Bakı Dəmiryol Xəstəxanasının həkim pulmonoloq-ftiziatrı Tükəzban Novruzovanın sözlərinə görə, soyuqdəymə və qrip sonrası uzun müddət davam edən öskürək varsa, mütləq mütəxəssisilərə müraciət etmək lazımdır: "Çünki bir neçə həftədən çox çəkən bəlğəmli öskürək çəkinin azalması, təngnəfəslik, bədən hərarətinin qalxması, gecə tərləməsi, iştahsızlıq, baş ağrısı, ümumi halsızlıq varsa, bu, vərəmin əlaməti ola bilər".
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, dünyada 20 milyondan artıq insan vərəmdən əziyyət çəkir ki, onlardan da 7 milyonu açıq formadadır. Azərbaycanda da vərəmdən əziyyət çəkənlərin sayı kifayət qədərdir. Ölkəmizdə 2011-2015-ci illər üçün
Vərəmlə Mübarizə üzrə tədbirlər proqramı hazırlanıb. Bu proqramlar çərçivəsində maarifləndirici seminarlar keçirilib. Xəstəliyin ötürüldüyü yerlər əsasən məktəb və bağçalar olduğu üçün həmin seminarlar orta məktəblərdə də aparılıb. Unutmamaq lazımdır ki, uşaqları düzgün maarifləndirmək gələcəkdə xəstələnmə hallarının sayının azalmasında böyük rol oynaya bilər.
T.Novruzova bildirir ki, öskürək 4 həftəni keçibsə, xəstə mütləq həkimə müraciət etməlidir: "Vərəm-Mycobakterium tuberculosis kompleksdən olan bakteriyalarla törədilən yolxucu xəstəlikdir. Bu bakteriyalar ultrabənövşəyi şüalara, yüksək temperatura qarşı həssasdır. Vərəm xəstəliyi təhlükəli olsa da vaxtında qoyulan diaqnoz zamanı müalicə olunandır. Ağciyər vərəmi, sümük-oynaq sisteminin vərəmi, beyin qişalarının vərəmi, mərkəzi limfa vəzilərinin vərəmi, vərəm meningiti, dəri və dərialtı toxumanın vərəmi, sidik-sistemi orqanlarının vərəmi, digər orqanların vərəmi və s. mövcuddur".
Onun sözlərinə görə, vərəm olma riski altında, əsasən, vərəm xəstəsilə yaxın kontaktda olanlar, alkoqolizmə düçar olanlar, evsizlər, vərəmlə yoluxma riski olan işçilər, tibbi lobaratoriya işçiləri, İİV infeksiyası, şəkərli diabet, endokrin vəzinin xəstəlikləri, xərçəng xəstəliyi, hemotoloji sistemin xəstəlikləri, immun sistemi zəif olan insanlar ola bilər. Müsahibimizə görə, vərəm xəstəliyi əsasən hava-damcı yolu ilə ötürülür. Vərəmlə yoluxmuş insan öskürdükdə ətrafdakı insanları yoluxdura bilər. Yoluxmuş, lakin hələ vərəm xəstəsi olmayan insanlarda simptomlar müşahidə olunmur və ona görə belə insanlar yoluxdurucu sayılmırlar. İlkin yoluxanların təxminən 10%-i öz həyatları boyu nə vaxtsa vərəmlə xəstələnə bilərlər. Zəif immuniteti olan, İİV infeksiyalı şəxslərdə bu daha da təhlükəli hesab edilir.
Xəstəlik təbii gedişdə dörd mərhələyə ayrılır. "Təsirə məruz qalma - cəmiyyətdə yolxucu xəstələrin sayı, belə xəstələrlə kontakt ehtimalının olması, xəstənin öskürmə tezliyi, xəstə ilə kontaktın müddəti yoluxmada böyük rol oynayır. Yoluxma - immunoloji cavab reaksiyasının yaranması 6-14 həftə çəkir. Vərəm mikobakteriyaları ağciyər alveollarına daxil olur və makrofaqlar tərəfindən faqositoza uğrayır. Tuberkulin reaksiyası müsbətdir, zədələnmiş sahələr adətən tamamilə sağalar ancaq mikobakterialar bu nahiyədə hələ də sağ qala bilər. Ağciyər zədələnməsindən qabaq qan dövranı zədələnməsi vasitəsilə səpələnmə baş verə bilər. Daha sonra xəstəlik mərhələsi başlayır. Bu, nəfəs alınan havada mikobakteriyaların toplanmasının miqdarı, yoluxmadan sonra keçən müddət yoluxmuş şəxsin yaşı, immunitetin zəif olmasına bağlıdır" deyən həkimin sözlərinə görə, vərəmdən ölüm halı isə diaqnozun vaxtında qoyulmaması, tibbi texniki bazanın aşağı səviyyədə olması, müalicədə fasilələrin olmasından asılıdır.
