28 may 1918-ci il müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yarandığı gündür. 1990-cı ildən Respublika günü dövlət bayramı kimi qeyd edilir.
1917-ci ildə Rusiyada baş vermiş Fevral inqilabı nəticəsində Rusiyada Çar İmperiyası devrildi. Ölkədə çarizmin məzlum vəziyyətə saldığı xalqların milli hərəkatı başlandı. 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918-1920) – müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət yaradıldı. Bu respublika azərbaycanlıları tarixi yaddaşında Azərbaycan dövlətçiliyinin ilk təcrübəsi kimi iz qoymuşdur.
Məmməd Əmin Rəsulzadə tərəfindən əsası qoyulan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti türk və islam dünyasında ilk parlamentli respublika və ilk demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət nümunəsi idi. Azərbaycan müvəqqəti hökumətinin ilk başçısı isə Fətəli Xan Xoyski idi. 10 gün Milli Şura Tiflisdə işlədikdən sonra Gəncəyə köçürülüb. Yalnız 1918-ci ilin sentyabrında Türkiyə ordusunun rəhbərliyilə – Bakı daşnak-rus qüvvələrdən təmizləndikdən sonra milli hökumət Gəncədən Bakıya köçdü.
Müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti qısa ömrundə böyük nailiyyətlər və qalibiyyətlər əldə etmişdir. İlk dəfə qadınlara seçim hüququ tanıyan və qadın–kişi bərabərliyini təmin edən cümhuriyyət o cümlədən milli ordu, milli pul, demokratlaşma, milli bank, azad seçkilər, beynəlxalq əlaqələr və beynəlxalq ictimayyət tərəfindən Azərbaycan istiqlalının rəsmiyyətə tanınması, Azərbaycanın bütövlüyünü təmin etmək, iqtisadi islahat və s. müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti təmin etmişdir.
Azərbaycan Demokratik Respublikasını rəsmi surətdə tanıyan ilk dövlət Osmanlı dövləti olmuşdur. Həmin tarixi hadisə 4 iyun 1918-ci ildə baş vermişdir.
İstiqlal Bəyannaməsi. Məmməd Əmin Rəsulzadə
1918-ci ilin may ayının 28-də Azərbaycan Milli Şurası "İstiqlaliyyət Bəyannaməsi" ilə Azərbaycanın şimal torpaqlarında Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti yarandığını elan etdi. Bu tarixi sənədə görə, Azərbaycan qonşu xalqlar və dövlətlərlə dostluq münasibəti quracaqdır. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin təşkil idarəsi xalq cümhuriyyətidir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti millət, məzhəb, sinif və cins fərqi görmür və bütün vətəndaşların siyasi hüquqlarını təmin etməlidir.
1918-ci il 9 noyabr tarixində M.Ə.Rəsulzadənin təklifi əsasında Azərbaycan Demokratik Respublikasının üçrəngli bayrağı qəbul edilmişdir. O zamana qədər Azərbaycan Demokratik Respublikasının bayrağı qırmızı rəngdəydi.
Azərbaycan Demokratik Respublikası gərgin və mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdə cəmi 23 ay fəaliyyət göstərə bildi. Təəssüflər olsun ki, müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti iki yaşına dolmadan bolşeviklərin hücumuna məruz qalıb müvəqqəti olaraq devrildi. Sovetlər Birliyi Azərbaycanı məcburi surətdə öz tərkibinə daxil etdi. Bolşeviklər tərəfindən devrilməsinə baxmayaraq, istiqlal ideyası yenilmədi və 1991-ci ildə Sovet İmperiyasının dağılması ilə Azərbaycan yenidən öz müstəqilliyini elan etdi.
1991-ci ildə SSRİ dağıldıqdan sonra Azərbaycan özünü Xalq Cümhuriyyətinin varisi elan edib və ölkənin müstəqiliyi yenidən bərpa olunub. 1990-cı ildən Respublika günü – dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi günü dövlət bayramı kimi qeyd edilir.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan dünyada ən sürətlə inkişaf edən, bütün sahələrdə yeniləşən dövlətdir
Qarpızın faydaları
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə: Qaz sızıntısı aşkarlandı
Günün qoroskopu: ailə üzvləri ilə həssas davranın
Sürücü idarəetməni itirdi, avtomobil attraksiona çırpıldı - ANBAAN VİDEO
Kraliça ilə vida mərasimi keçirilir - FOTO
Oxumamaq dərdi: buna görə əsəbləşməyə dəyərmi?
Bayranqabağı hava
Rəqibimiz "Barselona" oldu
İran kapitalı Azərbaycana gələrsə...
Gül suyunun faydaları
Alimlər xolesterinin mədəyə təsirini izah etdilər
Azərbaycanda koronavirusa yoluxmanın ən yüksək olduğu yerlər açıqlandı - SİYAHI
Qorxma, yaxınlaş anana
Məşhur aktyor yenidən evlənir-FOTO
Hamiləlikdə dəriyə qulluq
Hava haqqında - 21.09.2013
İnternet problemi nə vaxt həll olunacaq?
Ölkənin ən gözəl qızı seçiləcək
WhatsApp-da möhtəşəm yenilik
Yaz üçün gözəl donlar
Rayan Reynolds 300 kimsəsiz uşağı qış geyimi ilə təmin etdi
"Mars one"layihəsi
Qadınları qıcıqlandıran 8 əsas səbəb
Qeyri-adi uşaq saç düzümləri
Ermənilər daha bir terror təşkilatı yaratdılar
Ordumuz üçün 60 milyon
Yaponiya kosmosa "zibilyığanlar" buraxacaq
Telefonumuzu bəzəyək
"Snikers" dondurması (foto-resept)
Qurban bayramında qeyri-iş günlərinin sayı açıqlandı
Bakıda saxta pul çap edənlər tutuldu
Bakıda bu şəxslər üçün avtobuslar pulsuz olacaq
Bakıda pulsuz avtobuslar
Dünyanın ən hündür ikinci heykəli - FOTO
Leksika - 1
Koronaviruslu şəxs xəstəxanadan qaçdı - FOTO
Aclıq hissini yox edin
Azərbaycan iqtisadiyyatında artım
Lənkəranda bu ilin 8 ayı ərzində 146 nəfər xərçəng xəstəsi qeydə alınıb
Berlində sürücüsüz hərəkət edən pulsuz elektrobuslar işə başlayır
Şərq ulduz falı
Sabahın HAVAsı
Kağızdan saat düzəldilməsi
Bakı 2015: Hansı ölkə medal sayına görə irəlidədir?
Həyəcan siqnalı: tanklarımız təlim rayonlarına çatdırıldı
Marşrutların fəaliyyəti tamamilə dayandırıla bilər
Burma peçenye (foto resept)
Azərbaycan Rusiyaya nota verdi
Məşhur həkim koronavirusdan danışdı: "Yeni ilə kimi...."
- ŞƏRHLƏR