Düşüncə düşünmə aktıdır, daha çox düşünmə imkanıdır.O, bəzən əqli-məntiqi mülahizələrlə, ictimai-fəlsəfi və dini əxlaqi düsturlarla daxili duyğuya,mənəvi ruhi işiqlanmaya, özünü, haqqı və həqiqəti tanımağa yönəldir.
İnsanın həyatında sadədən mürəkkəbə doğru istiqamətlənən psixi fəaliyyət formaları aşağıdakı ardıcıllıqla psixoloji məfhumlarla ifadə olunur: duyğu, qavrama, yaddaş, təfəkkür, düşüncə və s.
Duyğu - hissiyyat üzvləri vasitəsilə bizi əhatə edən aləmin əşya və hadisələrinin ayrı-ayrı xüsusiyyətlərinin beyin qabığında əks olunmasıdır.
Qavrama - hissiyyat üzvlərinə birbaşa təsir edən ətraf aləmin əşya və hadisələrinin bütövlükdə mərkəzi sinir sistemində əks olunmasıdır.
Yaddaş - keçmişdə qavranılmış bilik ehtiyatlarını və həyat təcrübəsini beyində saxlamaq və lazım olduqca ondan istifadə etmək qabiliyyətidir.
Təfəkkür - duyğu üzvləri,həyat təcrübəsi və bilik ehtiyatları vasitəsilə gerçəkliyin beyində əks olunmasının sözlərlə ümumiləşdirilərkən cisim və hadisələr arasındakı qanunauyğunluqlardan əqli nəticə çıxarmaq qabiliyyətidir.
Düşüncə (şüur) - insanın ali sinir fəaliyyətinin ən yüksək pilləsi olmaqla özünü və xarici aləmi dərk etməsidir.
Ətraf aləmin dərk olunması prosesində iştirak edən psixi mexanizmlər içərisində ən sadə akt duyğudur.Duyğu vasitəsilə hər hansı bir xassəni dərk edirik, onun haqqında təsəvvür yaradırıq. Beləliklə, ən sadə ən elementar duyğu aktı vasitəsilə hər hansı şeyi tanıyırıq (yaddaş) və mühakimə yürüdürük (təfəkkür). Lakin bundan əlavə öz mürəkkəbliyi və mənşəyinə görə duyğudan sonra bu prosesdə iştirak edən mexanizm qavramadır. Qavrama mexanizmində hər hansı konkret bir hissiyyat deyil, qavranılan hadisənin bütün tərəfləri - həcmi, rəngi, qoxusu və s. aydınlaşdırılır,tam şəkildə dərk edilir. Deməli, qavrama prosesi yüksək inkişafa malik təfəkkürün mövcudluğu ilə reallaşır.Bundan əlavə, duyğu,qavrama,təfəkkür və s. kimi məfhumlar zaman keçdikcə və insan yaşa dolduqca dəyişir,zənginləşir.Bu məfhumların mahiyyəti onların obyektiv dünyanın subyektiv obrazı olmasındadır və bu proseslərin əsasını təşkil edən psixi mexanizmlərin sistem xarakterli olaraq qarşılıqlı təsir əlaqəsində fəaliyyət göstərməsindədir.
Təfəkkürün birbaşa beyinlə funksional əlaqəsini qəbul etsək bunun yalnız fərdə aid olduğunu görərik. Cəmiyyətin nə beyni, nə də hissiyyat üzvləri yoxdur və ictimai düşüncə məfhumlar, anlayışlar, əqli nəticələr formasında mövcud olmaqla dil və yazı kmi ən ali formada təzahür edir.
İnsan cəmiyyətlərinin yaranma və inkişafı tarixinin analizi göstərir ki, ilkin mərhələlərdə düşüncə hər hansı fərdin ayrılıqda funksiyası kimi mövcud olmamışdır. İnsanların bir-birilə təmasda olması, ümumi məqsədə yönəlmiş birgə fəaliyyəti nəticəsində formalaşmışdır.
