Yanınızda bir şəxs əllərini göyə qaldıraraq Allaha dua etsə və Allahın göydə olduğunu düşünsə, Cənub qütbündə başqa bir insan da eyni şəkildə Allaha yönəlsə, Şimal qütbündə də bir insan əllərini göyə qaldırsa, Yaponiyadakı, Amerikadakı bir insan da həmçinin əllərini göyə qaldıraraq Allaha yönəlsə, bu vəziyyətdə hər hansı bir sabit yöndən bəhs etmək mümkün deyil. Unutmamalıyıq ki, Rəbbimiz zamandan və məkandan münəzzəhdir. Allahın təcəlliləri isə hər yerdədir. Bir insan otağa girib “Allah burada yoxdur” desə, Allahı inkar eləmiş olur. Allahın təcəllilləri o otaq da daxil olmaqla hər yerdədir. Siz hansı tərəfə çevrilsəniz, Allahın təcəllisi oradadır.
Allah hər yeri əhatəyə alıb, bizə şah damarımızdan da yaxındır. Hansı tərəfə çevrilsək, düşünərək qəlb gözü ilə baxsaq Allahın üzünü görərik. Eynilə Quran ayələrində deyildiyi kimi. ”Onun kürsüsü bütün göyləri və yeri əhatəyə almışdır”. “Göylərdə və yerdə nə varsa, Allaha məxsusdur. Allah hər şeyi əhatə edir.” (Nisa surəsi, 126) “...həqiqətən də, O, hər şeyi əhatə edir.” (Fussilət surəsi, 54). Quran ayələrinin bu qədər aydın şəkildə olmasına baxmayaraq, bəzi insanlar oxuyub təfəkkür etmək, qavramağa cəhd etmək əvəzinə, xurafatlarla, ya da öz xəyali fərziyyələri ilə kifayətlənirlər.
Elə bu mövzunu örnək götürək: Allahın hər yerdə olması bəzi adamları həqiqətən də narahat edir. Allahın göydə olmasını istəyirlər. Göyün bir yerində olmasını istəyirlər, göyün hər yerində deyil. Göyün sonsuz olduğunu düşünürlər, Allahın isə bu sonsuzluq içində hər hansı bir yerdə. Sonsuzluqla müqayisə edəndə isə hər hansı bir yerdə olan, nə qədər böyük olursa-olsun, bir həcm alan şey sonsuz kiçikdir. Əgər kainatın sonsuz olduğu düşünülürsə, Allahın da bu sonsuzluq içində bir yerdə dayandığı fərz edilirsə, (Allahı tənzih edirəm) deməli Uca Allahın kiçik olduğu düşünülür. Bu həqiqətən də Allaha qarşı tərbiyəsizlikdir, əxlaqsızlıqdır.
Bəzi adamlara Allah hər yerdədir deyəndə, “Əgər belədirsə, məsələn, Rəbbimiz otağın içindədirsə və bizim hər yerimizdədirsə, onda (Allahı tənzih edirəm) Allah oluruq” - deyə cavab verirlər. Biz Allahın Zatına ibadət etməliyik. Təcəllisi olmaq ayrıdır. Allahın zatı ayrıdır. Əlbəttə ki, biz Allahın təcəllisiyik və hər yerdə Allah var. Bizim bədənimizin içində də var. Uşaq vaxtları “hikmətli qocaların” Allah haqqında etdikləri söhbətlərdə tez-tez bu sualı eşidirdim: "Allahı necə sübut etmək olar? Sən televizor görüntüsünü göstərə bilirsən və ya radionun səsini göstərə bilirsən? Və ya ağlını göstərə bilirsən? Ağlını göstərə bilmirsənsə, deməli Allahı da göstərə bilməzsən" deyə açıqlayırdılar. Düzdür ki, Allah fiziki gözlə görünməz, maddi əllə də toxunulmazdır. Çünki məkanı və zamanı olan bir varlıq deyildir bizim kimi. Zamandan və məkandan kənardadır. Çünki zamanı, məkanı da özü yaradıb. Amma qəlb gözü ilə, Allahın isimlərini dərindən təfəkkür edərək Onun Uca Zatının möhtəşəm təcəllilərini hər yerdə görə bilərik. Təcəllilərini görərik və də üzərlərində yaradılış möcüzələri kimi dərin düşünərik, lakin ibadət təcəlliyə qətiyyən edilməz. İbadətə layiq olan Allahın Zatıdır...
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
"Ordumuz böyük məharətlə və peşəkarlıqla əks-hücum əməliyyatı keçirdi, düşməni yerinə oturtdu"
Gözəl sinə üçün yoqa (Fotolarla)
Evdə tərxun limonadı (foto resept)
Azərbaycanın bir rayonu bu gün qazsız qalacaq
Fındıqlı piroq (foto resept)
“TikTok”dan 5 milyon dollar qazanan 19 yaşlı qız kimdir? - ADLAR
Mal ətinin ardınca toyuq əti də bahalaşdı
Qadınların istifadə etdiyi 9 təhlükəli cümlə
Aktrisa çəkiliş meydançasında yandı_FOTO
Dəb lüğəti (2-ci hissə)
Yalançıların 5 xüsusiyyəti
2075-ci ildə bəşəriyyət məhv ola bilır
Dünyanın ən bahalı qadını
Bahar yorğunluğundan necə qurtulmalı?
Ərdən icazə almaq qaydası
Oğuzda maraqlı hadisə: İnək əməliyyat olundu - VİDEO
Qeyri-adi vanna otağı aksesuarları
Prezident İlham Əliyev bir sıra görüşlər keçirib
Bədən yaşınızı hesablayın… TEST
“İstanbullu gəlin”in yeni mövsümünün ilk fraqmanı-VİDEO
Günün qoroskopu: Sevdiklərinizə dəyər verin!
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? -28 MAY
Azərbaycanda yay vaxtına keçid ləğv olundu
Dünyanın ən uca zirvəzində ilk fırıldaq
Hər bir işdə bir xeyir varmış
8 ildə 150 minlik əməliyyat etdirdi-NƏTİCƏDƏ -FOTO
Yas qadağası üçün qanun qəbul ediləcək
Anar Eyvazov: Məğlubiyyətə məhkum edilmiş Ermənistan çıxış yolunu yenə də səhv istiqamətdə görür
İlin ən yaxşı fotoillüziyaları
Nə üçün?
Səhər yürüyüşlərinin sağlamlığa 4 faydası
Tağı Əhmədov: В«Bakı Metropoliteni Sumqayıta metro xətti çəkməyəcəkВ»
Şokoladlı blinçik (foto resept)
"Bakı metropoliteni"ndə İLK - FOTO
Facebook-un bu gün "axsaması"nın səbəbi bilindi
Prezident İlham Əliyev fərman imzaladı
Ermənilər rusları aldadır
"Miss Brazil-2019" seçildi-FOTO
Prezidentin köməkçisindən karantin rejiminin uzadılması ilə bağlı RƏSMİ AÇLQLAMA
Buraxılış imtahanları təxirə salındı
Castin Timberleyk Ekranlara qayıdır-FOTO
Xocavənddə düşmənin darmadağın etdiyi həyatın bərpası ilə bağlı VACİB ADDIM
"Sağlam qida yoxdur"-Yəhudi alimlərdən ŞOK araşdırma
Timati ikinci dəfə ata olacaq-FOTO
Qəhvəli, giləmeyvəli piroq (foto resept)
Yeni doğulan körpə görənləri şoka saldı
Serenay Sarıkayaya QADAДћA
Sabahın HAVAsı
Bakı sakinlərini vəlvələyə salan nə idi?
Sabah yağış gözlənilir - PROQNOZ
- ŞƏRHLƏR