Hər bir valideyn çalışır ki, uşağını düzgün tərbiyəli böyüdüb başa çatdırsın. Bu istək hər bir valideyndə var. Ona görə də hər bir azərbaycanlı ailəsində uşağa gənc yaşlarından qayda-qanunlar qoymağa başlayırlar: nə olar, nə olmaz və s. Lakin qaydalarla bu məsələ bitmir. Valideynlər ilk növbədə uşaqlarına nümunə olmalıdırlar.
Qeyd edək ki, verilən öyüd-nəsihətlərdənsə ata-ananın etdiyi hərəkətlər uşağa daha çox təsir edir. Misal üçün, valideynlər övladlarına siqaret çəkməməyi, yerə zibil atmamağı və s. tövsiyələr vermələri, lakin özlərinin bütün bunlara riayət etməmələri nə dərəcədə düzgündür?
Uşağın tərbiyəsində mühitin də çox böyük rolu var. ən çox da onun ətrafındakı dostları. Əgər bu gün bir gəncin dostu narkotik maddələrdən istifadə edirsə və əgər bu uşağın psixoloji problemləri varsa, xüsusi ilə də daxilən iradəcə zəif biridirsə, artıq o da dostu kimi narkotikdən istifadə etməyə başlayacaq.
Əgər fikir vermisinizsə, bugünkü gənclər, keçmiş nəsillərdən daha fərqlidirlər. Məsələn, məktəblilər və yaxud tələbələr yanlarından müəllim keçərkən ayağa belə qalxmırlar. Hələ bu harasıdır. Bu əsrin gəncləri ayağa qalxmaq nədir, müəllimlərə elə cavab qaytarırlar ki, yazıq müəllim artıq nə deyəcəyini bilmir. Bu bəs deyilmiş kimi, əgər tələbə lap pis əsəbləşirsə, o zaman əlinə keçən əşyanı müəllimin başına çırpmaqla sakitləşir.
Bəs görəsən niyə belə olub? Nə dəyişdirib bügünkü gəncləri? XXI əsrin yeni texnologiyaları, ətraf mühit, yoxsa valideynlər?
Məgər biz keçmiş nəslin nəticələri deyilikmi? Onlar deyilmi bizim əcdadlarımız?
Bütün bu suallara psixoloq Sevinc Allahyarova cavab verir: “Əvvəllər kitab idi, bir-iki proqram idi. İndi isə o qədər yeni texnologiyalar var ki, bütün bunlar uşaqların və gənclərin psixoloji durumuna təsir edir. Bütün bu vasitələrin çoxluğu ilk növbədə gənclərimizin tərbiyəsini korlayır. Ən pisi də odur ki, bəzi valideynlər uşaqlardan bir növ yaxalarını qurtarmaq üçün özləri əyləşdirilər ki, internetin qabağında ki, onlara vaxt sərf etməsinlər. İndiki valideynlər çox fərqlidirlər. Onların sanki zamanları yoxdur, bütün günü övladlarıyla oturub, onları düzgün yola istiqamətləndirsinlər. Hətta bu gün valideyn özü sosial şəbəkələrdə oturur. Buna görə də uşaqlar artıq gənc yaşlarından özlərini sərbəst hiss edirlər. Bu gün valideyn və övlad arasında artıq heç bir sərhəd qalmayıb.
Bu gün bizim çox yaxşı və eyni zamanda övladlarını düzgün tərbiyə edən valideynlərimiz də var. Məsələn, çox yaxşı tanıdığım iki gözəl övlad sahibi olan Elnarə Rəhimova. Ondan necə övladlarını düzgün tərbiyə etdiyini soruşdum. “İlk olaraq mən övladlarıma azadlıq vermişəm. Lakin bu sərbəstliyin də, müəyyən bir həddi olub. Oğlum orta məktəbi bitirənədək onu gecə saat ondan sonra kompüterə yaxın qoymamışam. Evə gec gəlməyə qoymamışam. Lakin o artıq həyatı başa düşməyə başlayandan sonra ona sərbəstlik vermişəm. İndiki validenylərə də tövsiyyəm budur ki, övladlarıyla dost olsunlar. Çünki mən hər zaman övladlarımın dostu olmuşam. Onların fikirlərinə hörmət etmişəm. Və ən əsası da uşaqlara əl qaldırmamışam. Çünki bu heç nəyi həll etmir”, - Elnarə Rəhimova dedi.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR