Hər gün istifadə etdiyimiz rəngli və şəkilli geyimlər beynəlxalq standartlara cavab vermirsə, parçanın istehsalında istifadə edilən kimyəvi maddələr bir çox xəstəliyə, hətta xərçəngə belə səbəb ola bilər.
Türkiyəli ekspert Metin Özer geyimlərdəki kimyəvi maddələr sağlamlıq üçün zərərlərindən danışıb:
"Geyimlərdəki toksinlərin birbaşa sağlamlıq problemləri ilə əlaqəsini göstərən qəti dəlillər tapmaq çətin olsa da, tədqiqatlar həyəcan təbili çalır. Bütün gün bu kimyəvi maddələrlə işləyən fəhlələrdə xərçəng xəstəliyi yaranması ehtimalı olduqca yüksəkdir. Bu kimyəvi maddələr qısa müddətdə allergik reaksiyaya gətirib çıxarır.
Bu nəticələr o demək deyil ki, ən sevdiyiniz köynəyiniz sizdə xərçəng yaradır. Hər halda çoxları üçün geyimlərdə kimyəvi maddələrin istifadə səbəbləri maraq doğrur. Məsələn, geyimlərin qırışmaması üçün tətbiq olunan formaldehit göz və burun yanmasına, eləcə də dəridə allergik reaksiyalara yol açır".
Bəs bütün bu toksinlər nədir və hansı parçalarda olur?
Mütəxəssis kimyəvi maddələrin geyim sənayesində istifadə səbəblərini belə açıqlayıb:
"Azo - geyimləri, dəri və parçaları rəngləndirmək üçün çox geniş istifadə edilən boyalardır. Bu boyaların təsirinə müntəzəm olaraq məruz qalan zavod fəhlələri arasında sidik kisəsi xərçənginin yaranması riski yüksəkdir. Onun tərkibində ammonyakdan əldə edilən komponent çox zərərlidir. Bu boyanın deyil, təbii boyaların istifadə edildiyi məhsullara üstünlük verilməlidir.
Akril parçalarda CDC adlanan dimetilformamid olur. Dəriyə birbaşa təması qaraciyər problemləri və başqa fəsadlara yol açır.
Ftalatlar - bir çox hazır geyim məhsullarında istifadə edilir, xüsusilə plastik yağmurluq, süni dəri və su keçirməyən geyimlərdə. Ftalatlar daxili sekresiya vəzilərinə təzyiq göstərir və kişilərdə sonsuzluğa səbəb olduğu deyilir. Lakin Beynəlxalq Xərçəng Araşdırma Agentliyi ftalatların insanda xərçəngə yol açıb-açmadığına dair hər hansı elmi tədqiqat nəticələrini elan etməyib.
Nanosilver - geyimlərdə bakteriyaların səbəb olduğu qoxuları əngəlləmək üçün istifadə edilən antibakteriyel bir maddədir. Laboratoriyada siçanlar üzərində keçirilən araşdırmalar göstərib ki, gümüşü nano partiküllər beyinə gedir və zamanla beyin hüceyrələrinin ölümünə yol aça bilir. Odur ki, xüsusilə körpələrə nanosilver istifadə edilmiş geyimlər almaq olmaz.
Çirklənməyən, alova davamlı və ya qırışmayan məhsullara formaldehit, teflon kimi ferflorinat kimyəvi maddələr (PFC), nonilfenol etoksilatlar (NPE) və nonilfenoller (NP), yaxud da triklosan istifadə edilir. NPE və NP dəri tərəfindən sorulur və mənfi təsirlərə yol açır.
Triklosana məruz qalan fabrik işçiləri də xərçəng riskinə yaxındır. Bununla yanaşı, bəzi şirkətlər iddia edir ki, bu məhsulun istifadəsinin qadağan olması üçün yetərli sübutlar yoxdur”.
Bəs nə geyinməli?
Zərərli heç bir maddə istifadə edilməyən bir çox parça var. Bunlar; pambıq, ipək, təbii yun, kətan, anqora, dəvə tükü, kəşmir və digər təbii parçalardır. Kimyəvi maddələr bu təbii parçalarda da istifadə edilsə də, daha az rast gəlinir. Həmçinin dərini daha az yandıran parçaları seçin.
Aytən
Publika.az
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-29
Azərbaycan müharibə mesajı verdi
Sulu qar, qar yağacaq - Sabahın HAVAsı
Hansı hallarda qeybətə icazə verilir?
İrəvan ikiqat işğal altına düşüb - Rus publisist
Maraqlı tədqiqat: beyindən beyinə informasiya ötürülür
Piylənmə ömürü 8 il qısaldır
Vətən uğrunda şəhid olmuş daha bir müəllimimiz
Alim: 1000 il sonra...
AQTA sahibkarlara müraciət etdi: Quşçuluq məhsullarının...
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Dəriyə parlaqlıq verən 2 gözəllik maskası
DİN-dən vətəndaşlara XƏBƏRDARLIQ
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? 21 MAY
Azərbaycanda dönər dəhşəti: yeyək, yoxsa yox
Bu məhsulun qiyməti xeyli enəcək - NAZİRLİKDƏN AÇIQLAMA
Selena tədbirə ona böyrəyini verən rəfiqəsi ilə getdi - FOTO
"Əgər ora zərbə endirilərsə, Ermənistan hansı faciələri yaşayacaq?" - polkovnik Şair Ramaldanov
Zamana meydan oxuyan babalar - FOTO
3500-cü ildən gələn qadın:"Yadplanetlidən hamilə qalmışam”
HAVA necə olacaq?-26 Avqust
Sevgi nə deməkdir?
32 uşaq atası: “Hədəfim 50 övladdır”
Hadisə sahib olduğu hər şeyi satır
İki milyon yarım zəvvar Ərafatdadırlar
Prezident manatla bağlı vətəndaşlara müraciət etdi
Uşaqlar yalnız "yaxşılıqdan" anlayır
Cenner 2-ci dəfə ana olmağa hazırlaşır
Smartfonun batareyası çox qızırsa, nələrə fikir vermək lazımdır?
Qaymorit nədən əmələ gəlir?
Hündürdaban ayaqqabılarla necə düzgün gedilir?
Coronavirusa görə 2-ci xəstəxana da tikildi!
Yuvarlaq ayna modelləri
İsrail mediası həmyerlimizi günün qəhrəmanı adlandırdı
Günün ulduz falı
Ətin xarab olduğunu göstərən əsas əlamətlər
Regionlara gedən marşrutların qiyməti qalxıbmı?
Neft ucuzlaşdı
Bu qidaları uzun müddət soyuducuda saxlamayın
"Yüzleşme" serialı reytinq qurbanı oldu
Üzdə mimik qırışları təmizləyən maskalar
İtburnunun faydaları
"Qara siyahı"ya 435 nəfər düşdü
70 kq-lıq 4 yaşlı uşaq-FOTO
Argentinada üzə çıxan 128 yaşlı şəxs Adolf Hitler olduğunu iddia edir
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycan erməni işğalına, günahsız insanların qətlə yetirilməsinə qarşıdır"
Araik Arutyunyan Azərbaycan Ordusu tərəfindən vurulub - İDDİA
Gəlinlər üçün boyunbağılar
WhatsApp-da daha bir yenilik
Məşhur serialın aktyorları sevgili oldular
- ŞƏRHLƏR