Uşağa tərbiyə verərkən laqeyd yanaşmaq və buna boş bir şey kimi baxmaq olmaz. Əvvəlcə böyüyən, sonra böyüdən insanın dərsinin ana ünsürü ailə qurumudur. Bu mövzu cəmiyyətin təməlini təşkil etməkdədir. Uşağın tərbiyəsi dünyaya gəlmədən, ana bətnində olarkən başlamalıdır. Hamiləlik göstəriciləri başladığı zaman uşağın həyatı əxlaqı və imanı ana olmağa hazırlaşan qadının yediyinə, içdiyinə, hərəkətlərinə və davranışlarına çox diqqət etməsi lazımdır. Beləcə, körpənin gələcəyi şəkil alır. Peyğəmbər Əfəndimiz (s.a.v) nurlu kəlamlarının birində belə buyurmuşdur: "Körpə ana qarnında 40 gündən sonra insan olaraq toplanmağa başlayır. Bir-biri ilə eyni mühitdə təmasda olur, sonra o qədər zamanda pıxtalaşmış qan olur və sonra 40 gündə ət parçası olaraq qalır. Daha sonra onun üçün mələklər nələr edəcəyini, ruzisini, əcəlini, xoşbəxt və ya bədbəxt olacağını yazmaqla tapşırılır. Bunlar yazıdıqdan sonra canına ruh üfürülür". Bu hədisdən başa düşüldüyü qədər uşaq daha ana bətnindəykən bütün gələcəyi hazır olur. Ananın da bütün xasiyyəti və hərəkətləri uşağın gələcəkdəki həyatına təsir etdiyini də yaddan çıxartmayaq. Uşaq doğulduqdan etibarən tərbiyənin əhəmiyyətli bir hissəsi başlayır. Unudulmamalıdır ki, tərbiyə ölənə qədər davam edən bir fəaliyyətdir. Ana və ataya düşən ən böyük vəzifə, uşaq dünyaya gözünü açdığı andan etibarən ciddi bir şəkildə işə girməkdir. Allah Təalanın uşağı ana və ataya bir əmanət olaraq verdiyini unutmamaq lazımdır. Uşağın ana və ataya təmiz, ağ bir kağız kimi verildiyini, üzərinə yazı yazma vəzifəsinin də ana və ataya aid olduğunu unutmamaq lazımdır.
Tərbiyəyə vaxt ayırmaq mühümdür. Uşağın tərbiyəsinə ana və atalar laqeyd yanaşmamalıdırlar. Əksər valdeynlər işlədiklərinə görə uşaqlarına vaxt ayıra bilmir, özbaşına buraxır, heç bir şeyləri ilə maraqlanmır. Uşağın tərbiyəsi valdeynlərin işlərinin arasında unudulub gedir. Tərbiyə vermək ancaq o demək deyil ki, uşağın qarnını doydurub, təmiz səliqəli geyindirəsən. Bu cür bir tərbiyə anlayışı ilə yetişən uşaqların mənəvi dünyası boş qalacaq, yaxşı və əxlaqlı böyüməyəcək, irəlidəki yaşlarında bu boşluğun fakturasını özü, cəmiyyət, ata və analar çox ağır ödəyəcək.
Tərbiyənin yalnız tətbiq olunan metodlarla bağlı olmadığı bizim ulu babalarımız tərəfindən də deyilmişdir. Ana-atanın uşaq dünyaya gəlmədən əvvəlki həyatlarının, ananın uşağa hamilə olduğu zamankı həyatının və uşaq dünyaya gəldikdən sonra da evin ümumi vəziyyətinin uşaq üzərində təsirləri vardır. Bunun üçün xüsusilə ata qazancına haram qarışdırmamağa diqqət etməlidir.
İmam Azam Həzrətləri haqqında belə bir mənqibə nəql edilir: Bir gün İmamın uşağı xoş olmayan bir davranışla qonşuların xətrinə dəyər. Qonşu bir neçə dəfə təkrarlanan bu davranışı utana utana Hz. İmama izah edər. İmam Azam uşağa heç bir şey söyləməz. Yoldaşını çağırar və: "Xanım, mən bütün həyatımı nəzərdən keçirdim, uşağımızı belə bir davranışa itələyəcək səhvi tapa bilmədim. Bir də sən həyatını nəzərdən keçir" deyər. Qadın həyatını diqqətlə nəzərdən keçirər və sonunda uşağa hamiləykən qonşunun bağçasından öz bağçalarına düşmüş bir meyvəni yediyini xatırlayar. Dərhal qonşularına gedər və haqqını halal etdirər.
Böyüklərimizdən yenə birinin uşağı atası tarlaya gedərkən heyvanlarının başqalarının tarlasından ot yeyər narahatlığıyla ağzını bağlarmış. Bir başqa böyüyümüz uşağın anasına, "Bu uşağı necə yetişdirdin?" deyə soruşarlar. O da bu cavabı verər: "Mən onu dəstəmazsız olaraq heç əmizdirmədim".
