Əgər hamiləsinizsə, böyük ehtimalla uşaq gözləyən bütün analar kimi sizin də müəyyən qorxularınız vardır. Bu ortaq qorxu uşağın zehni və fiziki cəhətdən şikəst doğulması qorxusudur. Zehni şikəstlik dedikdə bir çoxunun ağlına ilk öncə Daun sindromu gəlir. Bəs Daun sindromu nədir?
İnsanlarda 46 xromosom var. Xromosomların 23-ü atadan, 23-ü isə anadan övlada keçir. Daun sindromlu şəxslərdə isə 47 xromosom olur. Daun sindromu 21-ci xromosomlarda baş verən anomaliya zamanı meydana gəlir. Bu da uşağın zehni cəhətdən inkişafdan qalmasına səbəb olur.
Daun irsi yolla keçən xəstəlikdir. Eyni zamanda bu sindroma əsasən 35 yaşından sonra övlad dünyaya gətirən anaların övladlarında rast gəlinir.
Yeni doğulan körpələrə Daun sindromu diaqnozu necə qoyulur?
Daun sindromlu körpələr bir-birlərinə deyil, bütün uşaqlar kimi genetik xüsusiyyətlərini daşıdıqları valideynlərinə bənzəyərlər. Bununla yanaşı, onlar bəzi ortaq özəllikləri də daşıyırlar. Körpə dünyaya gəldiyi zaman xarıcı görünüşü şübhə oyadırsa, bu zaman genetik analiz aparılır və diaqnoz qoyulur. Yeni doğulan körpələrdə Daun sindromundan şübhələnmək üçün bir çox fiziki xüsusiyyətlər vardır. Ancaq diaqnoz qoyulması üçün təkcə xarıcı görünüş kifayət deyil, mütləq xromosomların analizini həyata keçirmək lazımdır.
Daun sindromunda ən çox qarşılaşılan fiziki özəlliklər bunlardır:
- Əzələlərdə gərginliyin az olması;-
Yastı üz quruluşu, kiçik burun;
- Burun kökünün batıq olması;
- Gözün daxili kənarlarında tipik görünüşlü dəri qıvrılmaları (epikantus);
- Anormal quruluşlu qulaqlar;
- Ovucları ortadan iki yerə bölən tək xətt (Simian xətti);
- Oynaqların normadan çox açıla bilməsi (hiperfileksibilit);
- Əlin kiçik barmağında ortadakı sümüyün olmaması;
- Dilin ağıza nisbətən daha böyük olması.
Daun sindromluların məruq qaldığı xəstəliklər
Daun sindromlularda bəzi sağlamlıq problemlərinə daha çox rast gəlinir. Onların 60 %-də eşitmə ilə bağlı problemlər olur. 40 %-də anadangəlmə ürək qüsurlarına rast gəlinir. Həzm sistemi ilə bağlı problemlər də normadan artıq olur. Çox zaman qidalanmada da problemlər yaşanır. Tiroid funksiyası pozğunluqlarına da tez-tez rast gəlmək olar. Daun sindromlu uşaqlarda qan xərçənginə daha çox rast gəlinir. Körpələr yaşıdlarındam daha gec gəzir və gec danışmağa başlayır.
Daun sindromunda ömür uzunluğu nə qədərdir?
Daun sindromlu şəxslərdə həyat müddəti 16-20 ildir, bununla yanaşı, 80 yaşına qədər yaşayanlar da vardır.
Daun sindromluların övladı olurmu?
Daun sindromlu qadınların yarısı çoxalma potensialına malikdir. Kişilərdə isə vəziyyət fərqlidir. Bu günə qədər Daun sindromlu kişilərdən olan sadəcə 1 hamiləlik qeydə alınmışdır. Həmin halda anası da Daun sindromlu olan kişinin həyat yoldaşı hamilə qalmış, ancaq uşaq düşmüşdü.
Daun sindromu müalicə edilə bilərmi?
Xeyr. Hər hansı bir canlının genetikasını dəyişmək mümkün deyil. Buna görə də Daun sindromunun müalicəsi yoxdur. Ancaq belə insanlar xüsusi diqqət və özəl proqramlarla həyatlarını rahatlıqla idarə edə və sosial həyat sürə bilərlər. Daun sindromlu bir aktyorun mükafat aldığını yada salmaq kifayətdir.
Daun sindromunun ana bətnində aşkar edilməsi mümkündürmü?
