Dəyərli xanımlarımız,sizlərlə Fitli qazan haqqında bildiklərimi bölüşmək istəyirəm.Doğrusu bu qazanla tanışlığım ailə həyatı qurub İstanbula gəlişimdən sonra oldu.Əvvəlcə bir qədər çəkinsəm də,sonra marağımdan bu qazanla yemək bişirmənin zövqünü çıxardım.Hazırda fitli qazandan ilk qorxu hissim yoxa çıxıb və yeməkləri tez və ləzzətli bişirməyə nail oluram.
Bunları sizlərlə də paylaşım...
Fitli (tezbişirən) qazan yeməkləri sürətli bişirmək üçün buxar gücündən yararlanma prinsipi ilə çalışan qazandır.
Təzyiqlə suyun qaynama dərəcəsi arasındakı əlaqədən hərəkətlə ortaya çıxmışdır. Fitli qazan yeməkləri yüksək istilikdə və tamamilə bağlı halda bişirdiyinə görə, yeməklərin bişmə müddətini ən aşağıya endirən, qaynadığının başa düşülməsi üçün buxar dəliyi əlavə edilmiş qazandır. Fitli qazanlarda partlama təhlükəsinə qarşı, təzyiqə, bu səbəbdən bişmə dərəcəsinə görə nizamlana bilən bir buxar dəliyi vardır və təzyiq qalxınca fit hava qaçıraraq qazanın partlamasına mane olar. Fitli qazan adını da bu səbəbdən almışdır.
İcadı və inkişafı
1679-cu ildə İrlandiyalı fizik Robert Boylanın da assistenti olan Fransız fiziki Denis Papin ağır bir dəmir qazan istifadə edərək bir təcrübə etdi. Üzərinə bir qapaq qoydu və yüksək istilikdə qaynatdı.
Yemək bişirilən qazanın qapağını möhkəm -möhkəm bağlamış, buxarın təzyiqiylə qapağın atılmasını önləmək üçün də üstünə bir ağırlıq oturtmuşdu. Ancaq, qapağın üstünə qoyulan ağırlıq, qazan partlama nöqtəsinə gəldiyində atılıb buxarı havaya buraxacaq qədər olmuşdu. Nəticə olaraq yeməklər normal qazanlara görə çox daha sürətli bişdi. Bu görüş Papinin qazanı olaraq adlandırıldı.
Əvvəllər çuqundan edilən fitli qazanları sonraları torpaq, mis, alüminium, emaye və şüşədən olanlar izlədi.
Yeməklər normal bir qazanda isidildiyində suyun qaynama nöqtəsi olan 100 dərəcəyə gəlindiyində, su bu dərəcədə qaynar və bütün su qaynayana qədər bu istilik sabit qalar və yemək də bu istilikdə bişər. Fitli qazanda isə buxar xaricə çıxa bilmədiyindən qazanın içindəki təzyiq getdikcə artar, bu səbəbdən su 100 dərəcədə qaynamaz, qazandakı istilik 125 °C (257 °F) dərəcəyə qədər çıxar.
Beləcə bişirilməsi istənən qidaların istiliyi suyun qaynama dərəcəsindən çox daha yüksəyə çıxmasına baxmayaraq yüksək istilik yeməyə sürətlə nüfuz etdiyindən, vitamin və minerallar təxribata uğramadan daha tez bişirilməsi təmin edilər. Bu qazanla ət qaynaması ən çox yarım saatda, quru tərəvəzlər iyirmi dəqiqədə bişə bilərlər.
Üstünlükləri
* Suyla bişən yeməklərin vitamin və qidaları yox olar buna görə buxarla bişən yeməklər suyla daha az təmas içində olacaqları üçün qoxuları(aroma) itməyəcəyindən daha ləzzətli olar.
* Fitli qazanda bişən yeməklər oksigenlə təmas etməz.
* Çox qısa müddətdə bişmə əldə olunur...
