Dəyərli xanımlarımız,sizlərlə Fitli qazan haqqında bildiklərimi bölüşmək istəyirəm.Doğrusu bu qazanla tanışlığım ailə həyatı qurub İstanbula gəlişimdən sonra oldu.Əvvəlcə bir qədər çəkinsəm də,sonra marağımdan bu qazanla yemək bişirmənin zövqünü çıxardım.Hazırda fitli qazandan ilk qorxu hissim yoxa çıxıb və yeməkləri tez və ləzzətli bişirməyə nail oluram.
Bunları sizlərlə də paylaşım...
Fitli (tezbişirən) qazan yeməkləri sürətli bişirmək üçün buxar gücündən yararlanma prinsipi ilə çalışan qazandır.
Təzyiqlə suyun qaynama dərəcəsi arasındakı əlaqədən hərəkətlə ortaya çıxmışdır. Fitli qazan yeməkləri yüksək istilikdə və tamamilə bağlı halda bişirdiyinə görə, yeməklərin bişmə müddətini ən aşağıya endirən, qaynadığının başa düşülməsi üçün buxar dəliyi əlavə edilmiş qazandır. Fitli qazanlarda partlama təhlükəsinə qarşı, təzyiqə, bu səbəbdən bişmə dərəcəsinə görə nizamlana bilən bir buxar dəliyi vardır və təzyiq qalxınca fit hava qaçıraraq qazanın partlamasına mane olar. Fitli qazan adını da bu səbəbdən almışdır.
İcadı və inkişafı
1679-cu ildə İrlandiyalı fizik Robert Boylanın da assistenti olan Fransız fiziki Denis Papin ağır bir dəmir qazan istifadə edərək bir təcrübə etdi. Üzərinə bir qapaq qoydu və yüksək istilikdə qaynatdı.
Yemək bişirilən qazanın qapağını möhkəm -möhkəm bağlamış, buxarın təzyiqiylə qapağın atılmasını önləmək üçün də üstünə bir ağırlıq oturtmuşdu. Ancaq, qapağın üstünə qoyulan ağırlıq, qazan partlama nöqtəsinə gəldiyində atılıb buxarı havaya buraxacaq qədər olmuşdu. Nəticə olaraq yeməklər normal qazanlara görə çox daha sürətli bişdi. Bu görüş Papinin qazanı olaraq adlandırıldı.
Əvvəllər çuqundan edilən fitli qazanları sonraları torpaq, mis, alüminium, emaye və şüşədən olanlar izlədi.
Yeməklər normal bir qazanda isidildiyində suyun qaynama nöqtəsi olan 100 dərəcəyə gəlindiyində, su bu dərəcədə qaynar və bütün su qaynayana qədər bu istilik sabit qalar və yemək də bu istilikdə bişər. Fitli qazanda isə buxar xaricə çıxa bilmədiyindən qazanın içindəki təzyiq getdikcə artar, bu səbəbdən su 100 dərəcədə qaynamaz, qazandakı istilik 125 °C (257 °F) dərəcəyə qədər çıxar.
Beləcə bişirilməsi istənən qidaların istiliyi suyun qaynama dərəcəsindən çox daha yüksəyə çıxmasına baxmayaraq yüksək istilik yeməyə sürətlə nüfuz etdiyindən, vitamin və minerallar təxribata uğramadan daha tez bişirilməsi təmin edilər. Bu qazanla ət qaynaması ən çox yarım saatda, quru tərəvəzlər iyirmi dəqiqədə bişə bilərlər.
Üstünlükləri
* Suyla bişən yeməklərin vitamin və qidaları yox olar buna görə buxarla bişən yeməklər suyla daha az təmas içində olacaqları üçün qoxuları(aroma) itməyəcəyindən daha ləzzətli olar.
* Fitli qazanda bişən yeməklər oksigenlə təmas etməz.
* Çox qısa müddətdə bişmə əldə olunur...
Diqqət yetiriləcək xüsuslar
* Təzyiqli qazana qoyulacaq vəsait və suyun miqdarı qazanın yarısını keçməməlidir.
