Həyatda görülən işlərin mənalı və daha faydalı olması üçün görülmüş müəyyən işə qiymət verərkən onun qüsurlarını görüb lazımi qaydaya salmaq həmişə yararlı olur. Ancaq bunu ifadə edərkən elə etmək lazımdır ki, bu, ətrafındakıları incitməsin. Onlara zərər verməsin. Bunun üçün ifadərin həmişə müsbət niyyətli olması vacibdir. Çünki düzgün tənqid səhvləri düzəltməyə yönəlmiş olur. Cəmiyyətdə, ailədə mənfi tənqidə meyl edənlər hər işdə bir çatışmazlıq axtarır. Halbuki, hər işdə zərrə qədər də olsa xeyir tapa bilərik. Mənfi tənqidə meyl edən insanlar üçün tənqid bir vərdişə çevrilib. Zərərli tənqid edən insanlar şəxsi mənafelərini güdürlər. Və bu tənqidlər hissi xarakter daşıyır.
Qısqanclıq və paxıllıq hissi də tənqidə yol açır. Amma bu tənqid çərçivəsindən təhqir müstəvisinə keçir ki, bu da heç kim tərəfindən bəyənilmir və xoş deyil.
Bu cür edilmiş tənqid həm tənqid edən, həm də tənqid olunana zərər vurur, nüfuzdan salır. Ən doğrusu hər bir məsələyə tənqidi yanaşmazdan əvvəl şəxsi münasibətlər rəqabət nəfsini nəzərə almamaq, hər bir fikirdə real və səmimi olmaq lazımdır. Belə münasibətlə yanaşsaq, zərərli tənqidin qarşısını ala bilərik və əminəm ki düzgün tənqiddən heç kim inciməz.
Zərərli tənqidin ictimaiyyətə və cəmiyyətimizin inkişafına çox mənfi təsirləri var. Hətta xəstəliyə çevrilə bilir. Qarşılıqlı diskussiya və düzgün formada aparılan müzakirə cəmiyyətin inkişafına yol açır, təkan verir. Bəzən tənqid edənlərin fikrinə qulaq asanda mənə elə gəlir ki, xüsusi insanlar var ki onlar qəsdən tənqid edərkən qarşısında duran tərəfin əzab çəkməsindən zövq alır. Bu isə heç xoşagələn hal deyil. Bu tənqid mütləq bir tərəfə xeyir gətirsə də digər tərəfə zərər verir.
Mənfi tənqiddə empatiya çatışmazlığı olur. Tənqid edərkən qarşıdakının əhvalı və halı nəzərə alınmır ki, bu da heç etik hesab olunmur. Lazımınca empatiya qura bilən insanlar ümumiyyətlə mənfi tənqid etmirlər.
Mən kimi tənqid edərdim?
1. Allahını yalniz çətin gündə xatırlayanları;
2. Bir an belə haqq yolundan dönənləri;
3. Həyatda düzgün yolda olmayanları;
4. Tənbəl insanları;
5. İşində səhlənkar olanları;
6. İşinə laqeyd münasibəti olanları;
7. Millətini, vətənini sevməyənləri;
8. Dostluğa sadiq olmayanları;
9. Ailəsinə, ata-anasına qiymət qoymayanları və s.
Tənqidi necə edərdim?
1. Niyyətim məlum olsun, yaxşılığa doğru yönəlsin;
2. Həmsöhbətimin mənə qarşı çıxmamasına çalışardım;
3. Tənqidi qışqıraraq və sərt deyil, sakit, yumşaq formada edərdim;
4. Tənqidin nəticə verməsi üçün fikrimi əsaslandırardım;
5. Qarşımdakı insanı utandıracaq bir hərəkət və ifadə işlətməzdim;
6. Yersiz tənqid etməzdim ki, sözüm qiymətdən düşməsin;
7. Tənqidimin münaqişə yaratmasına imkan verməzdim;
8. Tənqidi dedi-qoruya çevirməzdim...
Həyata baxış aşağıda qeyd olunan kimi olsa nə qəlb qırılmaz, nə də mənfi davranış olmaz.
Gözəl görən gözəl düşünər, gözəl düşünən bu dünyadan və həyatdan zövq alar....
Əzizlərim, bəs siz xoşunuza gəlməyən bir məsələni necə tənqid edirsiniz?
XƏBƏR LENTİ
Köməksiz qalmış pişiyi xilas etdilər-Salyanda-FOTO
Günün qoroskopu:Uğurlu gündür!
Günün qoroskopu: gözləntiləriniz özünü doğrultmayacaq
Reyhanlı yay salatı (foto resept)
Ən praktik icadlar
Arı yeyən quşlar
İndi də dünyanın sonunu 2014-ə təyin ediblər
Seda Sayan cavanlaşmaq üçün məhkəməyə müraciət etdi
19 ədədi möcüzəlidirmi?
HAVA necə olacaq?- 2 APREL
Samsung "ikinci nəsil" saatlar satacaq
Uşaqları oğurladığı iddia olunan qadınla bağlı Rəsmi Açıqlama
Kremli əncir şirniyyatı (foto-resept)
Bakıda erməni dili kursunun təşkilinə başlanılır
Dəbli çəkmələr
Qarabağda “Qarabağ şikəstəsi” ifa edən əsgərimiz - VİDEO
Abdullah Gül Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
Bu günün hava proqnozu
Evdə dekorativ şam ağacının hazırlanması (2)
Günün ulduz falı
Velosiped təkərlərindən hazırlanan dekorasiya
Ürək pirojnası (foto resept)
Gün var əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
13 yaşlı bloger aya 1000 dollar qazanır-FOTO
Davamlı kitab alırsınızsa...
Xanımlarımıza yad güllər
Onlar bu evlərdə yaşayırlar
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
HAVA necə olacaq?-6 Noyabr
Atəşkəs yenidən pozuldu
Badımcan bükməsi (foto resept)
Ayıcıq və düyməli çiçək qurabiyə(foto-resept)
1587 zəvvar Məkkədən qovulacaq
Dırnaqları tez uzadan maska
Çiyələkli keks (foto resept)
Dünyanın ən vahiməli dəlikləri
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstitutunun yeni strukturu
Cazibədar görünməyin yolları
Ajda Pekkan 3 milyonluq reklamda
Daha bir idmançımız qələbə qazandı
Buğda salatı (foto resept)
Kral ailəsində bir ŞOK daha-FOTO
Nəsirəddin Tusinin məntiq əsəri ilk dəfə olaraq fars dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə olunur
Hündürdaban ayaqqabılar
Hadise jurnalistə qəzəbləndi-SƏBƏB
Bu, son 500 ildə 3 dəfə olub
Ağardıcı maskalar
5-dən çox uşağı olan ailələrə hər bir uşağa görə müavinətlər veriləcək
"International Crisis Group": "Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində beynəlxalq ictimaiyyətin fəal iştirakı vacibdir"
Zövqlü ayaqqabı modelləri
- ŞƏRHLƏR