Diqqət yetiriləcək xüsuslar
* Təzyiqli qazana qoyulacaq vəsait və suyun miqdarı qazanın yarısını keçməməlidir.
* Qazana az da olsa mütləq su qoyulmalıdır. Susuz bişirmə qazanın çatlamasına səbəb ola bilər.
* Bişirmə müddəti təzyiq düyməsi bağlanıldıqdan sonra tutulmalıdır.
* Yemək bişdikdən sonra təzyiqi salmadan qazanın qapağını açmağa çalışılmamalıdır. Bu müddəti qısaltmaq üçün qazan su dolu bir qaba oturdulur ya da axan kran suyunun altına tutulur.
Bu qazan haqqında fikirlərinizi bölüşməyi unutmayın
XƏBƏR LENTİ
Ana südü haqqında 10 yalan
Bu yazın ən sevimlisi kimonolar
Diqqət testi
İcazə xidməti ilə bağlı MÜHÜM YENİLİK - Bu gündən qüvvəyə minir
Bu gənc həyat yoldaşını ölkədən qovmağa çalışır-SƏBƏB
Səbəbsiz yorulursunuzsa, fibromialgiyalı ola bilərsiniz
Dəbli ayaq bilərzikləri
"Messi ilə müqavilə imzalayardıq, ancaq PSJ-də, onsuz da, yaxşı futbolçular var"
Tam rəsmi: Elektron siqaretlər ziyanlıdır
Azərbaycanlı model “Best Model of The World – 2019” seçildi
Qədim təhlükəli infeksiyanın sirri açıldı
Arıqladan ərzaqlar
HAVA necə olacaq?
Bakıda məşhur xəstəxana ilə bağlı yeni QƏRAR
Facebook-da hər gün nə qədər insan var?
10 il sonra yenidən kamera qarşısında olacaqlar
Turşulardan zəhərlənməmək üçün nə etməli?
Məlumat bankı:DNT
Müəllimlərin işə qəbulu üzrə elektron qeydiyyat başa çatdı - VİDEO
“Napoli”nin stadionuna Maradonanın adı verildi
Rəqibimiz "Barselona" oldu
Qida məhsulları ilə bağlı daha bir neçə standart tətbiq ediləcək
Ananasın faydaları
Telekanal qazisini böyük coşqu ilə qarşıladı - VİDEO
Atasını axtaran qadın yüzlərlə bacı-qardaşının olduğunu öyrəndi - FOTO
Boksçumuz dünya çempionatında ikinci qələbəsini qazandı
Hande Erçel və Muradın romantik gecəsi qalmaqalla BİTDİ - FOTO
Bəhram Bağırzadənin hazırkı vəziyyəti ilə bağlı AÇIQLAMA
İrina Şeyk geyimi ilə TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
Şuşaya yeni polis rəisi təyin edilib
Təbii maskalar
Fərqli badımcan kürüsü (foto resept)
250 nəfərin olduğu gəmi batdı
Təhsil Nazirliyi vətəndaşların qəbulunu avqustun 31-dək dayandırdı
Krediti olanlar oxusun-video
Müdafiə Nazirliyi cəbhədəki son vəziyyət barədə məlumat yaydı
Yaşanmış "MÖCÜZƏ"dən xatirələr...
Möhtəşəm mənzərələr
Bakıda kirayə evlər ucuzlaşdı - QİYMƏTLƏR
HAVA necə olacaq?-16 Sentyabr
Azərbaycanda bələdiyyələrin statusu dəyişdirildi
Hərbi xidmətdən möhlət hüququyla bağlı QƏRAR VERİLDİ
Yaşam-AДћ
Aslı Murata “yox” dedi - SƏBƏB
Bu ərazilərdə su olmayacaq
HAVA necə olacaq?-20 Avqust
HAVA necə olacaq?
Şahinlərin bayramıdır
Serial eşqi gerçək oldu-FOTO
Yağlı üz üçün təbii maskalar
- ŞƏRHLƏR