1 Aprel beynəlxalq bayram kimi qeyd edilməsə də, dünyanın bir sıra ölkələrində adətən əyləncə və aldatmaq günü kimi qeyd olunur.
Qeyd edək ki, 1 Aprelin gülüş günü kimi qeyd olunma tarixçəsi haqqında bir sıra fərziyyələr mövcuddur. İlk olaraq 1 aprel müxtəlif ölkələr tərəfindən yazın gəlişi mənasını ifadə edirdi və bununla əlaqədar keçirilirdi. Bayramın atributlarından olan zarafatlar, əyləncələr və hazırlıqlar burada əvəzedilməz rol oynayırdı.
Bir çoxları bu bayramı qədim Roma tarixi ilə bağlayırlar. Lakin burada “Axmaqlar bayramı” aprelin əvvəlində deyil, fevralın 17-də qeyd edilirdi. Bəzi tədqiqatçıların fikrinə görə isə, bu ənənə qədim Hindistanda yaranıb. Amma burada da “Gülüş günü” aprelin 1-də deyil, martın 31-də qeyd olunurdu. Başqa fərziyyəyə görə isə 1 aprelin kökləri orta əsrlər Avropa karnavallarında nümayiş etdirilən küçə tamaşalarına gedib çıxır.
Daha geniş yayılmış versiya budur ki, aprelin ilk günü aldatma günü kimi ilk dəfə 1564-cü ildə Yulian təqvimindən Qriqorian təqviminə ilk keçən Fransada qeyd olunub. Belə ki, həmin vaxtdan başlayaraq kral IX Karlın fərmanı ilə Fransa yeni ili aprelin 1-də deyil (həmin dövrdə fransızlar yeni ilin gəlişini aprelin 1-də qeyd edirdilər), yanvarın 1-də keçirməyə başlayıb. Bu dəyişikliklərdən xəbəri olmayanları və ya bunu qəbul etməyənləri isə aprelin 1-də ələ salır və onlara yalançı hədiyyələr göndərirmişlər. Bununla da “1 aprel axmaqlarını” aldatmaq və onlara gülmək dəbdə olub.
İngiltərədə isə bu bayram bir qədər gec- XVIII əsrin əvvəllərindən qeyd edilməyə başlanıb. Şotlandiyada onu “ququ quşu ovu”, bunları aldatmağı bacaranları isə “aprel ququ quşu” adlandırıblar. Fransada onlara “aprel balığı” deyirmişlər. Çünki bu vaxtlar Günəş Balıqlar bürcünü tərk edirmiş. Aldadılan şəxslərin belinə kağızdan hazırlanmış balıq yapışdırırmışlar. Flamand adət-ənənəsinə görə, bu gün uşaqlar müəllimlərini və valideynlərini otaqda bağlayaraq, dadlı rüşvət tələb edə bilərdilər.
Qeyd edək ki, gülüş gününün geniş səviyyədə yayılması XVIII əsrdə baş verdi. Rusiyada isə bu gün tam başqa əlamətdar hadisə ilə əlaqədardır. Bir dəfə Peterburq əhalisi səhər tezdən yanğından xəbər verən həyəcan siqnalının səsinə yuxudan oyanır. Amma yanğın siqnalı yalandan verilmişdi və həmin gün də 1 aprelə təsadüf etmişdi. Yalançı həyəcan siqnalının qəsdən verilib verilmədiyini bilməsək də, bir məsələ aydındır ki, bundan sonra Rusiyada da 1 aprel günü zarafat günü kimi qəbul edilib.
Azərbaycanda da 1 aprel bir əksər insanlar tərəfindən Gülüş günü kimi qəbul olunur. Bu günün qeyd edilməsi ənənəsi isə bizə Rusiyadan “miras” qalıb.
Hazırda dünyanın 70 faiz əhalisi 1 apreli gülüş günü kimi qeyd edir, dost-tanışla zarafatlaşır. Qəbul olunmuş qeyri-rəsmi qaydalara görə, bu gündə olunan zarafatlar və aldatmalardan heç kəs inciməməlidir. Həm də gərək elə zarafatlar edəsiniz ki, sonradan bu, mənfi sonluqla, arzuolunmaz hallarla nəticələnməsin.
