Civzələr dəridə olan piy vəziləri ilə bağlı problemdir. Onların normal fəaliyyəti nəticəsində ifraz edilən sekret dərini qidalandırır və mühafizə edir. Cinsi yetişkənliyin başlaması ilə əlaqədar orqanizmdə çoxlu miqdarda hormonlar ifraz olunur ki, bunların da bir neçəsi piy vəzilərinin ifrazının artırır və bu da vəzilərin məsamələrinin tutulmasına və burada civzələrin əmələ gəlməsinə səbəb olur.
Piy vəzilərinin genişlənməsi nəticəsində qara civzələr yaranır ki, bunlar da tünd maddə ilə dolur. Əgər bakteriyalar (əksər hallarda dəridə olan) bu civzələrin daxilinə keçərsə, iltihabi proses inkişaf edir. Kəskin hallarda civzələr çox böyüyür və nodulosistə çevrilir.
Civzələrə qidalanma və ya stress təsir edirmi?
Civzələrin qidalanmadan asılı olması haqqında çoxlu uydurmalar mövcuddur. Bu uydurmalar şokolad, süd, dondurma, yağlı yemək və dəniz ərzaqlarının civzələri meydana çıxarmaması və onları kəskinləşdirməməsini təsdiq edən tədqiqatlar nəticəsində alt-üst edildi. Emosional stress xüsusən qızlarda civzələrə mənfi təsir göstərir, lakin bunun dəqiq səbəbi hələlik aşkar edilməmişdir.
Civzələr bədənin hansı hissələrində əmələ gəlir?
Akne - piy vəziləri ilə bağlı problem olduğundan bu vəzilərin çox olduğu yerlərdə - üz nahiyəsi, boyun, sinə nahiyəsində əmələ gəlir.
Civzələr nədən sonra kəskinləşir?
Dərinin tez-tez kəmər, korset, çiyinaltlığı, büsthalter və s. ilə sıxılması, sürtülməsi civzələrin kəskinləşməsinə səbəb olur.
Civzələri necə müalicə etmək olar?
Müalicənin növü və konkret forması (losyon, gel, məlhəm, həblər) prosesin ağırlığından asılıdır: burada yerli müalicə (retinoidlərlə, benzoil peroksidlə) yaxud daha ciddi müalicə (antibiotiklərlə, izoretinoinlə) aparıla bilər.
Civzələrdən qurtulmaq üçün məsləhətlər
Bunları edin:
- Üzünüzü gündə iki dəfə xüsusi yumşaq sabunla ehtiyatla yuyun;
- Üzünüzdə olan təri həmişə silin;
- Tərkibində yağ olmayan kosmetik vasitələrdən istifadə edin;
- Balıq, meyvə və tərəvəzlə zəngin olan qidaları qəbul edin. Bu sizin dərinizin yağlanmasının azalmasına kömək edəcəkdir.
Bunları etməyin:
- Üzü süngər ilə sürtməyin;
- Civzələri (sızanaqları) sıxmaq olmaz, onlardan sonra çapıq qala bilər;
- Dərini sürtən dar paltar geyinməyin.
Əhval-ruhiyyənin dəyişməsi
Bəzən cinsi yetkinlik dövründə yaranan hormonlar əhval-ruhiyyənizin dəyişməsinə səbəb ola bilər. Məsələn: adi hallarda həyəcanlanmaq, peşmançılıq və s. Bunlar normal hal sayılmalıdır və bu zaman öz hisslərinizi etibar etdiyiniz bir insan ilə bölüşün. Hər bir insan cinsi yetkinlik dövrünü yaşayır. Sizə yaxın olan yaşlı bir şəxs hisslərinizi qaydaya salmaqda sizə kömək edə bilər. Sizdə yaranan sualları valideynlərinizə vermək istəmirsinizsə, həkimə müraciət edə bilərsiniz.
Sağlamlığınızda və ya əhvalınızda hər hansı problemlə (həddən artıq utancaqlıq, depressiya, kədər və ya intihar hissi) üzləşsəniz, təcrübəli həmyaşıdlarınıza və ya həkimə müraciət edin.
"Üzümü yaxşı yusam, sızanaq keçər": Xeyr!
- Təmizlik əksikliyi ilə sızanaqların birbaşa əlaqəsi yoxdur. Əgər elə olsaydı üzünü hər gün yuyan birində sızanaq olmazdı. Ancaq yenə də üzü təmiz saxlamaq mikroblardan uzaq olduğu üçün sızanaq müalicəsinə faydası vardır.
"Stress sızanaq yaradar": Xeyr!
- Stressin təsir etmədiyi nadir şeylərin arasında sızanaq təsiri də vardır. Bəli, stress bir çox şeyi yaradar, amma sızanağı əsla.
"Günəş işığı sızanaqlara yaxşı təsir edir": Xeyr!
- Günəş işığı sızanaqları qurutmaz. Yalnız bədəniniz tündləşdiyi üçün daha az diqqət çəkər - bu qədər. Bəlkə bir neçə sızanağı qurudar, amma ardından mütləq yeniləri gələcəkdir. Sızanağın müalicəsi günəş deyil.
"Sızanaqlarımı partladıram, beləcə sızanaqlar keçir": Heç vaxt!
- Sızanaqlarınızı partlatmaqla üzünüzdə mikrobların yayılmasına səbəb olarsınız və hətta infeksiya keçsə, ömür boyu getməyəçək yaralar meydana gələ bilər. Qara nöqtə deyə tanıdıqlarımızı da (komedonlar) sıxmaq olmaz.
"Sızanaqlar yaş irəlilədikcə keçər": Tam olaraq deyil.
- Sızanaqlar irəli yaş qrupunda daha az görülür. Ancaq sızanaqların müalicəsi böyümək deyil. Bəzi kəslərdə sızanaqların səbəb olduğu qalıcı yaralar vardır. Müalicə edilə biləcək bir xəstəliyi müalicəsiz buraxmamaq və qalıcı yara riskindən mümkün olduğu qədər tez xilas olmaq lazımdır.
Qara nöqtələrin sonu gəlir
Vəsaitlər:
Limon suyu, qatıq
Hazırlanması:
Bir kasa qatığa bir limonun suyunu qarışdırın. Bu qarışığı gözlərinizə dəydirməməyə diqqət edərək üzünüzə çəkin və 15 dəqiqə gözləyin. Üzünüzdə quruyan maskanı ilıq suyla yuyun.
Nə işə yarayır:
Limon suyu dərini dezinfeksiya edər, sızanaqları qurudar və qara nöqtələrin itməsinə köməkçi olar. Qatıq isə dərini qidalandırar, nəmləndirər və yağ miqdarını tarazlaşdırar.
Nə vaxt istifadə etməli:
Bu maska həftədə bir dəfə tətbiq oluna bilər.
- ŞƏRHLƏR