İctimai Rəyin Öyrənilməsi üzrə Avropa Mərkəzi (the European Centre for Survey Research, UK) 2013-cü il sentyabrın 11-dən 16-dək Azərbaycanda ümumrespublika ictimai rəy sorğusu keçirib. Sosioloji tədqiqat “Demokratik dəyərlər, Azərbaycan əhalisinin siyasi və elektoral davranışı: sosioloji təhlil” layihəsi çərçivəsində aparılıb. APA-nın “AzərTAc” dövlət agentliyinə istinadən verdiyi məlumata görə, İctimai Rəyin Öyrənilməsi üzrə Avropa Mərkəzindən bildirilib ki, sorğuda 42 yaşayış məntəqəsi üzrə yaşı 18-dən yuxarı olan 1550 nəfər iştirak edib. Sorğu üzbəüz müsahibə yolu ilə, respondentlərin yaşayış yeri üzrə, standartlaşdırılmış anket əsasında keçirilib. Tədqiqatın əsaslandığı çoxpilləli təsadüfi seçim əhalinin sosial və demoqrafik strukturunu adekvat olaraq əks etdirib. Tədqiqatın nisbi xətası 3 faiz ətrafındadır. Layihənin rəhbəri İctimai Rəyin Öyrənilməsi üzrə Avropa Mərkəzinin başçısı, Beynəlxalq İctimai Rəyin Öyrənilməsi Assosiasiyasının (WVSA) prezidenti, Beynəlxalq Siyasi Elmlər Assosiasiyasının (IPSA) vitse-prezidenti Kristian Herpferdir. Bu araşdırma “Demokratik dəyərlər, Azərbaycan əhalisinin siyasi və elektoral davranışı: sosioloji təhlil” layihəsinin birinci mərhələsidir. İkinci mərhələ isə ilin sonuna qədər həyata keçiriləcək. Bu, seçki kampaniyasından “əvvəl” və “sonra” seçici rəylərini müqayisə etməyə, həmçinin onların seçki ilə bağlı gözləntilərinin reallıqda nə dərəcədə doğrulduğunu öyrənməyə imkan verəcək. Tədqiqatın nəticəsi olaraq Azərbaycan və ingilis dillərində kitabça nəşr ediləcək və 2014-cü ilin birinci yarısında ictimaiyyətə təqdim olunacaq. Layihənin əsas məqsədi əhalinin demokratik dəyərlərə münasibətini, demokratiyaya bir sosial-siyasi sistem olaraq yanaşmasını müəyyən etməkdən ibarətdir. Tədqiqat zamanı demokratiyanın ölkədəki durumunun kütləvi şüurda qiymətləndirilməsi, vətəndaşların siyasi prioritetləri və fəallığı, onların prezident seçkilərində iştirakının motivləri, seçicilərin rəğbəti və namizədlərin reytinqi öyrənilib.Sorğunun nəticələri göstərir ki, Azərbaycan vətəndaşları “demokratiya” anlayışını əsasən fikir müxtəlifliyi (48,0 faiz), azad və ədalətli seçkilər (36,6 faiz), insan hüquq və azadlıqlarının qorunması (30,3 faiz) kimi qəbul edirlər. Daha sonra isə xalqın hakimiyyəti, şəxsi azadlıq və ləyaqət, qanunun aliliyi (hər biri təxminən 21 faiz səs) prinsipləri gəlir. Demokratiyanın Azərbaycan üçün daha vacib olan elementlərinə isə onlar hamının qanun qarşısında bərabərliyini, söz və mətbuat azadlığını, rəqabətli və ədalətli seçkiləri aid ediblər. Bütövlükdə Azərbaycanda demokratiyanın vəziyyəti müsbət qiymətləndirilib. Əhalinin təxminən üçdə ikisi ölkədə demokratiyanın vəziyyətindən razıdır. Onlar anketin müvafiq sualını “bəli, qane edir” və ya “əsasən qane edir” deyə cavablandırıblar. Respondentlər hesab edirlər ki, son 10 ildə demokratiya sahəsində vəziyyət yaxşılaşıb, KİV azadlığının səviyyəsi yetərincə yüksək qiymətləndirilib. Məlum olub ki, bu seçkilərdə respondentlərin potensial elektoral fəallığı (onların seçkilərdə iştirak edəcəklərini deməsi) yetərincə yüksəkdir (82 faizdən çox). Lakin təcrübə göstərir ki, adətən səsverməyə qatılacaqlarını bəyan edənlərlə real olaraq seçki məntəqələrinə üz tutanların sayı fərqlənir (MSK-nın məlumatına görə, ötən seçkilərdə səsvermədə iştirak 70 faiz səviyyəsində olub). Sorğunun nəticələrinə görə, səslərin əksəriyyətini Azərbaycanın hazırkı prezidenti