İnsanlar ta qədimdən bu günə qədər yuxu mövzusuyla maraqlanmışlar. Bu mövzuda ilk kitab yazan "Yuxular və onların şərhlərinə aid" adlı əsərin müəllifi Arista (e.ə. IV əsr) olmuşdur. Bu gün əlimizdə olan ən qədim yuxu şərhi kitablarından biri Britaniya Muzeyində mövcud olan e.ə. 2000-1800-ci illərə aid Misir dövrü kitabıdır. Eramızdan 700 il əvvələ aid, Assur Kralı Assur Banibal zamanından qalma Ninevahda Kralın yuxularından bəhs edilir. Assurlar və misirlilər yuxu şərhi mövzusunda digər millətlərdən daha yüksək səviyyədə idilər. Qədim yunanlar və romalılar da yuxu şərhində misirlilərdən təsirlənərək əsərlər yazmışlar.
Hindlilərin müqəddəs kitabı "Vedeler"də yuxuların şərh olunmasından bəhs edilir.
Yəhudilikdə Talmut kitabının son qismində yuxu şərhi mövzusu işlənmişdir, hətta Xristianlar arasından yuxu təbirçiləri (yuxu yozanlar) də çıxmışdır.
İslamiyyətin ortaya çıxması ilə yuxu şərhinə də yeni bir üfüq gəlmişdir. Bu mövzunun Qurani Kərimdə işlənmiş olması və Peyğəmbərin (s.a.s.) tətbiqlərində görülməsi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
Məşhur təbirçilər
Nablusi şərhçiləri təbirçiləri on beş təbəqəyə ayırmışdır:
1- Peyğəmbərlər: Hz. İbrahim (a.s), Hz. Yaqub (a.s.), Hz. Yusif (a.s.), Hz. Məhəmməd (s.a.s.).
2- Səhabələr: Hz. Əbubəkr, Hz. Ömər, Hz. Osman, Hz. Əli, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömər, Abdullah b. Salam, Əbu Zəri Gifari, Ənəs b. Malik, Hz. Aişə, Hz. Əsmə.
3- Tabiin: Səid b. Müseyyeb, Həsəni Bəsri, Ata b. Əbi Rebah, Sabi, Zühri, İbrahim ən/en-Nəhai, Ömər b. Abdilaziz, Qatadə, Mücahid, Tovuz, Səid b. Cübeyr.
4- Fəqihlər: Əbu Sevər, Evzai, Süfyanı Sərv, Şafis(n)i, Əbu Yusuf, İbni Əbi Leyla, Əhməd b. Hənbəl, İshaq b. Rahuyə, Buveyti, Mənsur b. əl-Mutəmir.
5- Zahidlər: Məhəmməd b. Qəyyum, Təmim ət-Dari, Şəqiqi Bəlhi, Malik b. Dəyərər, Süleyman ət-Teymi, Yəhya b. Muaz.
6- Təbir Elmində Əsər Yazanlar: İbni Sirin, İbrahim b. Abdullah b. Kirmani, Abdullah b. Müslim əl-Kuteybe, Əbu Əhməd Xələf b. Əhməd ər-Razi,
7- Filosoflar: Əflatun, Mihradiris, Aristotel, Batlamyus, Yaqub b. İshak əl Kindi və Əbu Zeyd əl-Bəlhi.
8- Təbiblər: Calinus, Bukrat (Hipokrat), Bahtişar, Ahran, Məhəmməd b. Zəkəriyyə ər-Razi.
9- Yəhudilərdən: Yəhya b. Ahdib, Ka'b b. Əşrəf, Musa b. Yaqub.
10- Xristianlardan: Huneyn b. İshaq, Əbu Mihlət, Zeynu't-Tabəri.
11- Atəşpərəstlərdən: Azadımız b. Əsərər, Mihr b. Mahdikan, Adil Malik Nuşirivan, Həsimur və Camasip.
12- Ərəb Müşriklərindən: Əbu Cəhl b. Hişam, Abdullah b. Ubey, Nəvfəl b. Abdillah, Ömər b. Abdüvüb, İbni Zəbari, Əbu Üsyankar.
13- Kahinlərdən: Şatıh, Sak Hazrəci Əvzəcə, Qatami, Əbu Zurarə.
14- Sehrbazlar: Abdullah b. Aypara, Kirad b. Zeyd əl-İbli.