İctimai şüur sosial qarşılıqlı əlaqənin formalarından biridir.Hər hansı qarşılıqlı təsir əlaqəsi bir forma daxilində ayrı-ayrı qarşılıqlı əlaqələrin birinin digəri ilə əvəz olunması və ümumi əlaqələrin cəmlənməsi nəticəsində yaranır.İctimai şüur fərdin təfəkkürünün birbaşa təzahürü kimi yox, onun, dolayısı ilə ayrı-ayrı fərdlərin təfəkkür qarşılıqlı əlaqəsi kimi formalaşır.
Cəmiyyət düşünmür deyiriksə, bu sözləri beyin haqqında deyə bilərik. Beyin düşünmür, insan beyin vasitəsilə düşünür.Beyni bədəndən ayırıb hər hansı qidalı mühitə yerləşdirsək, nə beyin, nə də beyindən ayrılmış bədən düşünə bilməz. Yəni fərd ayrılıqda ictimai şüur yaratmır.Cəmiyyətin fərdləri olmasa, ictimai şüur yararana bilmir.
Ardı var
XƏBƏR LENTİ
Ən dəyərli varlığımız - Ailə
İnstagram fenomeni olan Boo adlı it öldü
Sizə hansı vitaminlər lazımdır?
"Azərbaycan milli və dini problemlərin həlli işində nümunə ölkədir"
Hadise Qadınlara Səsləndi-FOTO
Çimərlik geyiminin tarixi
Suya çox ehtiyacı olmayan 3 bitki
Pis xəbərlərin faydası da var
Bananlı şokoladlı tort (foto resept)
Günün qoroskopu: təmkinli, amma əzmkar və qətiyyətli olun
"Şahdəniz"in işlənməsi üzrə müqavilənin müddəti 2048-ci ilə kimi uzadılır
Pasportlar üçün ödənilən dövlət rüsumu
Boyuna buz qoymağın faydaları
Salep necə hazırlanır?
Diş ağrısına darçın, limon duzu çarədirmi?
Qəbuldan kəsilənlər də ali təhsil ala biləcəklər? - FOTO
Həftəsonu Bakıda hava necə olacaq?
Bakı sakinindən maraqlı ixtira
Bayram üçün manikür modelləri
190 manatlıq yardımla bağlı rəsmi açıqlama
Pəhriz salatı (foto resept)
Rusiyada miqrantlara daha bir qadağa qoyuldu
Azərbaycanda icazə SMS-ləri ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Facebook bir ölkənin pulunu qazanır
Əqiq və ya firuzə daşlı üzük taxmağın savabı varmı?
Əcnəbi fotoqraf Azərbaycanda nəyə mat qaldı?
Lavrov: "Türkiyə ilə ehtiyac duyulan məsələlərin müzakirəsi üçün yaxşı imkan var"
Hollivudun ən güclü ulduz cütlükləri - FOTO
Mimoza salatı (foto-resept)
Ölkədə koronavirusun pik həddə çatma vaxtı hesablanır - RƏSMİ
2015-ci ilin qol çantaları
Qubalıların zəfər sevinci - VİDEO
Əsgər analarının aksiyası Ermənistanı silkələdi
İnstaqram fenomeni olmaq istədi - borca düşdü
“Taxt oyunları”da daha bir xəta - VİDEO - FOTO
Böyrəklərin fəaliyyətini yaxşılaşdıran ərzaqlar
17 dərəcə isti olacaq
Qardaş Türkiyədən informasiya mübarizəsində Azərbaycana dəstək: Ermənistanın törətdiyi təxribatlar faktlarla
Digər ölkələrdə görə biləcəyiniz hallar
Beyons illər sonra eyni mükafatı aldı-FOTO
Fast foodların kalorisini bilirsinizmi?
"Çarpışma"nın aktyoru xəstəxanalıq oldu
Qadınlara xas psixoloji sindromlar
Burak Özçivit məşhur aktrisa ilə sevgili olacaq - FOTO
“iPhone”nun yeni modelləri lağa qoyuldu - FOTO
Jirinovski Rusiyada koronavirus peyvəndini yaradanların mükafatlandırılmasını istədi
Malcolm X-in ibrətli sözləri
6 saat oyun oynadı, ürəyi partladı
İdeal süfrə necə olmalıdır?
Koronavirusa yoluxan şahzadə karantin rejimini pozdu
- ŞƏRHLƏR