Sizə "bapbalaca boyu, dağ boyda mənası olan" bir kitabla gəlmişəm. Jurnalist, yazar, aktivist Seray Şahinerin Antabus romanı ilə. Seray Şahiner 1984-cü il doğumlu Türkiyəli jurnalistdir. Bir Gün kimi bir qəzetdə çalışıb, bir çox toplumsal olayda aktivist kimi rol alıb, Ot dərgidə yazıları ilə çıxış edir və biri hekayə olmaqla Can yayınlarından 5 kitabı çıxıb. Seray Şahiner müxalif duruşu ilə tanınır. Göz altına alınıb, məhkəmələrə çıxıb, təzminat ödəmişliyi də var. Müxalifliyi bir tək siyasi sistemə deyil, həm də toplumun "norma" deyə sırıdığı şeylərə qarşıdı.
Kitaba məni yönləndirən türk booktuberlərin şərhləri oldu. Və dedikləri qədər də varmış. Səhər başlayıb günorta bitirdiyim bu 100 səhifəlik kitabda bütün qadın dünyası açılır.
Antabus adından başlayaq əvvəl. Antabus alkaqol asılılığının müalicəsi üçün istifadə edilən dərmanın adıdı. Kitabda da önəmli bir rolu var.
Kitab qəzetlərin üçüncü səhifəsində, ya da xəbərlərin kriminal bölümündə görüb keçdiyimiz, üzərinə 10 dəqiqə belə düşünmədiyimiz ya ölən ya öldürən, məişət zorakılığı qurbanı qadınlardan birindən, Leyladan bəhs edir.
Oxuduqca "qadının yerinin" kordinanlarını özümüz üçün dəqiqliklə öyrənirik. Bu günlərdə belə bir söz eşitdim - Bütün insanlar yaranışdan azaddırsa niyə qadınlar quldur ? Yaxınlaşın qul Leyla ilə (oxu qadın) tanış olaq.
Kitabın qapağında əli bıçaqlı qadın siluetindən anladığınız kimi o Leyladı. Ancaq o bıçaq onun əlinə necə keçib, bu uzun hekayədi. Leyla ailəsi ilə əyalətdən İstanbula köç edib. Bu ev kişilərin qadınların gözünü dimdikləyib tökdüyü, Leylanın atası, əmisi və qardaşları qarşısında sadəcə br heç olduğu bir evdi. Həmcinsi anası isə atasına tam təslim olub. Qızı üçün heç barmağını da qımıldatmaz. 16 yaşlı Leylanı ancaq birşey üçün evdən buraxırlar, işləyib pul gətirsin deyə. Bu iş yerində Leyla şiddətin başqa bir növü ilə qarşılaşır, təcavüzə uğrayır. Sevdiyi adam artıq "təmiz olmadığı" səbəbi ilə ondan üz döndərir. Atam, əmim nə vaxt məni və təcavüzçümü öldürəcək deyə gözlərkən, görür ki, heç nə olmur. Tezliklə başa düşür ki, ortada alış-veriş var. Bir təcavüzçüdən, bir də yeni ərindən pul alıb ailə namusuna yüksək dəyər biçiblər. Leyla özündən bir xeyli yaşlı, alkoqolik, Allahın bəlası bir adama ərə verilir. Əlbəttə ki, ailə dəstəyi, ata-ana varlığı yoxdu. Əldə bir sənət yoxdu, bir dost, bir tanış yoxdu, evdən çölə çıxmaq da yoxdu. Leyla hər axşam döyüləcək, təcavüz ediləcək bir əşyadı.
Ana, qonşu, qohum, polis, dövlət, hamı deyir ki, döz qızım, nə edəcəksən, uşaqların var. Hə, Leylanın uşaqları da var. Özü kimi bəxtsiz qızları. Leyla çox istərdi ki, uşaqlarını xilas etsin. Yəni doğulmadan onları abort etdirmək istəyərdi amma heç kim ona əməliyyat pulunu vermədi. Qadınların aborta üz tutmağı çox qınanır ama necə vəziyyətlərin olduğunu unuduruq. Leyla onların hansı həyata məhkum olduğunu yaxşı bilir. leyla ümidsiz bir həyat mübarizəsi aparır. Görəsən, oğlan doğsam ərim düzələr, görəsən bu yemeəyi bişirsəm gün yaxşı keçər, görəsən rəqs etsəm ərim pul verər, görəsən onunla yatsam daha az acıqlanar, görəsən Antabus içirsəm daha içməz...