toplayır. Doğrudur, respondentlərin heç də az olmayan bir qismi (11,8 faiz) ümumiyyətlə seçki məntəqələrinə getmək fikrində deyil, daha 3,3 faiz hələ öz seçimini müəyyən etməyib, 7,9 faiz isə bu suala cavab verməkdə çətinlik çəkib (və bu da təbiidir, çünki sorğu keçirilən zaman seçki kampaniyası yenicə başlamışdı). O da maraqlıdır ki, rəyi soruşulanların 2,9 faizi heç bir namizədə səs verməyəcəklərini bildirib. Bəs iştirak faizi nəzərə alınmaqla namizədlərin elektoral reytinqi necədir? Sorğu göstərib ki, seçkiyə qatılanların 88,7 faizi öz səsini hazırkı prezident, Yeni Azərbaycan Partiyasının namizədi İlham Əliyevə verəcək. Demokratik Qüvvələrin Milli Şurasının təmsilçisi Cəmil Həsənlinin 0,6 faiz, müstəqil namizəd Zahid Oruc və Ümid Partiyasının sədri İqbal Ağazadənin - hər birinin 0,3 faiz, Qüdrət Həsənquliyev (Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası) və İlyas İsmayılovun (Ədalət Partyiası) - hər birinin 0,2 faiz, Fərəc Quliyev (Milli Dirçəliş Partiyası) və Araz Əlizadənin (Sosial-Demokrat Partiyası) - hər birinin 0,1 faiz səs yığacağı gözlənilir. Başqa sözlə, seçki marafonunda Azərbaycanın hazırkı prezidenti İlham Əliyevin qələbə şansı digər namizədlərdən çox yüksəkdir. Vətəndaşların prezident seçkilərində iştirakının motivlərinə gəldikdə, məlum olub ki, səsvermədə iştirakı özünün vətəndaşlıq borcu sayan respondentlərin sayı heç də az deyil (59,6 faiz). Seçkilərin nəticələrinə etimad və öz namizədinə səs vermək imkanı ilə bağlı yüksək faizləri də müsbət hal kimi qiymətləndirmək olar.
Mənbə: Lent.Az
XƏBƏR LENTİ
Günün ulduz falı - 07.12.2013
"Alyonka"nın balaca qəhrəmanı 53 il sonra - FOTO
Avakado maskası ilə dərinizi nəmləndirin
Lotereyada 13,2 milyon dollar uddu
Fransız dili-Dərs 6
Azərbaycan Çempionlar Liqasına 3 klubla qatıla bilər
Azərbaycanda internet istifadəçilərinə müjdə
Azərbaycanda matəm elan olundu
Ötən ilin ən yaxşı smartfonu açıqlandı
Prezidentdən Mərkəzi Bankla bağlı sərəncam
Bu şirkət 4 günlük iş rejiminə keçdi
Eşiyinə baş qoyduq, anam!
Monika Belluçi Parisdə
Diktatorların qadınları
Elektron ödəmə populyarlaşır
Məşhur aktyor hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Nədir sevgi?
Cennifer Lopez məhkəməlik oldu-SƏBƏB
Velosipedçilərimiz yarışa çıxır
Facebook-un qurucusu işdən ayrılır
Di Kaprio mafiya ilə vuruşacaq
Hər FOTOsu diqqət çəkən model
Qatarlara WİFİ quraşdırılacaq
Prezident ailəsi Kannda
Sabah güclü külək olacaq
Uşaqlar üçün çəkmələr
Bakıda marketdə İmam Hüseyn (ə) ehsanı
Məşhur veriliş bu dəfə Bakıya həsr olundu - VİDEO - FOTO
Bu, milyon ildə bir olur
Çou Yun-Fat 722 milyon dollar bağışladı
Rəsmi Berlin Suriya münaqişəsinin həllinə inanmır
Ən gözəl qadın kimdir?
Uşaq bezlərində təhlükə aşkarlandı
1 milyon dollarlıq qılınc
Günün ulduz falı - 20.01.2014
Hiperaktiv insanlar unutqan olurlar
Azərbaycanda hərbçilərə yeni imtiyazlar veriləcək
Toruna nəhəng balıq düşdü - 2 metr
Zoğal haqqında bilmədiklərimiz
Gələn ildən ət ucuzlaşa bilər-SƏBƏB
Cəbhədə durum gərgindir
MTN "işi" ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA - 7 nəfər həbs olundu
Saat kişinin xasiyyətini büruzə verir
Yeni trend: yandan düyməli
103 il yaşayan məşhur cərrahdan uzunömürlülük SİRRİ - MÖHTƏŞƏM SAДћLAMLIQ RESEPTİ
Cəfəri ye,sağlam ol!
Türkiyədə neçə nəfər azərbaycanlı koronavirusa yoluxub?
Azərbaycanda xüsusi karantin dövründə iş rejimi belə tənzimlənəcək - QƏRAR
Sadə geyim modelləri
Süd halvası (foto resept)
- ŞƏRHLƏR