Bəli. Bu məqsədlə 2 növ analiz həyata keçirilir. Bunlardan biri dəqiq diaqnoz qoymayan, ancaq Daun sindromu riski daşıyan körpələri digərlərindən ayıran asan testlərdir. Digər analiz isə geniş yayılmış üçlü testdir. Burada anadan alınan qan nümunəsində 3 ayrı maddənin miqdarına baxmaqla risk olub-olmaması dəqiqləşdirilir. Əgər risk varsa, o zaman digər testlər aparılır.
Daha bir test isə hamiləliyin 11-14 həftələrində körpənin alın qalınlığının ölçülməsidir. Qalınlığın müəyyən ölçülərdən çox olması Daun sindromu baxımından çox əhəmiyyətlidir.
Digər tərəfdən ultrasonoqraf araşdırmaları da riskli körpələri ayırd etməkdə mühüm rol oynayır. Araşdırma zamanı ürəkdəki anormallıq başda olmaqla, anormal sayılan bəzi hallarda test keçirilməsi məsləhət görülür. Körpənin bud və diz oynağı arasında olan sümüyün lazımından qısa olması, əlin kiçik barmaqlarında ikinci sümüyün olmaması kimi hallar körpədə Daun sindromu olmasını əsaslandırır.
Daun sindromlu uşaqları daha da sevimli edən yönləri:
- Dürüstdürlər;
- Qaydalara riayət edirlər;
- Təbiəti çox sevirlər;
- Şən və sevimlidirlər;
- Çox həssasdırlar;
- Təqlid etmək kimi istedadlari vardır;
- Səliqəlidirlər, pintiliyi sevməzlər;
- Eqoist deyillər;
- İncəsənətə xüsusi qabiliyyətləri vardır;
- Qarşılıq gözləmədən sevərlər;
- Yalan deyə bilmirlər.
- İnsanları çox sevirlər.
- Kin saxlamırlar.
XƏBƏR LENTİ
Nanəli keks (foto resept)
Cəbhədən YENİ XƏBƏR
Xəbərdarlıq - Bir gün qaldı
Qarşı cinslə necə tanış olmalı?
Dilan və Birkan AYRILDI
Gürcüstanda seçkini izləyən müşahidəçinin doğuş sancısı başladı
24 yaşlı gənc bütün polisləri ayağa qaldırdı-SƏBƏB
Günün qoroskopu: baş verənləri diqqətlə izləyin
Sobada göbələkli toyuq (foto-resept)
Zövqlü çanta modelləri
COVID-19 peyvəndi vurulan könüllülərin səhhəti barədə məlumat verildi
Rza İrem Derici haqqında AÇIQLAMA verdi
Bu analara qadınlar həsəd aparırlar
Çindən inanılmaz uğur: 30 kosmik aparat...
Ahmet Kayanın həyatı film olur
Dünyanın sonu-2 (son)
Boşluq tapıldı
Ali məktəblərdə dərslərin keçirilməsi qaydası təsdiqləndi
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-10 Oktyabr
İlham Əliyev: “Əziz keçmiş köçkünlər, siz köçkün deyilsiniz, siz qayıdırsınız”
“Jek”lərin taleyi müzakirə olundu
Azərbaycanda 4 gün iş olmayacaq
Şokoladlı pudinq (foto-resept)
Kıvanç Tatlıtuğ İMİCİNİ DƏYİŞDİ - FOTO
Məşhur aktrisa hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİR-FOTO
Samanyolunda ən sürətlə fırlanan ulduz aşkar edildi
Fitnes ulduzu Mayamidə-FOTO
Dövlət qurumlarının toyuq əti SAVAŞI: biri "hə", digəri "yox"
Sabahın HAVAsı
Ağacdan skuter hazırladı
Hər gün...
Azərbaycana sürücüsüz avtobuslar gətiriləcək
43 yaşlı qadın iti ilə evləndi - FOTO
E.ə. II minilliyin sonu-I minilliyin əvvəllərində Azərbaycan-1
Ətir vurmaq üçün ən ideal bölgə
Şəkil çərçivəsi düzəldək
Nazir hamilə qadını və onun körpəsini xilas etdi
Qlobal istiləşmə 23 milyon nəfərə təsir edəcək
Azərbaycanda pullu yollar pul gətirəcək?
Daimi ordusu olmayan ölkələr(2)
Bu sezonun ən çılğın trendi: Mikro çantalar
Krab salatı (foto resept)
Süddən müntəzəm istifadə hafizəni saxlamağa kömək edir
Necə il yaşayacaqsınız?
Müasir incəsənət. Silviya Cordedda Fraktal qrafika
Adəm və Həvva (psixoloji test)
Diqqətli olun! Güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
11 il gizlədilən cinayətə görə 11 il həbs cəzası
Sağlam böyrəklərin sirri
Payız fəsli üçün corab modelləri
- ŞƏRHLƏR