15- Fərasət Sahibi Olanlardan bəziləri: Səid b. Sinan, İlyah b. Müaviyə, Müaviyə b. Gülsüm.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxu sahibi xoşlamadığı yuxuları başqalarına danışmamalı və bunu yozdurmağa çalışmamalıdır. Yuxu sahibi tam bilmədiyi, xatırlaya bilmədiyi yuxuları təbir etdirməməlidir. Hər bir kəs özünü qısqanan, yaxşı niyyətli olmayan insanlara yuxusunu izah etməməli və təbir etdirməyə çalışmamalıdır. Yuxunun şəkli, istiqaməti, miqdarı bilinmədən yuxu təbirində tələsiklik edilməməlidir.
Təbirçidə (yuxunu yozan şəxsdə) olması lazım olan xüsusiyyətlər:
Təbirçi, yuxunun doğru olub olmadığına, görülən şeyin mahiyyətinə, görüldüyü zamana, iqlimə və mövsümə, görən şəxsin inanc və zehniyyətinə, məlumat və mövqeyinə, hal və davranışlarındakı dürüstlük və saxtalığına diqqət yetirməlidir.
Təbirçi, etdiyi şərhin yuxunu görən şəxsə təsir edəcəyini bilərək daha diqqətli olmalı, Quran və hədisləri bilməli və digər elmlərdən xəbərdar olmalı, dinləri, məzhəbləri, adət və ənənələri, mədəniyyətləri, atalar sözlərini, şeir və s. bilməlidir. Yuxuları həmişə xeyirə yozmağa çalışmalıdır.
Sonda isə hər kəsə xeyirli və gözəl yuxu görməyi arzulayıram.
XƏBƏR LENTİ
Günün ulduz falı
Şəfalı məsləhətlər
İsti hava şəraiti davam edəcək
İnternet sifarişinin mənfi tərəfi
Turistlər üçün ən təhlükəsiz 20 ÖLKƏ
Vanqa - həyatı haqqında bilmədikləriniz
Namaz-VII Dərs-Sübh namazı
Azərbaycan mətbuatı sosial şəbəkələrə niyə uduzur?
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
Sizin gözləntiləriniz, əhvalınız və sağlamlığınız (Test)
2020 "Critics Choice Awards" Qırmızı Xalça
İlham Əliyevin sənət adamlarının təkliflərinə cavabı
İlham Əliyev: “Dəyən ziyan hesablanacaq, ermənilər bu dağıntılara görə cavab verəcəklər” - VİDEO
Fərqli saç aksessuarları
Tərcümə edən qulaqcıqlar-FOTO
Körpələrə hörgü öyrənək
Apple yeni şirkət alır
Zəmzəm suyunun inanılmaz sirləri
Dövlət büdcəsinə işğaldan azad olunmuş ərazilərin yenidənqurması ilə bağlı düzəlişlər daxil ediləcək - RƏSMİ
Məhərrəmlikdə toy etmək olmaz
2013-2014 mövsümü üçün payız-qış kostyumları
Messi bir aylıq oğlunun ilk fotosunu paylaşdı - FOTO
İmtahanlar 7-dək bitəcək
Quraqlıq böyük bahalaşmaya səbəb olacaq
Düşmənə məxsus kazarma məhv edilib - VİDEO
Tərəvəzli plov (foto resept)
Yeni il gecesi geyimləri(Top 10)
Ev üsulu coco star (foto-resept)
"Dağlıq Qarabağda müharibə ehtimalı var"
Ramazanın 20-ci gününün duası
300 kalori yandırmağın yolları
Bakıya yağış, rayonlara qar yağacaq
Liposoniks müalicəsi
Daxili Qoşunlarda aparılan yoxlamaların nəticələri açıqlandı
Günün ulduz falı
Ürəyi infarktdan qoruyan 10 faydalı qida
Sevdiyimiz filmlərin ulduzları dünən və bu gün
Dekabrın 14-dən parça maska taxanlar cərimələnəcək?
Dünya üzrə koronavirusa yoluxanların sayı 62 milyonu keçdi
Bu şəhərdə ölmək qadağandır - FOTO
Pendirli zənbil (foto resept)
Dərini gözəlləşdirən şaftalı
"Azərenerji"də böyük ixtisarlar başladı?
HAVA necə olacaq?- 5 APREL
Nazirlikdə işləmək istəyirsiniz?
Ukrayna ordusu 2 şəhəri separatçılardan təmizlədi
Ohanyan Azərbaycanla genişmiqyaslı müharibədən danışdı
Vazelinin bilmədiyimiz faydalı xüsusiyyətləri
İnsanlar yadplanetliyə ÇEVİRİLƏCƏK: orqanlar tamamilə dəyişəcək
Həyat qaynağımız, yaşama səbəbimiz nədir?
- ŞƏRHLƏR