Düşüncə düşünmə aktıdır, daha çox düşünmə imkanıdır.O, bəzən əqli-məntiqi mülahizələrlə, ictimai-fəlsəfi və dini əxlaqi düsturlarla daxili duyğuya,mənəvi ruhi işiqlanmaya, özünü, haqqı və həqiqəti tanımağa yönəldir.
İnsanın həyatında sadədən mürəkkəbə doğru istiqamətlənən psixi fəaliyyət formaları aşağıdakı ardıcıllıqla psixoloji məfhumlarla ifadə olunur: duyğu, qavrama, yaddaş, təfəkkür, düşüncə və s.
Duyğu - hissiyyat üzvləri vasitəsilə bizi əhatə edən aləmin əşya və hadisələrinin ayrı-ayrı xüsusiyyətlərinin beyin qabığında əks olunmasıdır.
Qavrama - hissiyyat üzvlərinə birbaşa təsir edən ətraf aləmin əşya və hadisələrinin bütövlükdə mərkəzi sinir sistemində əks olunmasıdır.
Yaddaş - keçmişdə qavranılmış bilik ehtiyatlarını və həyat təcrübəsini beyində saxlamaq və lazım olduqca ondan istifadə etmək qabiliyyətidir.
Təfəkkür - duyğu üzvləri,həyat təcrübəsi və bilik ehtiyatları vasitəsilə gerçəkliyin beyində əks olunmasının sözlərlə ümumiləşdirilərkən cisim və hadisələr arasındakı qanunauyğunluqlardan əqli nəticə çıxarmaq qabiliyyətidir.
Düşüncə (şüur) - insanın ali sinir fəaliyyətinin ən yüksək pilləsi olmaqla özünü və xarici aləmi dərk etməsidir.
Ətraf aləmin dərk olunması prosesində iştirak edən psixi mexanizmlər içərisində ən sadə akt duyğudur.Duyğu vasitəsilə hər hansı bir xassəni dərk edirik, onun haqqında təsəvvür yaradırıq. Beləliklə, ən sadə ən elementar duyğu aktı vasitəsilə hər hansı şeyi tanıyırıq (yaddaş) və mühakimə yürüdürük (təfəkkür). Lakin bundan əlavə öz mürəkkəbliyi və mənşəyinə görə duyğudan sonra bu prosesdə iştirak edən mexanizm qavramadır. Qavrama mexanizmində hər hansı konkret bir hissiyyat deyil, qavranılan hadisənin bütün tərəfləri - həcmi, rəngi, qoxusu və s. aydınlaşdırılır,tam şəkildə dərk edilir. Deməli, qavrama prosesi yüksək inkişafa malik təfəkkürün mövcudluğu ilə reallaşır.Bundan əlavə, duyğu,qavrama,təfəkkür və s. kimi məfhumlar zaman keçdikcə və insan yaşa dolduqca dəyişir,zənginləşir.Bu məfhumların mahiyyəti onların obyektiv dünyanın subyektiv obrazı olmasındadır və bu proseslərin əsasını təşkil edən psixi mexanizmlərin sistem xarakterli olaraq qarşılıqlı təsir əlaqəsində fəaliyyət göstərməsindədir.
Təfəkkürün birbaşa beyinlə funksional əlaqəsini qəbul etsək bunun yalnız fərdə aid olduğunu görərik. Cəmiyyətin nə beyni, nə də hissiyyat üzvləri yoxdur və ictimai düşüncə məfhumlar, anlayışlar, əqli nəticələr formasında mövcud olmaqla dil və yazı kmi ən ali formada təzahür edir.
İnsan cəmiyyətlərinin yaranma və inkişafı tarixinin analizi göstərir ki, ilkin mərhələlərdə düşüncə hər hansı fərdin ayrılıqda funksiyası kimi mövcud olmamışdır. İnsanların bir-birilə təmasda olması, ümumi məqsədə yönəlmiş birgə fəaliyyəti nəticəsində formalaşmışdır.
İctimai şüur sosial qarşılıqlı əlaqənin formalarından biridir.Hər hansı qarşılıqlı təsir əlaqəsi bir forma daxilində ayrı-ayrı qarşılıqlı əlaqələrin birinin digəri ilə əvəz olunması və ümumi əlaqələrin cəmlənməsi nəticəsində yaranır.İctimai şüur fərdin təfəkkürünün birbaşa təzahürü kimi yox, onun, dolayısı ilə ayrı-ayrı fərdlərin təfəkkür qarşılıqlı əlaqəsi kimi formalaşır.
Cəmiyyət düşünmür deyiriksə, bu sözləri beyin haqqında deyə bilərik. Beyin düşünmür, insan beyin vasitəsilə düşünür.Beyni bədəndən ayırıb hər hansı qidalı mühitə yerləşdirsək, nə beyin, nə də beyindən ayrılmış bədən düşünə bilməz. Yəni fərd ayrılıqda ictimai şüur yaratmır.Cəmiyyətin fərdləri olmasa, ictimai şüur yararana bilmir.
Ardı var
XƏBƏR LENTİ
Bayranqabağı hava
Ən yaxşılar seçilir
İtin-pişiyin nə xeyri var?
İşıqlı gecələr və zülmət gündüzlər şəhəri
Muğamımız Rusiyada səslənəcək
Üç dövlət universiteti distant təhsil sisteminə keçdi
Gül kələmi salatı (foto resept)
Koronavirusa qalib gəlmək üçün 5 qayda
Ayaqqabı təmizliyi üçün praktik üsullar
Azərbaycan Mərkəzi Bankının valyuta məzənnələri
Hava haqqında
Günün qoroskopu:Dəyişikliklərə hazır olun
Qeyri-adi eynəklər
Bakı məktəblərinin I sinfinə qeydiyyatdan keçən şagirdlərin sayı açıqlandı
HAVA necə olacaq?- 11 MART
İlham Əliyev Moskvada keçirilən üçtərəfli görüşü bölgənin inkişafı üçün vacib adlandırıb
Bakı 2015-də ilk medalımızı qazandıq
Sami Yusifdən Azərbaycana dəstək
I siniflərə qəbulun vaxtı uzadıldı
Bu qızla kim evlənsə 10 milyon alacaq-FOTO
Azərbaycanda uşaqların qeysər kəsiyi ilə dünyaya gəlməsinə tibbi komissiyalar icazə verəcək
Dekorasiyada qara rəng dəbi
Bakıda çörək daşınmasında qadağa olacaq?
Manikürdə yarım ay trendi
Qışda maskalardan düzgün şəkildə istifadə etməyin qaydaları açıqlandı
Cəbhə xəttində gərginlik
Çində dünyanın ilk sürətli asma dəmir yolu körpüsü açılır
"Victoria's Secret"in yeni mələkləri seçildi-FOTO
Murad Dalkılıç Bakıya gəlir
Ördək əti hansı xəstəliklərə faydalıdır
Rəngarəng çantalar
Yaponların qeyri-adi icadı
Jerar Depardenin məhkəmə işi ləğv olundu-FOTO
YENİLİK! Nazirlik valideynlərin istəyini nəzərə aldı
Azərbaycanlı körpəni erməni gülləsindən möcüzə qurtardı
Bakı metrosu mayın 11-də işini bərpa edir? - RƏSMİ CAVAB
Rusiya Qarabağa girərsə, Türkiyə NƏ EDƏCƏK?
Bu ilin ən gözəl 15 qadını
Hər yaşa uyğun makiyaj
Sobada kartoflu toyuq (foto-resept)
HAVA necə olacaq?- 5 fevral
"Türkiyə Avropa Birliyini təhdid etməsin" - Jan Klod Yunker
"Neftçi" üçün "ölüm-qalım" matçı
Şeyma Acunu sildi
Hikmət Hacıyevdən “Sərhədsiz Reportyorlar”a və ATƏT-ə çağırış
Bill Qeyts koronavirus testləri barədə: “Boş yerə pul itkisidir”
Eşq dəryası
Nəhəng uşaq böyüyür
Sürücülərə XƏBƏRDARLIQ: "Noyabr və dekabr ayını gözləməyin"
Kəlbəcər meşələri erməni barbarlığı ilə üz-üzə: Təbiətin rəngini qaytaracağıq - VİDEO
- ŞƏRHLƏR