Bu gündə hətta ciddi qəbul olunan yalanlar da olub ki, onlardan çoxu sonradan lətifəyə çevrilib. Məsələn, 1957-ci ildə BBC-nin “Panorama” proqramında xəbər verilib ki, qışın soyuq keçməsi səbəbindən İsveçrə fermerləri ağacda spagetti becəriblər. Xəbəri dinlədikdən sonra yüzlərlə adam redaksiyaya zəng edərək ağacda makaron yetişdirilməsinin texnologiyasını öyrənməyə çalışıb.
Beləcə uzun əsrlərin keçməsindən sonra dünyanın bütün ölkələrində 1 aprel günündə öz dostlarına gülən insanlara rast gəlmək mümkündür. Sizdə çalışın ki, bu gündə dost-tanışlarınızla mümkün qədər çoxlu zarafatlar edib, gülüb, əylənəsiniz. Ancaq çalışın ki, özünüz başqalarının gülüş hədəfinə çevrilməyəsiniz.
Nərmin Nəsirli
XƏBƏR LENTİ
Cinsi əlaqə zamanı uşağınız sizi görübsə
Google SMS və MMS üçün proqram hazırlayıb
Yeni ilin ilk günündə hava necə olacaq? - PROQNOZ
Xoşbəxtəm, çünki... - I hissə
Serenay Sarıkaya çimərlik FOTOsunu paylaşdı
ABŞ-dan Rusiyaya xəbərdarlıq: “Dərhal dayandırın!”
Gəlin çiçəkləri
Azərbaycanda növbəti zəlzələ
"Qarabağ" Reynaldosuz qala bilər
Şuşanın dağları düşmənlə dolu
Engin Akyürek atasına 500 minlik maşın aldı
Düzgün düşünməyi öyrənin
Bir neçə rayonda qaz problemi olacaq
Ən varlı idmançıların adları açıqlandı
Bakının bazarları niyə "yanır" ?
Günün ulduz falı - 02.10.2013
Kianu Rivz ilk dəfə ETİRAF ETDİ-FOTO
Məşhur aktrisanın toyu oldu-FOTO
Ancelina Coli "Elle" dərgisinə müsahibə verdi-FOTO
Sukerberq Facebook-un səhmlərini satacaq
Qarpız kəsdim bal kimi
Kimlər COVID-19-a yenidən YOLUXACAQ? - İkinci dağlanın təsirləri qiymətləndirildi
Tarkanın xanımı görünüşü ilə diqqət çəkdi-FOTO
Səhiyyə naziri tapşırıqlar verdi
Qocalmağa başlamışıq
Türkiyədə karantin yenidən SƏRTLƏŞDİRİLDİ
Yazmağı öyrədək
“Kara Sevda” BİRİNCİ OLDU - FOTO
Bakıda hava soyuyacaq, rayonlara qar yağacaq
Kişilər tərk edərkən...
"Audi"lər zay çıxdı
Məhkəmə Murad Bozu təqsirli bildi-SƏBƏB
Robot aparıcı efirə çıxdı_FOTO
Dünyada ilk dəfə bir körpəyə... - YAPONİYADA
Futbolçu rekord qırdı
Məşhurların gəlin saç modelləri
Viktoriya Bekhemin QANINDAN krem hazırlandı -Qiyməti 1500 dollar
İvana Sert çimərlikdə diqqət çəkdi-FOTO
Aslı Murad haqqında danışdı
ABŞ prezidentlərinin faciəvi taleləri
Günün qoroskopu:İş üçün əla gündür!
Nurgül Yeşilçay ərə gedir
Cənubi Koreyada beş aydan sonra koronavirusa rekord yoluxma
Şüşə olmasaydı
Azərbaycanda daha 18 nəfər koronavirusdan öldü: 1395 yeni yoluxma
Prezident balaca oğlanın arzusunu yerinə yetirdi- FOTO
Sirroz
Müğənniyə sürpriz evlilik təklifi - FOTO
Acun və Murat arasında qalmaqal böyüdü-FOTO
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə - 130 yaş
- ŞƏRHLƏR