Davamlı düşünərək problemlərimizi təkrar təkrar gözümüzdə canlandırmaq, problemlərimizi yenidən xatırlamaq və başımızı davamlı yaşadığımız istənməyən hadisələrlə məşğul etmək sağlamlığımız baxımından olduqca zərərlidir. Bu vəziyyətə psixologiyada ruminasiya adı verilir.Əgər bu şəkildə bəzi şeyləri çox çox düşünürsüzsə, kədərlənməyin, tək deyilsiniz. Bu çoxu insanın yaşadığı ortaq bir problemdir.
Ruminasiyanın zərərləri
Mənfi düşüncələrə sıxlaşmaq psixi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxarar. Araşdırmalar göstərir ki səhvləriniz, problemləriniz və problemləriniz haqqında çox çox düşünməniz sizləri daha çox depressiyaya, zədə sonrası stress pozuqluğuna (PTSD) və təşvişli nevrotik pozuntuya yol açır.
Mənfi düşünmə, buraxılması çətin bir dövr halını alır. Zamanla bu düşüncə tərzi pis bir vərdiş halını alır və buraxması çətin bir döngüyə çevrilir. Əvvəl problemlərinizi düşünürsünüz, sonra özünüzü günahlandırırsınız, özünə inamın düşür, stressin artır, depressiyaya girirsiniz və bu halınızla problemləri daha çox başa taxırsınız. Bəzi araşdırmalara görə ruminasiya duyğusal stressi artırır ki bu da maddə istifadəsi və ya yemə pozuqluğu kimi problemlərə səbəb ola bilir.
Necə önlənə bilər?
Əgər yaşadığınız problemlər qarşısında özünü günahlandırmağa meyliniz varsa, düşünmə tərzinizi dəyişdirməyə çalışın. Bu təbii ki də praktik etmənizə və əzminizə bağlı olaraq dəyişəcəkdir, lakin belə etməniz sizə daha yaxşı hiss etdirəcək.
* Hadisə yaşandığında fərqinə varın.
Nə qədər ruminasiya etsəniz o qədər mənfi döngü içərisinə girərsiniz. Düşüncə vərdişlərinizi fərq edin və mənfi düşüncələrin zehininizdə canlandığı zamanlara bütün diqqətinizi verin. Belə düşündüyünüzün "fərqinə çatdığınızda" o düşüncəni daha tez dəyişdirə biləcəksiniz.
* Problemləriniz üçün həllər axtarın.
Problemlərinizi yalnız düşünməklə qalmayın, həll istehsal etməyə də çalışın. Özünüzə edə biləcəklərinizi soruşun, xətalarınızdan öyrənin və özünüzə dərslər çıxarın.
* Düşünmək üçün özünüzə zaman ayırın.
Beyniniz, gündəlik həyata davam edə bilmək üçün bəzi şeyləri müəyyən əməliyyatlardan keçirmə ehtiyacı duyar. Gündə 20 dəqiqə yalnız düşünməniz üçün özünüzə vaxt ayırın. Əgər başqa vaxtlarda ruminasiya etməyə başlasanız özünüzə bunu xatırladın: "Bunları özümə ayırdığım 20 dəqiqə içində düşünəcəyəm." Daha sonra işinizə ya da yaşantınıza davam edin. Belə etdikdə mənfi düşüncələri dayandırmaq üçün sizlərə fürsət doğulacağını görəcəksiniz.
* Diqqətinizi dağıdın.
Unutmayın, bir şeyi unutmaq istəsəniz unuda bilməzsiniz, tam tərsinə daha çox xatırlayarsınız. Düşüncələrinizi dağıtmanızın yolu bu deyil, özünüzü başqa bir işlə məşğul edin.
* Fərqindəlik ən önəmlisi.
Burada maarifləndirmə dediyimiz şey (mindfulness) yaşadığımız anın "bu an və indi" olduğunu anlaya bilməkdir. Belə düşündüyünüzdə tamamilə içində olduğunuz anı yaşayarsınız. Meditasyon kimi bu da praktik istər əlbəttə, amma zamanla ruminasiyanı aşağı saldığını fərq edəcəksiniz.
Mənbə: Beyin Akademisi
Tərcümə: Eltun İsmayılov
XƏBƏR LENTİ
2021-ci il “Nizami Gəncəvi İli” elan edildi - SƏRƏNCAM
Rusiya Qarabağa qoşun yeridir
Azərbaycanda koronavirusa yoluxmanın artmasının əsas səbəbi açıqlandı - RƏSMİ
ABŞ Azərbaycan neftinin idxalını azaldıb
Dollar yenə ucuzlaşdı
Əfqanıstanda partlayış: 11 ölü
"Gəlin barmağı" tortu (foto resept)
İzmirdə binanın çökmə anı – VİDEO
HAVA necə olacaq?-16 yanvar
Reklamlar uşaqlarınızı obsessiv edir
Tulum modelləri
Fahriye Evcen 4 aylıq oğlu üçün məktəb axtarır
Dişlərə ziyan verən vərdişlər
Messi ikinci dəfə ata olacaq
Bəzi qadınlar niyə tənhadır?
Körpə ağlamağında gizlənən fayda
Ağacda 250 növ alma bitir
Koronavirusu amerikalı professor Çinə satıb? – Röyter açıqladı
İbrahimoviçin Bakıya gəliş səbəbi bilindi
Azərbaycanlı uşaqlar nəyin ardınca gedirlər?
Diqqət! Şifrələrinizi dəyişdirin
Lənkəran sakini su quyusu qazdırdı, qaz çıxdı - VİDEOREPORTAJ
Təhsil Nazirliyi əhaliyə müraciət etdi
78 ildir yemir və içmir
Alimlər açıqladı: 2030-cu ildə müsəlmanlar 36 gün oruc tutacaq
Azərbaycanda satılan ən ucuz – 10 AVTOMOBİL
Məşhur cütlükdən AÇIQLAMA
Körpələrdə diş ağrısını azaltmaq üçün nə etməliyik?
Selma Hayekdən 100 milyonluq yardım
Azərbaycanda karantinin sərtləşdirilməsi ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Ağsaqqallar Şurası yığıncaq keçirib
Tuba bu dəfə Kənanla tərəf müqabili olacaq
Sentyabr ayının qalibləri!
Məryəm Üzərli əvvəlki gözəlliyini bərpa etdi-FOTO
Hikmətli sözlər
Xəstənin yumurtalığından 37 kq-lıq şiş çıxarıldı
Sualtı Wi-Fi şəbəkəsi olacaq
İnsanlar və əsərlər arasındakı uyğunluq
Qadınların kişiləri qorxudan 9 xüsusiyyəti
Serdar Ortaçın anası oğluna mahnı həsr etdi – VİDEO
Meyvə qabıqlarının faydaları
Qeyri-adi faktlar
Merilin Monronun heykəlini oğurladılar
Krediti olanlar oxusun-video
10 gün qida boyası içdi-ŞOK NƏTİCƏ-FOTO
Onlar necə məşhur oldu?
Dərini cavanlaşdıran kələm maskası
Uçarkən ürəyiniz rahat olsun deyə…
Azərbaycanda dronlara icazə verildi
Dadlı kükü(foto resept)
- ŞƏRHLƏR