Leyla bilir ya o ölməlidi, ya əri. O alsa balalarını yanına, qarnına atsa özünü balkondan. Bir kiçik üçüncü səhifə xəbəridi. Arxasında dedi-qodular, qınaqlar, analığına lənətlər, sevgilisi var idilər. Öldürsə ərini yenə bir üçüncü səhifə xəbəridi. Qəzetlər çarşaf-çarşaf yazar, onu təşhir edər. Parçalasınlar dağalardan damğa vursunlar deyə cəmiyyətin önünə atar. Kitabın içində çox vurucu cümlələr var. Seray Şahinər bu mövzuda içində gəzdirdiyi bütün sözləri püskürüb sanki. Bircə dənəsini yazım bura "Aaa, ben de kocama laf ettirmem. Ne de olsa nikahlı tecavüzcüm! ". Dəhşətlidir deyilmi ? Əslində bunların heç birini yazmasam da bir bu cümləni yazsam belə yetərdi.
Bizim kimi cəmiyyətlərdə qadın azadlığı daha geniş bir çərçivədən başqa bir şey deyil. Qalın bir çərçivə. Oxuyaq əziz qadınlar, həyatımıza gözəl fikirli, gözəl ürəkli adamlar alaq, bir ömür təhsilimizi artıraq. Çərçivəmizi dişimizlə-dırnağımızla genişləndirək. Ən azından heç kimin onu 1 mm belə daraltmağına icazə verməyək. Əks halda bu bizə itirilmiş bir həyat, hətta övladlarımızla birlikdə bir neçə həyat olaraq geri dönəcək.
Arzu Məmmədova
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Növbəti qışda daha sağlam olaq!
Kətan toxumunun zərərləri
Ateist alim o dünyanın olduğunu təsdiqlədi - MARAQLI SƏBƏB
100 gün sonra planetdə 181 insan qalacaq
Kimdir fəqir?
Novruz yarmarkaları açıldı: yeni ünvanlar
Dəbdən düşməyən geyimlər
Qadın.Netin-kalori cədvəli
Məktəblərdə telefon qadağan olunsunmu?
Evdə hazırlaya biləcəyiniz 3 üz maskası
"Orta məktəb şagirdləri dərslikləri başa düşmürlər"
Yeni reytinq sistemi
Bu ərzaqlar bahalaşdı
Sinem Kobaldan örnək davranış
"Bir aşk iki hayat" təqdim edildi-VİDEO/FOTO
Seda Sayanın saatlı ayaqqabısı qalmaqal oldu-FOTO
Bakıda benzin krizi: yanacaqdoldurma məntəqələrində satış dayandırılıb
Dünyada 450 milyondan çox adamın psixi və ya nevroloji problemləri var
Picassonun 26 milyonluq rəsminə görə HƏBS OLUNDU
6 yaşlı uşaq ayda 3 milyon dollar qazanır-FOTO
Alişan ikinci dəfə nişanlandı - FOTO
Təhsil Nazirliyi vətəndaşların qəbulunu avqustun 31-dək dayandırdı
Yol polisi Hillari Klintonu cərimələdi
Viza ən geci 3 günə veriləcək
Uşaqların dəstəyə daha çox ehtiyac duyduğu dövr
Erməni işğalçılarının hərbi texnikasının məhv edilməsi görüntüləri - VİDEO
Sürpriz alma şirniyyatı (foto resept)
İranla AEBA arasında nüvə danışıqları başladı
ABŞ Senatı Suriya üzrə qətnaməni sentyabrın 11-də səsə qoya bilər
Su içmək üçün 7 səbəb
Günün ulduz falı
Məşhur serial yenidən çəkilir - VİDEO
94 kiloqram arıqlayıb heyran etdi - FOTO
"Instagram"la bağlı xəbər var
Ayaqları ölü dərilərdən necə təmizləməli?
Azərbaycanda yeni zavod açılacaq-SƏBƏB
Mətbəx mebelləri
"Çukur"un yeni mövsüm tizeri - Video
Zooparkdan 14 şir qaçdı
Cariyələrin kosmetika qabında nələr olurdu? (1)
Azərbaycanda qəlyandan istifadəyə qadağa
Azərbaycanda mobil telefonlar üçün sinxron tərcümə sistemi hazırlanıb
Hərbçilər üçün bina
Pomidorun yararları
Çilli insanların bilməli olduqları
Şirvandakı partlayışla bağlı yaralıların sayı AÇIQLANIR - YENİLƏNİB
Övlad qatili
Baş onkoloqdan ÇAĞIRIŞ: "Xərçəngin müalicəsi var, lakin..."
Xalq artisti Zeynəb Xanlarovanın ad günüdür
"Qarpız dilimləri" peçenyesi (foto resept)
- ŞƏRHLƏR