* Qazana az da olsa mütləq su qoyulmalıdır. Susuz bişirmə qazanın çatlamasına səbəb ola bilər.
* Bişirmə müddəti təzyiq düyməsi bağlanıldıqdan sonra tutulmalıdır.
* Yemək bişdikdən sonra təzyiqi salmadan qazanın qapağını açmağa çalışılmamalıdır. Bu müddəti qısaltmaq üçün qazan su dolu bir qaba oturdulur ya da axan kran suyunun altına tutulur.
Bu qazan haqqında fikirlərinizi bölüşməyi unutmayın
XƏBƏR LENTİ
Bu evi necə pak etmək olar?
Kartof pəhrizi (3 günə 5 kilo)
Gündəlik geyim nümunələri
Modelin yaşını bilənlər-TƏƏCCÜBLƏNİR-FOTO
Yaddaş zəifliyini necə aradan qaldırmaq olar?
Uşaqlarda nitq geriliyinin səbəbləri
Lənkəran sakini su quyusu qazdırdı, qaz çıxdı - VİDEOREPORTAJ
Əhməd və Fatimənin dastanı: "Kim deyir ki, eşq yoxdur?"
Özünü təmir edən orqan-Qaraciyər
Bakıda nəqliyyatın iş saatları dəyişdirildi
Avstriya "soyqırım"ı tanıdı
Fərqli soyutma (foto resept)
"Timsah göz yaşları"
Başqası üçün sən
Maraqlı xalçalar
Qızı ilə eyni yaşda görünən qadının gözəllik sirləri
Nəmliyini itirən saçlar üçün maska
Köklüyünə görə ayrılan əri barışmaq istəyir
Türkiyə XİN məşhur aparıcıdan yardım istədi
Bakı sakinlərinə həkim xəbərdarlığı
Bu qidaları ac mədəyə yesəniz, daha sağlam olarsınız
FİFA Rusiyaya görə ABŞ-ı rədd etdi
Gün var əsrə bərabər: ötənləri yada salaq
Daha bir ştat 31 mart Soyqırımı Günü ilə bağlı qətnamə qəbul edib
2030-cu ildən gələn adam ŞOK AÇIQLAMA verdi-FOTO
Boğaz ağrısı zamanı HƏKİM MƏSLƏHƏTİ - Təbii resept
Tavada "Lahmacun" (video-resept)
“Eurovision 2019”un keçiriləcəyi şəhər dəyişdirildi
2018-in dəbi nələrdir?
Həyat yoldaşına toxunmaq və ya öpmək dəstəmazı pozarmı?
Sevgili tapmağın yolları
Azərbaycan yollarında cərimələnməmək üçün ən aşağı sürət həddi hansıdır?
Əhaliyə xəbərdarlıq: maqnit burulğanı var
150 illik tarixi bulaq bir gecədə oğurlandı - VİDEO
Yeni Türkiyə gözəli odur - FOTO
Ledi Qaqa pərəstişkarlarını yeni görünüşü ilə təəccübləndirdi - FOTO
Bal ayı adəti haradan gəlib?
Xoşbəxtəm, çünki... - I hissə
Bu mağazada ikisarılı yumurta satılır - mütəxəssislər isə xəbərdarlıq edir - VİDEO
Bayden prezident olmaq istəyir
Ölkəsini peşkəş verən hakimiyyət və susan xalq
Üst geyim dəbi
Pandemiya dövründə boşananların sayı AÇIQLANDI
Qabil Hüseynli: "Ərdoğan öz əkdiklərini biçməkdədir"
10 dəqiqəyə yeni saç düzümü
Şamaxı Rəsədxanasının qapısı qarşısında otel tikilir
Dollar kritik həddə ucuzlaşdı - Manatın məzənnəsinə necə təsir edəcək?
Dövlət büdcəsində təhsil sahəsi üçün nəzərdə tutulan vəsait artırıldı
Facebook videoreklamlara başlayır
Hava haqqında
- ŞƏRHLƏR