin “zənci kvartalları" cinayətkarlığın yüksək səviyyədə olması ilə xarakterizə edilir. Qaradərililərin ABŞ əhalisinin cəmi 12 faizini təşkil etməsinə baxmayaraq, ölkədə törədilən bütün qətllərin yarıdan çoxu onların payına düşür, soyğunçuluq hadisələrinin isə 60 faizə yaxınını onlar törədir. Bu baxımdan, Amerika polisinin istənilən qaradərili gəncə potensial cinayətkar kimi baxması boş yerə deyil.
Mənbə: Milli.Az
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Günün qoroskopu: sizi təxribata çəkənlərlə belə, münaqişə etməyin
Şahzadə ölkəni şoka saldı
Hande anasından danışdı-FOTO
Hava haqqında - 06.04.2014
Neslihan və Kadir Doğulunun İsveçrə tətili Diqqət Çəkdi
Yadplanetlilər Türkiyəni basdı
"Ağ şəhzadə" tortu (foto resept)
“Qara qızıl” kəskin bahalaşdı
Kişilərdə cinsi istəksizliyin səbəbləri
Qadın.Net-lilərin ilk məktəb həyəcanı...
Azərbaycanda zəlzələ
Brabus-dan kabriolet Mercedes
Ece Seçkinin 600 minlik hədiyyəsi-FOTO
Ayaqqabı və çantalar
Qarğıdalı salatı (foto resept)
Xanımlar üçün pijama modelləri
Rus Dili dərs-11
İkinci uşağa sahib olmağı düşünürsünüzsə, bunları nəzərə alın!
Uçan Motosiklet təqdim olundu-FOTO
Aleyna 158 minə avtomobil aldı-FOTO
Məşhur müğənni PULSUZLUQDAN ŞİKAYƏT ETDİ
Yağıntılı havalar meyvə ağaclarına hansı təsiri göstərib?
Tələbə və pensiyaçılar üçün ictimai nəqliyyat güzəştli OLA BİLƏR
Təhsil Nazirliyindən YENİLİK: “Dərs vaxtı” proqramında “Virtual məktəb” dərsləri
Pazllar ("Barboskinlər")
Rəngarəng çantalar(2)
Pekində 42 illik rekord yeniləndi
Uşaqlarda diş baxımı
Yol Polisi qəfil reyd keçirdi
Azərbaycanın ən uzunömürlü seçicisi səs verib
MTN-də gözlənilməz təyinat - Prezident sərəncam verdi
Ailə mübahisəsinə son
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? - 16 mart
65 il bir yerdə yaşayan ər-arvad eyni gündə öldü
Xocalı faciəsi Avropa Parlamentində
64 -cü Kann film festivalı
Bakı metrosunda bayram ab-havası-FOTO
Uşaqları onurğa əyriliyindən qorumağın yolları
Kolonoskopiya haqqında
Bakıda nəyə görə addımbaşı dayanacaq var?
Ceyda sevənlərini TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
25 yaşından sonra niyə kökəlirik?
İlham Əliyev OPEC-lə zarafat etdi
Azərbaycan ciddi seçim qarşısında qalıb.
16 kameralı smartfon gəlir
Prezidentin köməkçisindən karantin rejimi ilə bağlı MÜHÜM AÇIQLAMA: “Mayın 31-dən sonra...” - VİDEO
Facebook-da alver etmək olacaq
Ən yaşlı qəzet internetə keçir.
Bu ilin ilk Ay tutulması başladı
Kişilər sırqa taxmalıdırmı?
- ŞƏRHLƏR