T.Novruzova deyir ki, hər bir xəstə həkimin qəbulunda olduğu zamanı xəstəliyin dəqiq təyin edilməsi üçün bəlğəmin yaxma mikroskopiyası, Rentgen-flüoroqrafik müayinə, dəri tuberkulin sınağından keçir. Bu sınaq çox vaxt uşaqlar arasında aparılır. Yaşlılarda vərəm diaqnozunda az əhəmiyyəti var.
Vərəm sağalan xəstəlikdir. Əgər vaxtında aşkarlanarsa, dəqiq diaqnoz qoyularsa, müalicə müvafiq sxem şəklində aparılır.
Vərəmlə Mübarizə üzrə Milli Proqramın əsas məqsədi vərəmin müalicəsinə yönəlmiş işlərdən ibarətdir. Müalicə stasionar şəraitdə aparılmalıdır. Müalicənin müddəti ən azı 6 ay, bəzən isə 2 ilə qədər davam edə bilər. Müalicə xəstəliyin lokalizasiyasından, ağırlığından, bəlğəm yaxmasının nəticəsindən, əvvəlki vərəmin müalicəsindən asılıdır. Müalicədə konkret dörd adda və köməkçi dərmanlardan istifadə olunur: "Əgər bir şəxs özündə vərəmə uyğun simptomlar hiss edərsə, dərhal həkimə müraciət etməlidir. Vərəm infeksiyası yoluxucu olduğuna görə bir insandan başqasına keçə bilər. Bu səbəbdən insanlar çalışmalıdırlar ki, öskürdükdə, asqırdıqda ağızlarını tutsunlar. İnsanın yaşadığı şərait çox vacibdir. Belə ki, işıqlı və quru şərait olmalıdır. Evdə olarkən otağı daim havalandırmaq lazımdır. Gigiyenik qaydalara riayət olunmalıdır. İctimai nəqliyyatdan istifadə edərkən diqqətli olmaq lazımdır. Uzun müddət vərəm xəstəsilə təmasda olduqda o zaman xəstəliyə yoluxmaq mümkündür".
Mənbə: Ekspress.Az
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycanda bəzi yeyinti mallarının satışına qadağa qoyuldu
Qarpızlı çiyələk salatı (foto resept)
Həsəd aparanın 3 nişanəsi: Qeybət edənin acı aqibəti
Dayanacaq
Bir həftəyə 7 kq arıqlamanın yolları
DİQQƏT: Azərbaycanda bu cərimələr artırılır
Qalın topuqlu ayaqqabılar
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-25 yanvar
Dünya ilə bağlı qorxulu açıqlama
Di Kaprio "Oskar"ı geri qaytarır-SƏBƏB
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
Ehtiyatlı olun! Sizi izləyirlər
Ronaldodan alqışlanacaq hərəkət
WhatsApp bombanı partladır
Ehitiyatlı olun! Qorxulu kabus oyandı
Teylor Svift pərəstişkarlarına beş milyon dollar məbləğində yardım edib
Arıqlamaq üçün qızıl qaydalar
WhatsApp-ı kimlər idarə edir?
Azərbaycanın milli təamları Bolqarıstanda
Oskar mükafatının iştirakçıları müəyyənləşdi
Evdəki tozların qarşısını necə almalı?
Erməni deputat: "Azərbaycan ordusu əsas qüvvələrini döyüşə atmamışdı"
Rəqəmləri birləşdir-8
Azərbaycan sərhədindən keçid asanlaşacaq - Yeni marşrutlar yaradılır
Günün ulduz falı - 16.01.2014
Rusiya təyyarəsinin qəzaya uğramasının SƏBƏBi bilindi
Baş nazirdən işsiz şəxslərlə bağlı MÜHÜM QƏRAR
Günün ulduz falı
Azərbaycanın ən qədim və bahalı kitabı hansıdır? - FOTO
Təmas xəttinə yaxın rayonlarda evlənənlərin sayı artır
Baş rol ifaçısı “Sen anlat Karadeniz”dən ayrılır
55 saat ərzində 60 cərrah əməliyyat etdi - Yeni üz köçürüldü - FOTO
Bu idarələrdə işləyənlərin maaşlarında 500 manatadək əlavə ediləcək – QƏRAR
Evinizdə bu gül varsa dərhal ondan qurtulun - ZƏHƏRLİDİR - FOTOLAR
"Təkamül nəzəriyyəsi"nin iflası
Dərman xərcləri artır
Qeyri-adi evlər (2)
Əlillərə xəbər var
Millimiz İndoneziyada 9-cu medalını qazandı
Azərbaycanda karantin rejimində keçirilən toy yarımçıq dayandırıldı: Saxlanılanlar var
Zədələnmiş saçları bərpa etməyin yolu
Skype-da sürpriz yenilik
Qeyri-adi corab növləri
Yalnız qadınların gündəlik həyatı
“Çukur”un Vartolusundan xanımına sürpriz - FOTO
Azərbaycanda üçəm uşağı doğulan ailələrə şad xəbər
Matilda xalanın keksi ilə elmin sərhədləri
Dərinin sevdiyi 7 vitamin
Çox düşünmə xəstəliyi
Əsgər erməniləri niyə qırıb?
- ŞƏRHLƏR