Uşaqları döyməklə tərbiyə etmək olmaz. Uşaqları döyülməyə öyrəşdirmək onların gələcəkdə müxtəlif cinayətlərə əl atmasına səbəb ola bilər. Uşaqların ən böyük düşməni döyülməkdir. Uşağı döyməklə tərbiyə etmək onu kor quyuya atmağa bərabər dəyərdədir. Xüsusilə atanın döyməsi və təzyiqi ilə böyüyən uşaqlarda bəzi psixoloji problemlərin yaranmasına səbəb olur. Belə bir mühitdə böyüyən uşaqlar tez-tez yalan söyləməyə də başlayır və beləliklə yalançılığa öyrəşir. Uşaqların cinayət törətməyə yönəlməsində də ən böyük günahkar valdeynlərindir. Döyülmək uşağa heç bir şey qazandırmadığı kimi şəxsiyyətindən də bir çox şey alıb aparmaqdadır. Uşaq cinayətləri ilə əlaqədar araşdırmalardan da görünür ki, bu cür uşaqlar əsasən döyülən və təhsilsiz böyüyən uşaqlardır. Uşaqların tərbiyəsində əsas məqamlardan biri də ailə içərisində ana və ya atanın davranışlarıdır. Çünki uşaqlar daha doğulduğu gündən etibarən ətrafında olan hadisələri yaddaşlarında saxlayırlar. Və irəli yaşlarda da ana və atasını özünə nümunə olaraq seçib onların elədiklərini təkrarlayır. Uşaqlara mehriban və ölçülü bir mühit hazırlamalıyıq. Onları könüldən sevib, hərəkətlərimizlə tərbiyə etməliyik.
Allah hər birimizə əməli saleh övladlar yetişdirməyə kömək etsin....
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Uşaqlarda özünə hörmətin inkişafında 20 yol - (2)
Eva Lonqoriya Karib dənizində-FOTO
Azərbaycan Diplomatik Akademiyasında Doktorların 8-ci simpoziumu keçirilir
Oktyabr ayının qalibləri!
2012-ci ilin Hündür daban ayaqqabı modelləri
Ölənlərin sayı 5 dəfəyədək azalıb
Dünyanın ən gözəl qadını bayker oldu
Android-li telefonlardan pul oğurlanır
Azərbaycanlı tələbələrdən unikal ixtira-VİDEO
D vitamini hansı qidaların tərkibində olur?
Tez hazır olan duzlu xiyar(foto-resept)
Zəvvarlar Həcc ziyarətinin yekun ayinlərinə başlayıblar
"Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın ərazisidir, dünyada heç bir başqa dövlət bunun əksini demir"
Anlamaq üçün yenidən baxmalı olacaqsınız
Mövlana sözləri -1
O mesajlar niyə göndərilir? - Müdafiə Nazirliyi açıqladı
Ağızda dağılan ekler (foto-resept)
Marsa daha bir aparat göndərildi
Azərbaycan Respublikası vətəndaşının ilk biometrik pasportunun Prezident İlham Əliyevə təqdim edilməsi mərasimi olub
Hava haqqında - 01.09.2013
Uşaq ayaqqabıları
Metro və avtobus kartları dəyişdirilir
Yuxuda inildəmək xəstəliyi: sual-cavablar
Çərəzli piroq (foto-resept)
Ronaldinyonun super qolu komandanı finala aparmadı
Pul əskinaslarını rəsm tablosuna çevirdi
Sürücülərin nəzərinə! Bu küçədə park etməyin
DİN-dən metro istifadəçilərinə XƏBƏRDARLIQ - FOTO
Sadə qələmləri heç belə görmədiniz
Məşhur serial yenidən çəkilir - VİDEO
Uşaq istəyirsən? Yat
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-19 Oktyabr
Sarımsağın faydaları haqqında
Sabahın HAVAsı
Maska taxmayanlar COVID-19-dan ölənlərə məzar qazmaqla cəzalandırıldı
Putindən generallara QADAĞA: bundan sonra..
Fındıqlı gilas mürəbbəsi (foto resept)
Karantindən sonra şagirdlərə dərslər necə keçiriləcək? - EKSPERT RƏYİ
Pozitiv düşüncəyə necə sahib olaq?
Bakıda növbəti dollar panikası
Ermənilər Bakıya gəlməkdən imtina etdilər
Azərbaycanlı bu dəfə Kolumbiyanı heyran etdi - VİDEO
Maraqlı divar saatları
Yüksək maaşla iş tapmaq istəyənlər: Bu ölkələr işçi axtarır - ŞƏRTLƏR
Bədəni təmizləyən 4 qida
HAVA necə olacaq?-7 Noyabr
Xəzərdə zəlzələ olub
Hərəkət edən rəsmlər
Ramin Bayramlıdan əhalinin koronavirusa qarşı vaksinasiyası ilə bağlı AÇIQLAMA
Ən gözəl qadın kimdir?
- ŞƏRHLƏR