Davamlı düşünərək problemlərimizi təkrar təkrar gözümüzdə canlandırmaq, problemlərimizi yenidən xatırlamaq və başımızı davamlı yaşadığımız istənməyən hadisələrlə məşğul etmək sağlamlığımız baxımından olduqca zərərlidir. Bu vəziyyətə psixologiyada ruminasiya adı verilir.Əgər bu şəkildə bəzi şeyləri çox çox düşünürsüzsə, kədərlənməyin, tək deyilsiniz. Bu çoxu insanın yaşadığı ortaq bir problemdir.
Ruminasiyanın zərərləri
Mənfi düşüncələrə sıxlaşmaq psixi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxarar. Araşdırmalar göstərir ki səhvləriniz, problemləriniz və problemləriniz haqqında çox çox düşünməniz sizləri daha çox depressiyaya, zədə sonrası stress pozuqluğuna (PTSD) və təşvişli nevrotik pozuntuya yol açır.
Mənfi düşünmə, buraxılması çətin bir dövr halını alır. Zamanla bu düşüncə tərzi pis bir vərdiş halını alır və buraxması çətin bir döngüyə çevrilir. Əvvəl problemlərinizi düşünürsünüz, sonra özünüzü günahlandırırsınız, özünə inamın düşür, stressin artır, depressiyaya girirsiniz və bu halınızla problemləri daha çox başa taxırsınız. Bəzi araşdırmalara görə ruminasiya duyğusal stressi artırır ki bu da maddə istifadəsi və ya yemə pozuqluğu kimi problemlərə səbəb ola bilir.
Necə önlənə bilər?
Əgər yaşadığınız problemlər qarşısında özünü günahlandırmağa meyliniz varsa, düşünmə tərzinizi dəyişdirməyə çalışın. Bu təbii ki də praktik etmənizə və əzminizə bağlı olaraq dəyişəcəkdir, lakin belə etməniz sizə daha yaxşı hiss etdirəcək.
* Hadisə yaşandığında fərqinə varın.
Nə qədər ruminasiya etsəniz o qədər mənfi döngü içərisinə girərsiniz. Düşüncə vərdişlərinizi fərq edin və mənfi düşüncələrin zehininizdə canlandığı zamanlara bütün diqqətinizi verin. Belə düşündüyünüzün "fərqinə çatdığınızda" o düşüncəni daha tez dəyişdirə biləcəksiniz.
* Problemləriniz üçün həllər axtarın.
Problemlərinizi yalnız düşünməklə qalmayın, həll istehsal etməyə də çalışın. Özünüzə edə biləcəklərinizi soruşun, xətalarınızdan öyrənin və özünüzə dərslər çıxarın.
* Düşünmək üçün özünüzə zaman ayırın.
Beyniniz, gündəlik həyata davam edə bilmək üçün bəzi şeyləri müəyyən əməliyyatlardan keçirmə ehtiyacı duyar. Gündə 20 dəqiqə yalnız düşünməniz üçün özünüzə vaxt ayırın. Əgər başqa vaxtlarda ruminasiya etməyə başlasanız özünüzə bunu xatırladın: "Bunları özümə ayırdığım 20 dəqiqə içində düşünəcəyəm." Daha sonra işinizə ya da yaşantınıza davam edin. Belə etdikdə mənfi düşüncələri dayandırmaq üçün sizlərə fürsət doğulacağını görəcəksiniz.
* Diqqətinizi dağıdın.
Unutmayın, bir şeyi unutmaq istəsəniz unuda bilməzsiniz, tam tərsinə daha çox xatırlayarsınız. Düşüncələrinizi dağıtmanızın yolu bu deyil, özünüzü başqa bir işlə məşğul edin.
* Fərqindəlik ən önəmlisi.
Burada maarifləndirmə dediyimiz şey (mindfulness) yaşadığımız anın "bu an və indi" olduğunu anlaya bilməkdir. Belə düşündüyünüzdə tamamilə içində olduğunuz anı yaşayarsınız. Meditasyon kimi bu da praktik istər əlbəttə, amma zamanla ruminasiyanı aşağı saldığını fərq edəcəksiniz.
Mənbə: Beyin Akademisi
Tərcümə: Eltun İsmayılov
XƏBƏR LENTİ
Özbaşına tikintiyə mülkiyyət hüququ verilə bilər
Azərbaycanda təbii qaz təchizatçısı dəyişib - QƏRAR
Şah plov (foto resept)
Beren Saat Kənan Doğulunun sözünü yerə saldı-FOTO
Barak Obamadan qəribə açıqlama
Düşmən Talış və Suqovuşanda “Euronews”un çəkiliş qrupunu atəşə tutdu - RƏSMİ
Ermənistan dövlət sərhədində atəşkəs rejimini pozub - RƏSMİ
Gözləriniz işıq saçacaq
2013-cü ilin 9 dırnaq boyası
Daha 6 rayon və 3 şəhər üzrə 190 manat birdəfəlik ödəmə veriləcək
DİM imtahan verəcək şəxslərə MÜRACİƏT ETDİ
Süd verən analara yay tövsiyələri
HAVA necə olacaq?-17 yanvar
Təhsil nazirinin Lənkəranda vətəndaşları qəbul vaxtı dəyişdirilib
Kakoslu piroq (foto resept)
Gözəl qadın, ağıllı qadın
Tanınmış obrazlar fərqli qələmdən
Avropada rouminq ucuzlaşacaq
Müəllimlərin maaşı 40 faizə qədər artacaq
Cehizlik qablar
Mançini: "Onda "Qarabağ"a təbriklər!"
FİFA Messini seçdi
Şəkillərdə gözəl görünməyin yolları
Düşmənin Ağdərədə yerləşən alaylarını silah-sursatla təmin edən anbar partladı - RƏSMİ
Qış aylarında bu dərmanlardan İSTİFADƏ ETMƏYİN!
Dünya yeni ili necə qarşılayır?
Ledi Qaqa bu dəfə də TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Ermənilər kəndlərimizi atəşə tutdular
Bakı dönərxanalarında qiymət döndü
Kim ölməyi və evlənməyi qadağan etdi
Kişilərin qadınlardan eşitmək istəmədikləri...
Gündən qoruyan kremlər... heç nədən qorumur - ARAŞDIRMA
Karantindən bezdi, evinin altında 120 illik tunel kəşf etdi - FOTO
"Jozefina" tortu (foto resept)
Sevgilisi Hadisənin evinə köçdü
Dekolteli ziyafət donları
Bu adam benzin içərək yaşayır
Seda Sayanı təhqir həbs olundu
"Harry Potter"in yazıçısı koronavirusa yoluxub-FOTO
Demet Acunu məhkəməyə verdi
Daima düşünən insanlarda mövcud olan xüsusiyyətlər
Bu da üzən göydələn
Amerikalı alimlər açıqladı: “Mükəmməl qadın üz cizgiləri bu formadadır”
Dnepropetrovskidən Bakıya birbaşa təyyarə reysi açılır
Vladimir Zelenski koronavirusa yoluxub
Su haqqında bilmədiklərimiz
Prezident İlham Əliyev Belarusda səfərdədir
Damla şokoladlı şirniyyat (foto resept)
“Johnson&Johnson”un koronavirusa qarşı vaksini davamlı immun cavab reaksiyasına səbəb olub
Günün qoroskopu: qətiyyətli, sərt və hətta aqressiv olun
- ŞƏRHLƏR